Geografisch thema

Kronkelstraat (Sint-Eloois-Vijve)

ID
15412
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15412

Beschrijving

Straat in het zuidwesten van de gemeente die vertrekt vanaf de Tapuitstraat en loopt in zuidwestelijke richting tot aan het grondgebied van Desselgem, waar de straat verder loopt onder dezelfde naam. De grens tussen Sint-Eloois-Vijve en Desselgem wordt gevormd door de Waalshoekbeek. De straatnaam verwijst naar het kronkelende verloop van de weg.

De straat wordt voor het eerst afgebeeld in het renteboek van Vijve-Dendermonds van 1645 en eindigt er bij de "Schoendaelbeke" (grens met Desselgem). In 1645 zijn er enkele hoeves aanwezig ten westen van de Moorstraat. Op de kaart van Sint-Eloois-Vijve, opgemaakt door landmeter Cornelis Steur in 1764, wordt het gedeelte van de toenmalige Kronkelstraat op het grondgebied van Sint-Eloois-Vijve weergegeven. De kaart van 1764 geeft verspreide hoevebebouwing weer: ten zuiden van de straat staat de thans gesloopte hofstede "Codron" afgebeeld. Aan het begin van de straat bevindt zich in 1764 een tweede hoeve, thans genaamd "'t Cauwenhof" (nummer 2). Voorts geeft de kaart van 1764 een bebouwingsconcentratie weer ter hoogte van de bocht ten westen van de Moorstraat. Op het primitief kadasterplan (circa 1834) aangeduid als "petit chemin de Desselghem" ("Kleine Desselgemstraete"). Op de Atlas der Buurtwegen (1844) wordt het eerste gedeelte van de straat aangeduid met "Chemin n° 8" met als beschrijving "Desselghemstraet" of "Chemin de la ferme dit Ide à Desselghem" en het tweede gedeelte met "Chemin n° 16" met als beschrijving "Kouterwegel" of "Sentier du cabaret dit den Popelier à la ferme Ide". Op de kaart van het Nationaal Geografisch Instituut van 1959-1961 is de bebouwing, in vergelijking met de situatie in de 18de eeuw, nauwelijks toegenomen; aanduiding van een kapel ter hoogte van het huidige nummer 92.

Thans landelijke, geasfalteerde straat met verspreid gelegen hoevebebouwing, waarvan de sites minstens opklimmen tot de 17de of 18de eeuw. Nummer 2/ Tapuitstraat, hofstede "'t Cauwenhof", benaming in 1992 toegekend door de familie Cauwe. In het ancien regime is de hofstede feodaal afhankelijk van de heerlijkheid De Vroone, zelf een leen van Vijve-Dendermonds. Op de kaart van Sint-Eloois-Vijve, opgemaakt door landmeter Cornelis Steur in 1764, bestaat de hoeve uit een dwars op de Tapuitstraat gelegen boerenhuis met drie landgebouwen aan de kant van de Kronkelstraat. Het primitief kadasterplan (circa 1834) geeft naast het boerenhuis twee grote landgebouwen weer evenwijdig met de Tapuitstraat (waaronder de schuur) en een klein landgebouwtje, mogelijk een bakhuis. In de 19de eeuw wordt de hoeve bewoond door Ivo Ide, schepen van Sint-Eloois-Vijve in de jaren 1843-1851, en Leo Ide, schepen van Sint-Eloois-Vijve van 1895 tot 1907. Thans vrij grondig verbouwde schuur met herbouwd woonhuis aan de kant van de Tapuitstraat. Nummer 106, dieper gelegen boerenarbeiderswoning, gelegen achter een nieuwbouwvilla aan de straatkant. In het renteboek van Vijve-Dendermonds van 1645 is het perceel reeds bebouwd. Op de kaart van Sint-Eloois-Vijve, opgemaakt door landmeter Cornelis Steur in 1764, wordt de hoeve van Guilliaeme Montens weergegeven (nummer 517). De Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), geeft een hoeve weer bestaande uit een vijftal volumes. Op het primitief kadasterplan (circa 1834) wordt een dieper gelegen driewoonst afgebeeld met een klein landgebouw aan de straatkant. In 1946 zijn de woningen nog steeds in het bezit van de familie Vannieuwkerke. Eénlaagse woning (dubbelhuis?), deels zichtbaar van de straatkant; wit beschilderde, verankerde baksteenbouw onder een pannen zadeldak. Rechthoekige openingen met vernieuwd houtwerk.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Sint-Eloois-Vijve, 1946/19.
  • Rijksarchief Kortrijk, Fonds de Plotho, nummer 472: Renteboek van Vijve-Dendermonds, 1645.
  • Rijksarchief Kortrijk, Kaarten en Plannen, nummer 545: Kaart van de gemeente Sint-Eloois-Vijve, getekend door Cornelis Steur, landmeter van de kasselrij Kortrijk, 1764.
  • DUCATTEEUW E., VANDERMAELEN L., WANTE L., Historische kaart Waregem, in De Gaverstreke, jg. 20, 1992, p. 44-45.
  • NOLF M., Wandel- en fietsroutes, Waregem binnenste buiten (16), wandeling langs de residentiële straten van het centrum van Sint-Eloois-Vijve en de landelijke wegen van de Cauwenhoek, in De Gavergids, jg. 13, 2006, nummer 1, p. 30.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Waregem, Deel I: Stad Waregem, Deelgemeente Sint-Eloois-Vijve, Deel II: Deelgemeenten Desselgem en Beveren-Leie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL45, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Is deel van
    Sint-Eloois-Vijve

  • Is gerelateerd aan
    Kronkelstraat (Desselgem)


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kronkelstraat (Sint-Eloois-Vijve) [online], https://id.erfgoed.net/themas/15412 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.