Geografisch thema

Posterijstraat

ID
15417
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15417

Beschrijving

Straat in het centrum van Sint-Eloois-Vijve. De straat loopt in het verlengde van de Aloise Biebuyckstraat en verbindt het centrum van Sint-Eloois-Vijve met de steenweg Kortrijk-Gent. Straat genoemd naar de herberg "De Posterij" op de hoek met de Gentseweg die werd opgetrokken kort na de aanleg van de steenweg in 1716-1717 en die in de 18de eeuw een belangrijke rusthalte was voor de postkoetsen.

Op de kaart van de heerlijkheid Het Vijve-Ensche, opgemaakt door Louys de Bersacques in 1642 wordt de straat aangeduid als "Strate van vijve nar wareghem". De straat kruist de "de gote beke" en is nog onbebouwd. Eenzelfde situatie op het renteboek van Vijve-Dendermonds van 1645, met aanduiding "Strate commende van wareghem". Op de figuratieve kaart van Sint-Eloois-Vijve van 1754 weergegeven als een met bomen omzoomde weg, met enkel weergave van bebouwing ter hoogte van de dorpskern (onder meer herberg "de Coeijvoet") en op de hoek met de steenweg Kortrijk-Gent ("Posterie van Vyve"). Op de kaart van Sint-Eloois-Vijve, opgemaakt door landmeter Cornelis Steur in 1674, weergegeven als de Waregemsestraat. In 1716-1717 wordt de steenweg Kortrijk-Gent aangelegd en ontstaat het van oudsher belangrijke kruispunt De Posterij, gevormd door de Posterijstraat, Gentse- en Vijfseweg. Aan dit kruispunt wordt kort na de aanleg van de steenweg de "Posterije van Vive St Eloye" opgetrokken (zie Gentseweg nr. 709). Op de kaart van de steenweg Wakken-Sint-Eloois-Vijve, opgemaakt door landmeter A. Lefebvre in 1788, worden langs de toenmalige Posterijstraat het latere geboortehuis van Remi Baert  en enkele volumes halverwege de straat weergegeven. Op de Atlas der Buurtwegen (1844) aangeduid als "Chemin n° 1" met als beschrijving "Pavé communal" of "Chemin pavé de Waereghem à Vive St Bavon". De bebouwing neemt pas in de tweede helft van de 19de eeuw verder toe, zie kaart van het Militair Cartografisch Instituut (1898).

In 1892 sticht Gustave Mahieu weverij "Mahieu". Zijn villa aan de Posterijstraat en de aanpalende linnenfabriek worden volgens het kadaster in 1905 opgetrokken (zie nummers 54-56). In de tweede helft van de 19de eeuw zogenaamd "Rue de la Forge", verwijzend naar de smidse die er in het begin van de 20ste eeuw gelegen was (in 1855-1856 wordt volgens het kadaster een "smisse" opgetrokken door landbouwer Ferdinandus Demeyere ter hoogte van het huidige nummer 6). De Posterijstraat wordt volgens De Flou voor het eerst vermeld in 1902. In 1920 wordt het monument der gesneuvelden onthuld aan de Posterijstraat; de obelisk zou later verhuizen naar de huidige locatie aan de Koekoekstraat. Herberg "De Posterij" op de hoek met de Gentseweg wordt in 1941 herbouwd. Thans samen met de in het verlengde gelegen Aloise Biebuyckstraat drukke hoofdstraat doorheen Sint-Eloois-Vijve. Thans geasfalteerde straat met aansluitend bij de dorpskern grotendeels aaneengesloten bebouwing. De gebouwen klimmen er uitzonderlijk op tot de tweede helft van de 19de eeuw (nummer 11), daar het merendeel van de bebouwing is verbouwd of herbouwd in de loop van de 20ste eeuw. Nummer 6, magazijn volgens het kadaster daterend van 1934, wanneer een bestaande woning uit het derde kwart van de 19de eeuw wordt vergroot en herbestemd tot magazijn in opdracht van handelaar Jules De Meester. Baksteenbouw onder pannen zadeldaken op een gecementeerde plint; verdiepte gevelvlakken onder muizentandfries, rechthoekige openingen onder metalen poutrel of sierlateibalk met bloemen. Nummer 26, verbouwde woning en vlasschuur: woning volgens het kadaster opgetrokken in 1902 door timmerman Pieter Vandenbossche, in 1908 door koopman Hendrik Galle vergroot met de aanpalende schuur. Verbouwde, lage dorpswoning met vernieuwde straatgevel, en links een venster voorzien van houtwerk met fijne roedeverdeling. Aanpalende vlasschuur met later geïncorporeerde woning en deels gedichte poort onder poutrel.

Ten zuidoosten van de Remi Baertlaan verspreid gelegen woningbouw en commerciële ruimtes. Enkele opmerkelijke vrijstaande woningen (zie nummer 38) en villa's (zie nummer 46, nummer 56) uit het eerste kwart van de 20ste eeuw. Nummer 41, gedeeltelijk verbouwde woning met art-deco-inslag, volgens het kadaster gebouwd in 1927 door werkman Achille Delbeke. De oorspronkelijke openingen met afgeschuinde hoeken zijn thans vervangen door eenvoudige, rechthoekige openingen; bewaarde baksteenfries boven de twee bouwlagen. Voorts recentere bebouwing zoals nummer 51A, een voormalige garage met woning, volgens het kadaster gebouwd in 1957 door R. Deschrijver. Thans herbestemd tot het Parochiaal Centrum Gemeenschapshuis " 't Schrijverke. Grootschalige baksteenbouw onder een zadeldak bedekt met recente golfplaten en met rechts vooraan de voormalige woning.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Sint-Eloois-Vijve, 1857/2, 1903/1, 1908/2, 1927/3, 1934/5, 1958/8.
  • Rijksarchief Kortrijk, Fonds de Plotho, nr. 472: Renteboek van Vijve-Dendermonds, 1645.
  • Rijksarchief Kortrijk, Fonds de Plotho, nr. 515: Vijfve Ainsche in de prochie van Waregem beginnende opde straete soomen van Vijfve naer de Hoochmuelen gaet, in Registre rentes seigneur dans la seigneurie dite 't Vijfhaemsche dans la commune de Waereghem, Louys de Bersacques, 1642.
  • Rijksarchief Kortrijk, Fonds de Plotho, nr. 4550: Figuratieve kaart van Sint-Eloois-Vijve anno 1754.
  • Rijksarchief Kortrijk, Kaarten en Plannen, nr. 504: Kaart van de steenweg Wakken-Sint-Eloois-Vijve, met aanduiding van de afstanden, getekend door A. Lefebvre, landmeter van de kasselrij Kortrijk, 1788.
  • Rijksarchief Kortrijk, Kaarten en Plannen, nr. 545: Kaart van de gemeente Sint-Eloois-Vijve, getekend door Cornelis Steur, landmeter van de kasselrij Kortrijk, 1764.
  • COOREVITS S., DE CLERCQ E., Vensters op het Verleden, Erfgoedwandelingen in Beveren-Leie, Desselgem en Sint-Eloois-Vijve, 2008, p. 71.
  • COOREVITS S., Waregem graag gezien, Waregem-Beveren-Leie-Desselgem-Sint-Eloois-Vijve, Brugge, 2005, nr. 176.
  • COUDIJZER M., Zo was Sint-Eloois-Vijve, s.l., 1984, p. 20-21, 24, 30.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1931, Deel XII, kolommen 522 en 1082.
  • DELMOTTE M., Om de ziel van het kind, de schoolstrijd in het liberale Sint-Eloois-Vijve (1878-1895) en de klerikale Gaverstreek (1878-1884), in De Gaverstreke, jg. 18, 1990, p. 375.
  • NOLF M., Waregem binnenste buiten (2), in De Gavergids, jg. 9, 2002, nr. 2, p. 27.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Waregem, Deel I: Stad Waregem, Deelgemeente Sint-Eloois-Vijve, Deel II: Deelgemeenten Desselgem en Beveren-Leie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL45, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Stadswoning uit het interbellum

  • Omvat
    Villa met bedrijfsgebouwen

  • Omvat
    Vlashandelaarswoning

  • Omvat
    Winkel

  • Is deel van
    Sint-Eloois-Vijve


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Posterijstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/15417 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.