Geografisch thema

Gemeentehuisstraat

ID
15545
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15545

Beschrijving

Korte rechte centrumstraat tussen het Dorpsplein en de Zwevezeelsestraat. Maakt oorspronkelijk deel uit van de route die Diksmuide met haar boter- en kaasmarkt verbindt met Tielt en Gent (zie Diksmuidse Boterweg). De Gemeentehuisstraat is het centrale stuk tussen Dikmuidse Boterweg en de Egemsestraat van deze oude oost-west georiënteerde verbindingsweg. Het traject verliest veel aan belang na het trekken van een rechte steenweg naar Lichtervelde in de jaren 1759-1760. Op de Atlas der Buurtwegen (1846) is de straat een onderdeel "Eeghem straet" en wordt omschreven als een onderdeel van de of "Chemin de Coolscamp à Eeghen".

De Ferrariskaart (1770-1778) toont aan beide zijden enkele vrijstaande volumes parallel met de weg. Aan de noordzijde gaat dit om de herberg "Sint Hubrecht" met mogelijks het bijhorende brouwerijgebouw. Een lavistekening uit 1813 van kunstschilder Serafijn Vermote (1788-1837) met zicht op de kerktoren vanuit de Gemeentehuisstraat, toont een onverharde weg met aan noordzijde enkele kleine vrijstaande eenlaagswoningen. Tegen het midden van de 19de eeuw (zie Atlas der Buurtwegen, 1846) zijn aan de noordoostzijde een drietal rijhuisjes bijgebouwd. Zogenaamd door de aanwezigheid van het gemeentehuis in verschillende dorpsherbergen. Tijdens het ancien regime doet "Sint-Hubrecht" alias "In Het Gildhof" (nummer 1), dienst als "stadthuys en vanghenisse". Vanaf 1830 tot 1953 wordt het gemeentebestuur ondergebracht op de voutekamer van de nu verdwenen herberg "Het Gemeentehuis" (ter hoogte van nummer 7), om daarna te verhuizen naar de voormalige brouwerswoning van Palmer Schotte in de Kloosterstraat (nu verdwenen). In de periode 1964-1966 doet "Het Gemeentehuis" tijdelijk dienst als pastorie. Gekende herbergen zijn naast "Sint Maarten" alias het "Gemeentehuis" - "Oud Gemeentehuis" of "Stadhuis" (ter hoogte van nummer 7), "Sint-Hubrecht" alias "In Het Gildhof" later "Sloeberke" (nummer 1), "Het Sporthuis" (ter hoogte van nummer 5), "Casino"(ter hoogte van nummer 8).

Voornamelijk woonfunctie met aaneengesloten 19de- en 20ste-eeuwse bebouwing van twee bouwlagen. Nummer 12 aan de hoek met Zwevezeelsestraat, beeldbepalend interbellum woonwinkelpand. In 1938 gebouwd door G. Vanmoen-Duyck als buurtwinkel en woning. Hoekhuis met parement in gele baksteen onder schilddak (nok dwars op de Gemeentehuisstraat, zwarte mechanische pannen) afgeronde hoektravee met toegangsdeur. Afgeronde erker annex balkon. Grote rechthoekige vensteropeningen onder betonnen latei. Plint en onderdorpels in geglazuurde tegels. Vernieuwde toegang en uitstalramen. Nummer 10, voormalig woonwinkelpand. Verzorgd roodbakstenen parement met gevelbrede baksteenstrekken die de verdiepingen accentueren, plint, onderdorpels, treden en toegang in natuursteen. Winkelpui met centrale dieperliggende toegangsdeur bereikbaar via drie treden, geflankeerd door uitstalramen. Bewaard schrijnwerk.

Nummer 4 (deel), in 1927 gebouwde kleuterklassen van de school in de Kloosterstraat achter huizen nummers 3 en 5, na 1955 in gebruik als schildersatelier, thans achterliggend bijgebouw van nummer 4. Langgerekt volume onder zadeldak (nok evenwijdig met de straat, mechanische pannen). Zuidelijke, blinde witgeschilderde gevel met bloktandfries en pilasters, beglaasde spitsbogige gevelnis met bekronend kruis in zwarte baksteen.

  • CALLEWAERT A., Koolskamp. Gemeenteraadsverkiezingen voor en na 1830, in Jaarboek van de heemkundige kring Ardooie-Koolskamp, jg. 4, 2008, p. 3-11.
  • CALLEWAERT A., Koolskamp tijdens de Hollandse periode (1815-1830), in Jaarboek van de heemkundige kring Ardooie-Koolskamp, jg. 3, 2007, p. 82-92.
  • VAN ACKER L., VERVENNE A. en CALLEWAERT A., Geschiedenis van Koolskamp, Koolskamp, 1996, p. 221; 280-283; 296; 325; 363.

Bron: SANTY P. & BOONE B., met medewerking van CALLAERT G. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Ardooie, deelgemeente Koolskamp, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL44, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Santy, Pieter; Boone, Benjamin
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Herberg Sint-Hubrecht

  • Is deel van
    Koolskamp


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gemeentehuisstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/15545 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.