Geografisch thema

Sint-Maartensstraat

ID
15575
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15575

Beschrijving

Landelijke straat als samenstelling van verschillende trajecten. Het hoofdtracé loopt van op de Ardooisestraat na een haakse bocht zuidwaarts, halfweg vertrekt een kronkelende doodlopende zijstraat. Meer zuidelijk komt het hoofdtracé samen met een kort, onbebouwd straatje dat eveneens verbinding geeft de Ardooisestraat waarna de weg verder loopt op Ardooie onder dezelfde straatnaam, evenwel zonder bebouwing.

In de Atlas der Buurtwegen (1846) wordt het hoofdtracé "Processiestraetjen" genoemd en omschreven als "chemin de la ferme de Dewitte, Pierre Jean au lieu dit St-Maertens veldeken"; terwijl het korte stuk een deel is van de "Spinnepijpstraet" en wordt omschreven als "chemin du cabaret dit Spinne pype Jean au lieu dit St-Maertens veldeken".

De oude benaming verwijst naar een processie op Drievuldigheidszondag uit dank voor de schenking van heidegrond het "Sint Maartensveldeken" door pastoor Van Baelberghe omstreeks 1460 aan de kerken van Ardooie en Koolskamp. De "Processieweg" krijgt haar huidige naam na de gemeentefusie in 1977.

Voornamelijk woon- en agrarische functie. Verspreide hoevebebouwing, enkele sites reeds voorkomend op de Ferrariskaart (1770-1778). Nummer 9, kleine hoeve uit het laatste kwart van de 19de eeuw. Volgens kadaster gebouwd circa 1882 door landbouwer Karolus Wybo. Dieperliggende hoeve met verhard erf. Langgerekt eenlaags volume onder zadeldak met mechanische pannen (evenwijdig met de straat) met woonhuis van vijf en staldeel van twee traveeën onder dezelfde nok in donkerrode baksteen. Erfzijde met vernieuwde bakgoot, geschilderde plint met siercementering. Muuropeningen onder getoogde baksteenstrek. Gecementeerde deuromlijsting, vernieuwd schrijnwerk, in rechtse travee een mijtervormige gevelnis afgewerkt in hout met beeldje van Onze-Lieve-Vrouw met Kind. Zijgevel met twee staldeurtjes. Straatzijde met muuropeningen onder betonlatei, uitgezonderd opkamer- en kelderraam.

Nummer 7, landelijk woonhuis uit 1910. Eénlaags dubbelhuis van vijf traveeën onder zadeldak met zwarte mechanische pannen (nok parallel met de hoofdweg, dakvlakvenster), nieuwe gootlijst. Meervoudige tandfries waaronder overhoekse zwarte baksteenband, centraal boven de deur natuurstenen gevelsteen met jaartal "1910". Gietijzeren x-ankers, lage natuurstenen plint. Centrale deur onder getoogde baksteenstrek, vernieuwde deur. Aangepaste gekoppelde vensteropeningen met omlijsting in zwarte baksteen en natuurstenen onderdorpels. Achtergelegen lang en laag bijgebouw in eenzelfde baksteen (nok dwars op de straat, mechanische pannen) maar met gecementeerde en geschilderde plint.

Nummer 15, hoeve "Sint-Maarten" met hoevegebouwen uit jaren '30 en '40 van de 20ste eeuw. Op het primitief kadasterplan (circa 1830) zijn er slechts twee kleine gebouwen, eigendom van landbouwer David Wankourt, langs een nu verdwenen voetweg afgebeeld. Circa 1884 breidt Henricus Poignie-Hoornaert de woning met verschillende bijgebouwen uit. De huidige gebouwen in U-vormige constellatie krijgen pas vorm in de periode 1936-1946 onder impuls van Camiel Poignie die samen met broer en zus Maria, Julius eigenaar is. De huidige schuur, woonhuis en stal worden respectievelijk opgetrokken in 1936, 1942 en 1946, het oude woonhuis wordt afgebroken. Recente bijgebouwen houden verband met de uitbating als melkveebedrijf. Thans met roodbakstenen gebouwen in U-vormige constellatie rond geasfalteerd erf gelegen op het einde van doodlopend deel van de straat. Eenlaags woonhuis aan zuidzijde van zeven traveeën onder zadeldak (zwarte mechanische pannen). Erfgevel met middenrisaliet bekroond met puntgevel en geflankeerd door dakvenster. Rechthoekige muuropeningen, natuurstenen onderdorpels. Centrale deuropening met licht geprononceerde omlijsting, geflankeerd door twee kleine vensters. Grote vensters onder betonlatei, vernieuwd schrijnwerk. Opschrift boven de deur "ST MAARTENSHOVE". Westelijk stalvolume onder geknikt zadeldak met overkraging. Muuropeningen onder betonlateien en bewaard schrijnwerk. Zijgevel met houten windborden, jaarsteen "1936" waaronder laadluik. Aan oostzijde schuurvolume onder geknikt zadeldak met vernieuwde muuropeningen aan erfzijde, zijgevel met windborden en jaarsteen "1946".

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Koolskamp, 1882/3, 1884/4, 1936/11, 1942/5.
  • [VERVENNE A.], Oude hoeven en hun bewoners te Koolskamp, Ardooie, 1997, p. 101-104.

Bron: SANTY P. & BOONE B., met medewerking van CALLAERT G. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Ardooie, deelgemeente Koolskamp, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL44, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Santy, Pieter; Boone, Benjamin
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Sint-Maartensstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/15575 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.