Geografisch thema

Ter Lindenstraat

ID
15661
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15661

Beschrijving

Straat in het noordwesten van Desselgem. De straat vertrekt van de Leiestraat en loopt in noordelijke richting naar het kruispunt met de Hooi- en Abdijstraat. De straatnaam verwijst naar het voormalige goed "Ter Linden" dat vermoedelijk is ontstaan in de 6de of 7de eeuw. De straat wordt voorheen Lindakkerstraat genoemd, verwijzend naar de landerij "den Lindackere" die volgens De Flou voor het eerst vermeld wordt in 1570.

Vermoedelijk reeds rond de 6de of 7de eeuw ontstaat op de kouterlanden langs de Leie het goed "Ter Linden". Het goed "Ter Linden" bestaat in 1571 uit een boerenhuis, schuur en veestal. De straat wordt voor het eerst afgebeeld op de figuratieve kaart van Desselgem, opgemaakt in 1620 door landmeter Lowijs de Bersacques. Op de kaart van de Sint-Pietersheerlijkheid, opgemaakt door Joseph de Coster in 1764, aangeduid als "de Lind Acker straete" (zuidelijke gedeelte) en de "de Straete ter Linden" (noordelijke gedeelte). De figuratieve kaart van 1764 geeft verspreid gelegen hoevebebouwing weer en een kapel aan het begin van de erfoprit van het goed "Ter Linden". Vermoedelijk in het begin van de 19de eeuw wordt aan het begin van de straat een herberg opgetrokken (voormalig nummer 6), die in 1890-1900 wordt vermeld als herberg "De Meerlaan". Op de Atlas der Buurtwegen (1844) wordt de straat weergegeven als "Lindakkerstraet" / "Leybroekstraet" met als aanduiding "Chemin n° 22" en omschrijving "Chemin du hameau Straete aux prairies de Lys". De "Lindakkerstraet" wordt volgens De Flou voor het eerst vermeld in 1846. In 1868 wordt herberg "De Dragonder" geopend door vlaskoopman Frederic Rapoye in een vermoedelijk nieuwgebouwde woning (latere herberg "De Nieuwe Leikant", voormalig nummer 64). In 1900 vermelding van de "Lindeakkerstraat". In juni 1917 wordt tussen de Ter Lindenstraat en de Ooigemstraat een vliegveld aangelegd. Herberg "De Meerlaan" wordt vernield tijdens de beschietingen in 1918. In 1946 wordt de oorspronkelijke Onze-Lieve-Vrouwkapel aan de erftoegang van het goed "Ter Linden" herbouwd. De familie Goesaert trekt in de jaren 1940-1950 een vrij grootschalige vlasfabriek op aan het begin van de straat. In de jaren 1970 wordt het boerenhuis van het goed "Ter Linden" sterk gerenoveerd en wordt de Onze-Lieve-Vrouwkapel van 1874 op de hoek met de Hooistraat herbouwd. In 2006 wordt herberg "De Nieuwe Leikant" (nummer 64) afgebroken.

Straat met wegdek van betonplaten, lopende door de wijk de Leiekant. Aan het tweede en meer landelijke straatgedeelte zijn twee deels verbouwde hoeves gelegen (nummer 107) met bijhorende, doch herbouwde kapellen; de hoevegebouwen dateren uit de 18de en/of 19de eeuw. Nummer 78, hoeve op de hoek met de Hooistraat, met losse bestanddelen uit de tweede helft van de jaren 1840 of uit de jaren 1850. Al weergegeven op de kaart van de Sint-Pietersheerlijkheid, opgemaakt door Joseph de Coster in 1764, en op de Atlas der Buurtwegen (1844): boerenhuis op de plaats van de huidige stal. Circa 1834 eigendom van en bewoond door landbouwer Jacob De Caluwe. Volgens het kadaster wordt de hoeve vóór 1859 "vergroot"; in feite gaat het om de bouw van de huidige hoeve, bestaande uit het boerenhuis, de stal en een thans verdwenen bakhuis. In 1879 is de hoeve eigendom van landbouwsters Joanna en Regina Decaluwe. Boerenhuis en stal gelegen rondom een recent heraangelegd, verhard erf. Boerenhuis aan de noordzijde van het erf (loodrecht op de straat). Verankerde baksteenbouw van negen traveeën onder pannen zadeldak. Wit beschilderde rechterzijgevel met laadluik en wit beschilderd gedeelte van de achtergevel (links) met licht getoogd, beluikt venster (bewaard houtwerk). Vernieuwde erfgevel met rechthoekige openingen voorzien van vernieuwd houtwerk. Uitbreiding tegen de achtergevel onder pannen lessenaarsdak (achterkeuken?). Stal evenwijdig met de straat. Verankerde baksteenbouw onder een overkragend pannen zadeldak met dakkapel aan de erfzijde. Deels aangepaste erfgevel (onder meer toegevoegde garagepoort) met centrale poort.

De straat wordt voornamelijk gekenmerkt door vlaserfgoed, opklimmend tot de jaren 1930 (nummer 39). Grote vlassite aan de zuidzijde van de straat met grote vlasschuren en vlasfabriek uit de jaren 1940-1950. Nummers 14-16, vlasschuren uit de jaren 1940 met achtergelegen magazijnen van latere datum; de vlasschuren aan de straatkant worden volgens het kadaster opgetrokken in 1947 (nummer 14) en 1964 (nummer 16) in opdracht van vlashandelaar Richard Pauwels. Bakstenen vlasschuren aan de straatkant onder golfplaten zadeldaken (nok loodrecht op de straat); straatpuntgevels met schuifpoorten op hangrail, bij nummer 14 met bovenliggende bakstenen heiligennis met kruisbekroning. Nummer 53, voormalige vlasmagazijnen; volgens het kadaster laat vlaskoopman Edmond Deveugele in 1925 een zwingelarij optrekken en bouwt vlashandelaar Richard Pauwels in 1939 een naastgelegen vlasschuur, verdere uitbreidingen met magazijnen in het derde kwart van de 20ste eeuw. Bakstenen magazijnen onder zadeldaken (nok loodrecht aan de straatkant), grote, rechthoekige poortopeningen aan de straatkant (schuifpoort op hangrail of vernieuwde poort) en bakstenen heiligennis met kruisbekroning boven de centrale schuifpoort.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Desselgem, 1879/31, 1947/15, 1964/26.
  • Rijksarchief Gent, Kaarten en Plannen, nummer 558: Kaerte figuratieve van de groote thienden in de prochie van Desselghem door Louis de Bersacques, 1620.
  • Rijksarchief Gent, Kaarten en Plannen, nummer 561: Kaerte figurative van de gelegendheyd der vry-eygen kerke heerlykhede van Ste-Pieters Desselghem, competerende de exemple abdye van Ste-Pieters nevens Gent, bestrekkende binnen de prochien van Desselgem, Beveren, Deerlyk en Waereghem, gemaeckt ten jaere 1764 door Joseph de Coster.
  • ALGOET G., Vliegvelden in Desselgem, in De Gaverstreke, jg. 27, 1999, p. 506-507.
  • COOREVITS S., DE CLERCQ E., Vensters op het Verleden, Erfgoedwandelingen in Beveren-Leie, Desselgem en Sint-Eloois-Vijve, 2008, p. 47.
  • DEBROUWERE M., DUCATTEEUW E., Van woonsteden en mensen in Desselgem, 3. Het Goed Ter Linden, in De Gaverstreke, jg. 13, 1985, p. 308-309.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1929, Deel IX, kolommen 727, 735, 749.
  • DELANGE B., DUCATTEEUW E., De herbergen in Desselgem door de eeuwen heen, Een tijdskroniek (deel 2), in De Gaverstreke, jg. 34, 2006, p. 171-172.
  • DELANGE B., DUCATTEEUW E., De herbergen in Desselgem door de eeuwen heen, Een tijdskroniek, in De Gaverstreke, jg. 33, 2005, p. 286-288.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Waregem, Deel I: Stad Waregem, Deelgemeente Sint-Eloois-Vijve, Deel II: Deelgemeenten Desselgem en Beveren-Leie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL45, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Hoeve Ter Linden

  • Omvat
    Kapel Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes

  • Omvat
    Kapel Onze-Lieve-Vrouw van Bijstand

  • Omvat
    Vlashandelaarswoning met vlasschuur

  • Omvat
    Vlassite

  • Is deel van
    Desselgem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Ter Lindenstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/15661 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.