Geografisch thema

Pierlapont (Loppem)

ID
15901
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15901

Beschrijving

Licht bochtige straat, vanaf de Ruddervoordsestraat met zuidwestwaarts verloop richting Zedelgem waar de straat onder dezelfde naam verder loopt tot aan de Ruddervoordsestraat. De straat kruist de Kerkebeek via een brug met vlakke betonnen overwelving en gietijzeren balustrades. Sluizensysteem in functie van het aanleggen van een bufferbekken op de Kerkebeek uitgevoerd door de provincie West-Vlaanderen.

De naam verwijst naar de historische hoeve "Pierlapont" (zie Zeedijkweg nummer 23-23A), volgens De Flou gaat de eerste vermelding van deze hoeve terug tot 1435 ("Pierilpond"). Als straatnaam voor het eerst vermeld in de Atlas der Buurtwegen (1845). Vormt samen met de Diepstraat Chemin n° 6, "Diepstraat. Chemin du Château de Mr. Deschieter au chemin dit Kleine Pierlopolstraet avec deux embranchements donnant sur de territoire de Zedelghem". Oorspronkelijk gekend als "Clytgatstraet".

Op de Ferrariskaart (1770-1778) loopt de gedeeltelijk met bomen afgezoomde straat door akkers en op grondgebied Loppem door bosgebied, schaarse landelijke bebouwing.

In de literatuur is er sprake van een 17de-eeuwse hofstede, "Lammekinsdale" met uitweg langs de huidige Pierlapont. Mogelijk komt dit overeen met Pierlapont nummer 97, tegenwoordig zwaar verbouwd. Als toponiem komt Lammekinsdale reeds voor in 1460 als naam van een stuk bos. De overdracht van het toponiem op de hoeve dateert van na 1840.

Ten zuiden van de straat bevindt zich eertijds het goed "Merckemveld", circa 1800 ontstaan als buitengoed van de familie van Outryve de Merckem (zie Baesveld nummer 2). Het gaat om een gebied grosso modo ingesloten tussen de Zeedijkweg, de Pierlapont en de Kerkebeek, op de Ferrariskaart (1770-1778) afgebeeld als bosgebied. Het voormalig veldgebied wordt drooggelegd middels een netwerk van grachten, zie een figuratieve kaart (1822) van eigendommen van de douairière van Jacques van Outryve de Merckem. Opvallend op deze kaart is dat een gedeelte van het gebied, ten oosten van het kleine buitenverblijf (Zeedijkweg nummer 38) ingericht is als "Engelsche hovijnge". Sporen van deze ontginningsfase zijn tegenwoordig enkel nog te vinden in de perceelsstructuur. De bebouwing zoals op de kaart van 1822 komt niet overeen met de huidige situatie, uitgezonderd Zeedijkweg nummer 38 dat er al staat vóór 1822.

Van oudsher landelijke straat met verspreide bewoning zoals te zien op de Atlas getypeerd door al dan niet gekoppelde, meestal 19de-eeuwse boerenarbeiderswoningen (nummer 105, nummer 95). Nummer 97 is een dieper gelegen historische hoeve die reeds op de Ferrariskaart staat en volgens de literatuur opklimt tot de 17de eeuw. Op een oude foto (voor 1976) nog afgebeeld met laat 19de-eeuws uitzicht, schrijnwerk en muuropeningen aangepast op het einde van de 20ste eeuw. Nummers 88, 92, en 118 staan nog niet op de Atlas. Nummer 115 is na de oorlog met een verdieping verhoogd en voorzien van een nieuw gevelparement, hekpijler met spitsboogvormige kapelnis. De hoeve nummer 130 met hoog stalvolume dateert van na 1822.

Ten zuiden maakt de straat aansluiting met een verkaveling tussen de Diepstraat en de Ruddervoordsestraat (hoofdzakelijk op grondgebied Zedelgem), ingezet vanaf 1964. Residentiële bewoning gekenmerkt door in tuinen gelegen, vrijstaande bungalows en traditioneel geïnspireerde woningen.

  • RIJKSARCHIEF BRUGGE, Kaarten en plannen van de Collectie Karel Mestdagh, nr. 848: Figuratieve kaart van eigendommen onder de heerlijkheid van den Houtschen, 1822.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1925, Deel I, kolommen 837-840; Deel XII, kolom 673-674.
  • VERVENNE A., Oude hoeven, herbergen en molens en hun bewoners te Loppem, Loppem, 1976, p. 104, p. 118-119.

Bron: VAN VLAENDEREN P. & VRANCKX M. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Zedelgem met deelgemeenten Aartrijke, Loppem en Veldegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL47, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Van Vlaenderen, Patricia; Vranckx, Martien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Twee gekoppelde boerenarbeiderswoningen

  • Is deel van
    Loppem

  • Is gerelateerd aan
    Pierlapont (Zedelgem)


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Pierlapont (Loppem) [online], https://id.erfgoed.net/themas/15901 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.