Geografisch thema

Belledreef

ID
15915
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15915

Beschrijving

Dreef met hoekig verloop tussen de Bergenstraat en de Cijnsdreef. Aangelegd als één van de perceleringsdreven in functie van de bebossing van het voormalig veld- en heidegebied. Deze loodrecht op elkaar gelegde dreven vormen de basis van het latere stratenpatroon van het zuidoostelijke deel van Veldegem. De dreef, afgeboord met eiken, ligt tot de erkenning van Veldegem als zelfstandige gemeente in 1920 op grondgebied Torhout (zie Torhout). Het einde van de straat, vanaf nummer 4 tot aan de Cijnsdreef, is afgebeeld op de Ferrariskaart (1770-1778), met bebouwing ter hoogte van nummers 4 en 8.

Het latere grondgebied van Veldegem bestaat uit onontgonnen veldgebied, als uitloper van het Bulskampveld (zie Beernem), met een combinatie van heide, vijvers en moerassen. In 1624 komen de inwoners van de parochie Zedelgem met de dorpsheer overeen dat zij, tegen betaling van een jaarlijkse som, gebruik mogen maken van deze gronden voor het weiden van hun dieren, het steken van turf en het snijden van gras. Hiernaast zijn er dijken opgetrokken, waardoor visvijvers ontstaan voor het kweken van zoetwatervis, een goedkoper en verser alternatief voor zeevis, met een grote afzetmarkt in de steden.

Op de Ferrariskaart (1770-1178) is een duidelijk onderscheid te maken tussen het gebied in de onmiddellijke omgeving van de Torhoutsesteenweg. Gekenmerkt enerzijds door een afwisseling van bossen en huizen met landerijen, met hier en daar drassige terreinen. Anderzijds, meer zuidoostelijk, een groot onontgonnen gebied, bestaande uit heide, doorspekt met moerassige stukken en visvijvers. De vijvers zijn toegankelijk via een netwerk van paadjes, maar er is weinig tot geen bebouwing.

Op het einde van de 18de eeuw krijgen de veldgebieden een nieuwe bestemming. Door nijpend houtgebrek loven de opeenvolgende overheden premies uit voor het bebossen van de velden. De omzetting naar bossen gebeurt door het trekken van rechte dreven in dambordpatroon. De dreven worden afgeboord met hoog opschietende bomen en de ontstane percelen ingevuld met verschillende boomsoorten, afhankelijk van de ondergrond. Vanaf circa 1840 worden de bomen gerooid en wordt de vrijgekomen grond - verrijkt met een humuslaag - in gebruik genomen als landbouwgrond om tegemoet te komen aan de noden van de groeiende bevolking. Het zuidoosten van Veldegem is in ieder geval nog bebost tot circa 1850 (zie Ph. Vandermaelenkaart).

Op een kadastraal plan van 1969 als "Velddreef" aangeduid. De huidige naam heeft wellicht te maken met het vroeger luiden van de bel op de nok van de boswachterswoning (zie nummer 2) voor het verzamelen van de bosarbeiders.

De straat paalt voor een groot deel aan het "Plaisiersbos", genoemd naar opzichter August Plaisier (1854-1932) die het boswachtershuis (zie nummer 2) vanaf circa 1900 bewoonde. Het is een restant (22 ha) van een exploitatiebos, onderdeel van een groter bosgebied ten zuiden van de dorpskern van Veldegem. Het overgrote deel lag tot 1920 op grondgebied Torhout. Het bos is geëvolueerd naar een natuurlijk biotoop bestaande uit gemengde loofbomen getypeerd als zuur eiken-haagbeukenbos, wat volgens de Biologische Waarderingskaart van België het meest soortenrijke bostype is. In 1999 koopt de gemeente Zedelgem het bos en aanpalende weilanden (samen 27 ha) aan als gemeenschapsbos. Het gemeentelijk natuurgebied wordt beheerd door Natuurpunt.

Schaarse bewoning bestaande uit enkele hoeves afgebeeld op de Ferrariskaart, maar verbouwd (nummer 6, nummer 8). De hoeve nummer 4 gaat terug tot vóór de opmaak van het primitief kadasterplan (circa 1830) maar wordt herbouwd circa 1990.

  • KADASTERARCHIEF WEST-VLAANDEREN TE BRUGGE, 207: Mutatieschetsen, Zedelgem, 1990/14.
  • VANHEVEL A., Het Plaisiersbos een jong ontginningsgebied, in Zilleghem. Handelingen van de Kring voor heemkunde en geschiedenis Pastoor Ronse, jg. 22, nr. 1, 2001.
  • VANHEVEL A., Krakkepad te Veldegem, in Het andere erfgoed in Ginter. Eindwerken erfgoedbegeleiders 2004, Torhout, 2004, p. 141.

Bron: VAN VLAENDEREN P. & VRANCKX M. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Zedelgem met deelgemeenten Aartrijke, Loppem en Veldegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL47, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Van Vlaenderen, Patricia; Vranckx, Martien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Boswachtershoeve

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Is deel van
    Veldegem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Belledreef [online], https://id.erfgoed.net/themas/15915 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.