Geografisch thema

Kloosterstraat

ID
15928
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15928

Beschrijving

Bijna rechte straat die de Koning Albertstraat en de Ruddervoordsestraat verbindt. Aangelegd als één van de perceleringsdreven in functie van de bebossing van het voormalig veld- en heidegebied. Deze loodrecht op elkaar gelegde dreven vormen de basis van het latere stratenpatroon van het zuidoostelijke deel van Veldegem. De naamgeving houdt verband met de aanwezigheid van een klooster (nummer 2) tot eind 2007.

Tot op het einde van de 18de eeuw bestaat het latere grondgebied van Veldegem, als uitloper van het Bulskampveld (zie Beernem), uit onontgonnen veldgebied, een combinatie van heide, vijvers en moerassen. In 1624 komen de inwoners van de parochie Zedelgem met de dorpsheer overeen dat zij, tegen betaling van een jaarlijkse som, gebruik mogen maken van deze gronden voor het weiden van hun dieren, het steken van turf en het snijden van gras. Hiernaast zijn er dijken opgetrokken, waardoor visvijvers ontstaan voor het kweken van zoetwatervis, een goedkoper en verser alternatief voor zeevis, met een grote afzetmarkt in de steden.

Het latere grondgebied van Veldegem bestaat uit onontgonnen veldgebied, als uitloper van het Bulskampveld (zie Beernem), met een combinatie van heide, vijvers en moerassen. In 1624 komen de inwoners van de parochie Zedelgem met de dorpsheer overeen dat zij, tegen betaling van een jaarlijkse som, gebruik mogen maken van deze gronden voor het weiden van hun dieren, het steken van turf en het snijden van gras. Hiernaast zijn er dijken opgetrokken, waardoor visvijvers ontstaan voor het kweken van zoetwatervis, een goedkoper en verser alternatief voor zeevis, met een grote afzetmarkt in de steden. Op het einde van de 18de eeuw krijgen de veldgebieden een nieuwe bestemming. Door nijpend houtgebrek loven de opeenvolgende overheden premies uit voor het bebossen van de velden. De omzetting naar bossen gebeurt door het trekken van rechte dreven in dambordpatroon. De dreven worden afgeboord met hoog opschietende bomen en de ontstane percelen ingevuld met verschillende boomsoorten, afhankelijk van de ondergrond. Vanaf circa 1840 worden de bomen gerooid en wordt de vrijgekomen grond - verrijkt met een humuslaag - in gebruik genomen als landbouwgrond om tegemoet te komen aan de noden van de groeiende bevolking. Het zuidoosten van Veldegem is in ieder geval nog bebost tot circa 1850 (zie Ph. Vandermaelenkaart).

De huidige aanleg van de straat dateert van 1938, deels het tracé volgend van rechte perceleringsdreven zoals te zien op de Atlas der Buurtwegen (1844). De straat wordt eerst Baron van Zuylenstraat genoemd (zie kadasterschetsen van 1969). De baron was tussen de jaren 1920 en 1970 kasteelheer van het nabijgelegen kasteel "Hoogveld" (zie Hoogveld nummer 4). Herinrichting tot aan het kruispunt met de Lanestraat en de Sint-Corneliusstraat tussen 2005 en 2007.

Woonstraat hoofdzakelijk bestaande uit vrijstaande of halfvrijstaande woningen en vanaf de Hutstraat lopend door landelijk gebied. Op de Atlas is geen bewoning te zien. De oudste bebouwing gaat terug tot circa 1868 en bestaat uit de basisschool (nummer 2) met voormalig kloostergebouw (nummer 2A, thans kinderdagverblijf) met beeldbepalende aanwezigheid aan het begin van de straat. Het complex ligt in een bouwblok tussen de Koning Albertstraat en Muscarstraat. De school, in oorsprong een laag gebouw (zie oude foto's), is opgetrokken op gronden geschonken door de Gentse grootgrondbezitter Philippe Van Iseghem. Volgens kadastergegevens worden circa 1878 grond en gebouwen geschonken aan de zusters van Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt van Brugge, die instaan voor het onderwijs. Tegelijkertijd wordt het schoolgebouw (aan de Koning Albertstraat) aan de linkerzijde uitgebreid. In 1886 wordt de Koning Albertstraat aangelegd en gekasseid. In 1887 worden de gebouwen aan de achterzijde uitgebreid, circa 1941 worden de gebouwen aangepast en aan de kant van de Kloosterstraat een nieuw klooster opgetrokken. Circa 1969 worden school en klooster vergroot. Schoolgebouw van 1868 in oranje baksteen onder schilddak (mechanische pannen), de gevel aan de Koning Albertstraat is sterk geritmeerd door gevelhoge pilasters en grote vensterpartijen. Gevelrij aan de kant van de Kloosterstraat met achtereenvolgens een diephuis met tuitgevel (1941), volume van drie bouwlagen onder plat dak en voorgevel met betonplaten en doorlopende venters (1969) en het vroegere klooster (1941) in oranje baksteen onder schilddak (mechanische pannen).

De lage, vrijstaande woning, nummer 6, is volgens kadastergegevens circa 1904 gebouwd door de landbouwer Camiel Ryheul en wellicht een van de eerste huizen langs de straat. Gerenoveerd, verankerd dubbelhuis onder zadeldak (Vlaamse pannen), bepleisterde gevels met imitatievoegen en segmentboogopeningen, oorspronkelijk met beluikte vensters (zie duimen).

Belangrijke aanwezigheid van enkele moderne woningen uit de jaren 1960 en 1970 waarvan drie ontworpen door de Veldegemse architect Frans Herregodts (zie nummer 56). Architectuur gekenmerkt door sobere, witbeschilderde muurgedeeltes afgewisseld met grote glaspartijen, onder meer nummer 10 (1970) met halfondergrondse garage en inkom geaccentueerd door natuurstenen parement en toegankelijk via een metalen trap.

Voorbij de Hutstraat aanwezigheid van een recent gerenoveerd werkhuis met woning (nummer 129). Het huis dateert van circa 1930, het werkhuis van circa 1939 met achteraan een uitbreiding van circa 1948. Huis in verankerde baksteen op L-vormige plattegrond met in de oksel een ingangsportiek, zadel- en schilddak (zwartgeglazuurde, mechanische pannen), schrijnwerk naar oud model. Laag werkhuis in verankerde baksteen onder half schilddak (mechanische pannen), rechthoekige muuropeningen onder doorlopende betonnen lateien, vernieuwd schrijnwerk met kleine roedeverdeling naar oud model.

  • KADASTERARCHIEF WEST-VLAANDEREN TE BRUGGE, 207: Mutatieschetsen, Zedelgem, 1868/14, 1878/22, 1887/10, 1892/86, 1930/23, 1938/26, 1939/21, 1941/8, 1948/22, 1969/84.
  • BONDUEL L., Het Zedelgem, Veldegem, Loppem en Aartrijke van toen. Een verzameling foto's en prentbriefkaarten aangevuld met beknopte historische gegevens, Brugge, 1983, p. 62, 83.
  • DENYS B., Parochie Veldegem: sterke rank aan de Zedelgemse wijnstok, in Zedelgem 900 jaar, Zedelgem, Heemkundige Kring "Pastoor Ronse", 1989, p. 35-36, p.44.
  • DENYS B., Pastoor Joannes Vuylsteke en het ontstaan van de proosdij Veldegem, in Zilleghem. Handelingen van de Kring voor heemkunde en geschiedenis Pastoor Ronse, jg. 17, nr. 2, 1996, p. 54.
  • VERMEIRE G., Eigen woning, door Frans Herregodts, in DEPOURCQ A., TACK S., Merkwaardige bouwstenen. Vernieuwende architectuur in Zedelgem, Zedelgem, 2007, p. 54-56.
  • Herinrichting dorpskern Veldegem, in Info Zedelgem, jg. 23, nr. 3, 2005, p. 3.
  • VANHEVEL A., Het Plaisiersbos een jong ontginningsgebied, in Zilleghem. Handelingen van de Kring voor heemkunde en geschiedenis Pastoor Ronse, jg. 22, nr. 1, 2001, p. 22-23.

Bron: VAN VLAENDEREN P. & VRANCKX M. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Zedelgem met deelgemeenten Aartrijke, Loppem en Veldegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL47, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Van Vlaenderen, Patricia; Vranckx, Martien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Arbeiderswoning

  • Omvat
    Architectenwoning

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    Gekoppelde dorpswoningen

  • Is deel van
    Veldegem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kloosterstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/15928 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.