Geografisch thema

Egemveldweg

ID
16123
URI
https://id.erfgoed.net/themas/16123

Beschrijving

Lange weg die het noorden van de gemeente van zuidwestelijke in noordoostelijke richting doorsnijdt, vanaf de Wingensesteenweg tot aan het kruispunt met de Vliegveldweg. De naam heeft betrekking op het natuurlandschap van heide, bos, kreupelhout en diverse vijvers dat het noorden van de gemeente tijdens het ancien regime typeerde en waar de straat dwars doorheen liep. Op de Atlas der Buurtwegen (1845) aangeduid als "Groot Veldstraat", startend bij herberg "De Spletlinde" aan de Wingensesteenweg en ook het aansluitende deel van de Vliegveldweg en de Nieuw Egemseweg in zich opnemend. Als verbindingsweg tussen Wingene en Koolskamp in het verleden tevens "Koolstraat" (1532, 1740) genoemd. Ook "Brantstraat" (1532, 1729) was in voege. In 1725 (landboek van Egem) werd "Vijverstraat" gebruikt, verwijzend naar de vele vijvers die het Egemveld rijk was. Voor de gemeentefusie samen met de huidige Grootveldstraat "Veldweg" geheten, later "Grootveldstraat". In 1912 werd de Veldstraat verhard. In 1996 werd de huidige straat van de Grootveldstraat afgescheiden en "Egemveldweg" gedoopt.

Egemveld maakte vroeger deel uit van een groter gebied van "velderyen" dat zich tevens uitstrekt in Zwevezele en Wingene en vermoedelijk een verre uitloper was van het Bulskampveld te Wingene. In de 16de eeuw worden weinig succesvolle pogingen ondernomen om Egemveld in cultuur te brengen. Het landboek van Egem (1725) en de Ferrariskaart (1770-1778) tonen, met uitzondering van de hoeve met nummer 10 (zie verder) en nummer 12 (thans nieuwbouwwoning) bij de Ringbeek, nog geen bebouwing langs de straat. Vanaf circa 1830 echter, begon naar aanleiding van de duurder wordende landbouwgronden, de werkelijke ontginning van het gebied. De Atlas der Buurtwegen van 1845 toont reeds enkele nieuw aangelegde hoevesites.

Verspreide bebouwing met woon- en agrarische functie. Hoevebebouwing opklimmend tot de 18de eeuw, onder meer nummer 10, reeds afgebeeld in het landboek van Egem van 1725, aan zuidzijde grenzend aan de Ringbeek en bereikbaar via langs één zijde beboomde erfoprit. De Ferrariskaart (1770-1778) toont twee haaks op elkaar geplaatste volumes, bereikbaar via een door een bomenrij afgezoomde erfoprit. In de jaren 1880 wordt het boerenhuis vergroot, de hoeve wordt volgens kadastergegevens in 1942 gedeeltelijk herbouwd. Hoeve op omhaagd perceel, met aan noordzijde een bakstenen woonhuis van vier traveeën en één bouwlaag onder zadeldak in mechanische pannen, rechte muuropeningen (betonlatei), bewaard houtwerk (schuiframen, houten deur onder bovenlicht). Restanten van cementering op de westelijke zijgevel. Aanbouw onder lessenaarsdak aan oostzijde. Ten westen een vervallen lage bakstenen schuur onder zadeldak in mechanische pannen, met poort onder verhoogde dakoverstek, nieuwe aanbouwen. Bakstenen bakhuis onder pannen zadeldak ten oosten. Toevoeging van enkele loodsen in betonpanelen. Bouwaanvraag voor afbraak in functie van nieuwbouw.

Nummers 1, 5 en 17: 19de-eeuwse hoevesites, waarvan nummers 1 en 17 reeds afgebeeld op de Atlas der Buurtwegen (1845). Nummer 1, achtergelegen oud woonhuis bij vernieuwde hoeve, van zes traveeën en één bouwlaag onder zadeldak in mechanische pannen, gewijzigde rechte muuropeningen met vernieuwd schrijnwerk. Sporen van ophoging in de westelijke zijgevel. Nummer 17, thans met haaks op de straat gesitueerd interbellumwoonhuis onder pannen zadeldak. Rechte muuropeningen onder betonlatei waarin vernieuwd schrijnwerk. Zuidelijke zijgevel voorzien van rondboogvormige kapelnis met heiligenbeeld. Oorspronkelijke vlasschuur uit de jaren 1950 bekleed met betonpanelen, nieuwe nutsgebouwen. Nummer 5, bereikbaar via lange erfoprit waarlangs vlasschuur uit betonpanelen met schuifpoort centraal in de zijgevel. Woonhuis met stal in het verlengde, onder pannen zadeldak met verspringende nok. Stal uit donkerrode bakstenen met getoogde staldeuren en gewijzigde stalvensters. Woonhuis van drie traveeën en één bouwlaag voorzien van vernieuwd parement, rechte muuropeningen met vernieuwd schrijnwerk.

Nummer 15, éénlaagswoning uit 1904, recentelijk vernieuwd, gecementeerde en witbeschilderde gevels voorzien van rechthoekige muuropeningen met vernieuwd schrijnwerk. Toegang tot de voordeur via hek tussen gietijzeren zuilen met bekronende dennenappel. Haaks op de woning gebouwde nieuwe garage met rondbogige kapelnis binnen omlijsting en onder bekronend kruis uit zwarte bakstenen. Basisbebouwing aangevuld met woningen, voornamelijk uit het vierde kwart van de 20ste eeuw.

  • Kadasterarchief Wes-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Egem, 1893/10, 1942/2.
  • Rijksarchief Brugge, Gemeente Egem, Oud Archief, nummer 1: "Landt Bouck der prochie van Eeghem", door J. en C. Verhaeghe, 1725, zerk 1-3.
  • ARICKX V., Geschiedenis van Egem. Deel I: een dorp voor de Franse Revolutie, Kortrijk, 1982, p. 42.
  • ARICKX V., Geschiedenis van Egem. Deel II: Egem sedert de Franse Revolutie, Kortrijk, 1982, p. 78.

Bron: DEVOOGHT K. & SANTY P. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Pittem met deelgemeente Egem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL49, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Santy, Pieter; Devooght, Kristien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Sint-Antoniuskapel

  • Is deel van
    Egem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Egemveldweg [online], https://id.erfgoed.net/themas/16123 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.