Bouwgeschiedenis en situering
Midden jaren twintig bouwde de sociale huisvestingsmaatschappij Gewestelijke Maatschappij voor Huisvesting een wijk met een 70-tal woningen aan de Bazelstraat en de Vrede-, Vrijheids- en Zegelaan naar ontwerp van de architecten Frans Cools en François Van Rompaey (aanbesteding goedgekeurd op 13 juli 1923). De wijk werd ingeplant ten zuiden van de dorpsagglomeratie, in het verlengde van een reeds in de negentiende eeuw dicht bebouwde arbeidersbuurt (zie Broekdam). Tussen 1955 en 1963 werd de wijk uitgebreid met een 200-tal sociale woningen, voornamelijk typische eengezinswoningen in baksteentraditionalisme.
Typering en beschrijving
Deze wijk is zowel qua aanleg als architectuur typisch voor de tuinwijken die in de eerste helft van de jaren twintig opgetrokken werden in België. De aanleg bestaat uit een centraal vierkant plein vanwaar op drie hoeken straten diagonaal vertrekken terwijl één zijde van het plein door een krommende straat verlengd wordt. De bakstenen huizen van één bouwlaag en twee traveeën (met voortuintje) zijn in blokken van vier, zes of acht samengevoegd onder een mansardedak (pannen), voorzien van een dakkapel of een breed punt- of klokvormig eindigend dakvenster. Enkele hoekhuizen staan schuin ingeplant. De vensters zijn rechthoekig, sommige met bewaard houtwerk en luiken, de deuren korfboogvormig met druiplijst, voor de hoekhuizen in een portiek. Verder kenmerken de gevels zich door sober toegepaste baksteendecoratie, onder andere in de geveltoppen.
Evaluatie
Architecturale en stedenbouwkundige waarde als representatief voorbeeld van de kleine tuinwijken die in Vlaanderen tijdens de eerste helft van de jaren twintig werden opgetrokken. Bepalende erfgoedelementen zijn de circulatiepatronen (diagonale wegen), de groenaanleg (voortuintje en plein) en de architecturale homogeniteit qua inplanting (diagonaal op de hoeken), schaal (laagbouw), silhouet, volumewerking, coloriet en materialiteit.
- Onroerend Erfgoed, Archief Inventaris sociale woningbouwpatrimonium (2011-2016), Sitenaam KRUIBEKE_TUINWIJK_4040.
- Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen, Dienst Onroerende Transacties, registratiefiches, SHM 4040, Kruibeke, Broekdam en Kapelweg.
- DEMEY A. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Sint-Niklaas, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 7N1 (B-L), Brussel - Gent.