Geografisch thema

Hoogstraat

ID
16642
URI
https://id.erfgoed.net/themas/16642

Beschrijving

De Hoogstraat, waarvan de benaming verwijst naar de ligging op de kam van een heuvelrug, werd in 1710 omschreven als 'die heere Straete van Erps gaande naar Brussel' (zie gemeente-inleiding). Ze ligt mee aan de basis van het ontstaan van de dorpskom van Zaventem. Tot vandaag vormt ze een deel van de historische kern, die ze oost naar west doorkruist; ongeveer halverwege vormt de straat de noordelijke begrenzing van het Kerkplein met de gotische Sint-Martinuskerk. De huidige gebouwen van het rust- en verzorgingstehuis Sint-Antonius (nummer 52 ), gelegen ten noorden van het Kerkplein werden ingehuldigd in 1978, maar de instelling vond haar oorsprong in 1897 toen barones de Fierlant haar hier gelegen kasteel afstond voor de oprichting van een instelling voor oude dames.

De straat loopt ten einde op het Bedrijfspark Noord; op het einde links is er een braakliggend terrein met inplanting van een oude fabrieksschoorsteen als enige getuige van de voorheen hier gelegen rubberfabriek "S.I.C. Rubber Products NV", zie gemeente-inleiding.

Bij het begin van de straat ligt de basisschool van Zavo (Zaventems Vrij Onderwijs); de drie nog bestaande, maar sterk gerenoveerde klassenvleugels, uit het einde van de 19de-begin 20ste eeuw werden geïntegreerd in een nieuwbouwcomplex; de vroegere onderwijzerswoning werd recent gesloopt.

Voortgaande op oude prentkaarten was in de nummers 23-25 in het begin van de 20ste eeuw café-restaurant Hôtel de Ville de Paris gevestigd, dat volgens het geschilderde opschrift werd gerund door weduwe Forbiseur. Dit hoekpand met uitzicht uit het einde van de 19de of het begin van de 20ste eeuw heeft een sterk verbouwde begane grond, doch het uitzicht van de bovenverdiepingen bleef op het schrijnwerk na bewaard; het haakse, volledig uit zandsteen opgetrokken, aanbouwsel in de Stationsstraat heeft een oudere, mogelijk 17de-eeuwse kern en is momenteel verbouwd tot woning. Voortgaande op oude foto’s had dit gedeelte voorheen een zijtrapgevel en een klimmend dakvenster. Volgens Vannoppen sprak men in 1734 op deze plaats van een "huis, met hof, schuur en stal gheweest een smisse", eigendom van Thomas Forbiseur en Maria Van Besen. Voortgaande op 19de-eeuwse kaarten lag hier een gesloten pachthof. Binnenin zijn er nog enkele moerbalken op sloffen bewaard en lampennisjes.

De nummers 39-41, 49-51 en 53-61 zijn nog voorbeelden, zij het verbouwd, van stadswoningen voorzien van een met schijnvoegen gecementeerde lijstgevel, al dan niet met vensters in uitgewerkte omlijstingen; de nummers 49-51 verwijzen met een centraal gevelplaatje naar cementeerder P.J. Beesemans. De nummers 39-41 getuigen met hun zijgevel nog van het veelvuldige zandsteengebruik in deze omgeving. Het nummer 157 op de hoek met de Woluwelaan is door zijn inplanting met afgeschuinde hoek karakteristiek voor zijn caféfunctie. In de bovenlichten van de benedenvensters zitten nog stroken glas in lood met art-decomotieven uit het interbellum.

De nummers 191-195 zijn sobere industriële gebouwen als overblijfsel van de vroegere wattenfabriek l' Ouate, ook 't Wattenkot genoemd. De fabriek werd opgericht in de tweede helft van de 19de eeuw door Charles Stuyck; aan de basis lagen de twee Borgmolens, een dubbele watermolen, bestaande uit een olieslag- en een papiermolen; in de eerste helft van de 19de eeuw werden beide molens gebruikt als papiermolen en naderhand omgevormd tot wattenfabriek; later werden ze ook gebruikt als lederfabriek.

  • Brochure Open Monumentendag 14/09/2008: De 20ste Eeuw.
  • LAUWERS J. 1979: Zaventem: zijn watermolens, zijn Sint-Martinus, zijn luchthaven, Tielt,102-103, 307-311.
  • VANNOPPEN H. 1981: De geschiedenis van Zaventem, de industriegemeente van Midden-Brabant, Zaventem, 416-417, 707.

Auteurs: Kennes, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Gemeenteschool met feestzaal

  • Omvat
    Neobarok burgerhuis

  • Is deel van
    Zaventem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoogstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/16642 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.