De kapel Onze-Lieve-Vrouw van zeven weeën werd opgericht in 1642 op de plaats van een oudere kapel (1459). Rondom de kapel zijn elementen van de historische landschappelijke aanleg bewaard.

Omgeving van de kapel

De Onze-Lieve-Vrouw van Zeven Weeënkapel is gelegen op Broekhovenheiken, een landelijk gehucht op circa 2 km ten noordoosten van het centrum van Brecht. Het ontstaan van het gehucht gaat vermoedelijk terug tot de Frankische periode. Tegenover de kapel lag de gemeenschappelijke heide waar alleen de bewoners van Broekhoven toegang tot hadden. De oudste kapel werd midden 15de eeuw ten zuiden van de dries ingeplant en was in de 18de eeuw bereikbaar via een dreefje. Deze langgerekte structuur vertaalde zich in de percelering op de Poppkaart en is tot op vandaag herkenbaar. Een voetweg kruiste het perceel en liep van de kapel naar de Broeckhovenstraat.

Mondelinge getuigenissen bevestigen dat de toegang tot de kapel tot 1977 gelegen was op zo’n 50 meter voor de kapel. Via een breed hofpad omgeven door een tuin die door een buurtbewoner werd onderhouden, kon men de kapel die verscholen lag tussen de bomen, bereiken. In 1979 werd het westelijke perceel verhuurd aan een plaatselijke boer die het opnam in de omringende landbouwgrond. De kapel kreeg een nieuwe haakse toegangsweg ter hoogte van de westgevel en de kapelsite werd omhaagd. De bestaande gracht aan de straat werd doorgetrokken aan de westzijde en deels aan de noordzijde tot aan de voetweg. In 1981 werd de omgeving van de kapel gekasseid en de gracht langs de straatkant gedicht.

De kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Zeven Weeën ligt op een deels omgracht grasveld met een beukenhaag. Rondom de kapel staan 16 opgaande winterlindes. Tussen de woningen is het deel van voetweg dat uitgeeft aan de kapel, bewaard gebleven. Deze onverharde voetweg wordt aan de Leemstraat gemarkeerd door een opgaande beuk met Mariakapelletje. Het deels omgrachte kapelhof was oorspronkelijk aan weerszijden vergezeld van een langgerekte weide met een gracht aan de straatzijde. Enkel het weideperceel aan de oostzijde bleef bewaard.

Kapel

De kapel was oorspronkelijk gebouwd in het midden van de 15de eeuw en werd heropgericht in 1642 na verwoesting van de kapel in 1584. De kapel werd uitgebreid en hersteld in de 19de en 20ste eeuw, en gerestaureerd in 1979.

De Ferrariskaart (1770-1777) toont een rechthoekig gebouw parallel met de weg en vermeldt “Heyken Capelle”. Ook op de Popp- (1842-1879) en Vandermaelen-kaarten is hetzelfde gebouw te herkennen, in beide gevallen omringd door onbebouwde percelen. Op de Vandermaelenkaart (1846-1854) stond rond de kapel een “Cimetière”aangeduid.

De kapel werd omstreeks 1985 beschreven als volgt.

Verankerd bakstenen zaalkerkje van drie traveeën en smaller koor van één travee onder zadeldak (leien) met dakruiter. Oostelijke en westelijke zijde met aandaken, tuitgevels op schouderstukken, aan koorzijde met vlechtingen. Spitsboogvormige tweelichten in natuurstenen omlijsting.

Rondboogdeur in beschilderde geprofileerde omlijsting met opschrift "O.L.V. van VII Weeën bid voor ons" en jaartal 1942.

Bepleisterd en beschilderd interieur met spitstongewelf gemarkeerd door gordelbogen en kruinrib. Houten Onze-Lieve-Vrouwebeeld. Zijvleugels van altaar uit het eerste kwart van de 20ste eeuw, geschilderd door Eugeen Yoors.