erfgoedobject

Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes met Mariaparkje en kerkhof

bouwkundig / landschappelijk element
ID
12930
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/12930

Juridische gevolgen

Beschrijving

Centraalbouw, koepelkerk van 1931-1935 naar ontwerp van Louis de Vooght in neobyzantijnse stijl. Beboomd terrein met grot aan westzijde en omhaagd kerkhof aan noordzijde.

Peter-Jan van Aelst nam in 1884 het initiatief om op zijn grond een grot op te richten naar voorbeeld van de grot van Massabielle te Lourdes; ingewijd op 25 mei 1884. De druk bezochte bedevaartplaats werd in 1924 geschonken aan de kerkfabriek van Edegem. In 1934, plaatsing van een kruisweg door P. de Roeck, ter vervanging van deze van 1884. Kerk naar ontwerp van Louis de Vooght opgericht naast de grot tussen 1931 en 1935. Muurschilderingen van P. Wante uit 1937-39. Beschadigd tijdens Tweede Wereldoorlog. Parochiekerk vanaf 1933 zodat de Sint-Antoniuskerk de status verkreeg van kapelanie.

Kruiskerk met centrale koepel van beton met zelfdragend metalen geraamte uitgevoerd naar ontwerp van ingenieurs Van Himbeeck en W. Kockerols. Driebeukig schip van drie traveeën, aan oostgevel vrijstaande vierkante toren. Transepten van één travee en vlakke sluiting, koor van één rechte travee en halfronde sluiting van vier traveeën. Naast schip en koor rechthoekige vleugels (met magazijn en sacristie).

Bakstenen gebouw onder zadeldaken (leien). Vierkante toren van zes geledingen onder opengewerkte lantaarn met spits (koper). Verdiepte rondboogvormige gevelvlakken en zesde bouwlaag met erkervormige gebogen galmgaten. Boogfries onder daklijst bij schip transepten en koor. Puntgevels schip en transepten met hoekpilasters en verdiept rondboogvormig gevelvlak met drie rondboogvensters. Rondboogportiek aan de zuidgevel van het schip, met brede bordestrap. Koor met travee-indeling door middel van lisenen. Rondboogvensters.

Interieur

Basiliek met bakstenen muren. Rondboogvormige scheibogen op bakstenen pijlers met afgekante hoeken. Koepelgewelven met moerbogen. Koor met kooromgang; rondboogvormige scheibogen op marmeren zuilen en pijlers met kapiteel waarop galerij met rondbogen. Door P. Wante figuratief beschilderd gewelf, alsook bij de halfronde zijkoren in transepten.

  • Provinciaal Archief Antwerpen, Kerken, Edegem, Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes en Sint-Antonius, dossiers 1, 4.
  • S.N., La coupole spherique à ossature metallique de l'eglise de Notre-Dame de Lourdes à Edegem, in Bulletin de documentation de l'ossature métallique, Brussel, jaargang II, nummer 1, januari-februari 1933, p. 35.
  • THEYS L., Kerk van Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes te Edegem, in K.M.B.A., maandschrift der Koninklijke Maatschappij der bouwmeesters van Antwerpen, jaargang IV, nummer 6, juni 1935, p. 96-99.

Bron: PLOMTEUX G., STEYAERT R. & WYLLEMAN L. 1985: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 10n1 (A-He), Brussel - Gent.
Auteurs: Wylleman, Linda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Mariaparkje

Ten westen van de kerk werd in 1884 een L-vormig bedevaartsparkje met Mariagrot aangelegd. De grot is uitgevoerd in cementrustiek als een verkleinde replica van de grot van Lourdes. Op het bouwplan staan ook de eerste contouren van de parkaanleg afgebeeld. Vertrekkend vanaf de Hovestraat loopt de bezoeker via een 8-vormig pad naar een open ruimte met zitbanken en schuilhut ten zuiden en Mariagrot met achterliggende kruisweg te noorden. Deze configuratie bleef tot op heden bewaard.

In 1897 wordt in opdracht van de gemeente een smeedijzeren poort en een hekwerk tussen bakstenen pijlers gebouwd zodat het parkje kan afgesloten worden. Het parkje is eveneens gedeeltelijk afgesloten met een muur afgewerkt met cementrustiek. In 1916 laat de familie het parkje oostwaarts uitbreiden. In dit gedeelte wordt een rozenkrans opgetrokken, uitgevoerd door Pieter De Roeck. De Roeck was tevens verantwoordelijk voor de nieuwe kruisweg die in 1934 ter vervanging van de kruisweg van 1884 werd opgericht. Een deel van de zijtuin wordt bij de heraanleg van de Lourdeslaan en bouw van een parking in de tweede helft van de 20ste eeuw opgeofferd.

Naast de Mariagrot, kruisweg en rozenkrans bleef nog een overdekte zitplaats uitgevoerd met knoestig hout voor de pilaren en faux-bois schilderwerk bewaard. In het bedevaartsparkje staat een gemengde beplanting van als solitair of in groepen aangeplante bomen. Voorkomende soorten zijn: gewone esdoorn, paardenkastanje, Noorse esdoorn, beuk, gewone es, haagbeuk, linde, bruine beuk, robinia, winterlinde en tamme kastanje. De dichte struikenlaag aan de straatzijde en de aanwezige heestermassieven zijn overwegend opgebouwd uit groenblijvende soorten zoals taxus, aucuba, rododendron, hulst, laurierstruik en liguster.

De achterliggende begraafplaats werd ingericht na aankoop van de gronden door de gemeente in 1914 en dateert dus van voor de bouw van de kerk.

  • ARCHITECTENBUREAU VANHECKE & SULS 2022: Beheersplan Onroerend Erfgoed. Omgeving basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes [online], https://id.erfgoed.net/plannen/1940 (geraadpleegd op 29 oktober 2024).
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aannemer

De aanbesteding voor het kerkgebouw werd door de firma Merckx-Verellen van Antwerpen aangenomen voor het bedrag van 2.900.000 frank.

  • http://www.vrijetijdedegem.be/product.aspx?id=3637 (geraadpleegd op 13 juni 2014)
Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties

  • Omvat
    Grafmonument Aldeweireldt-Staes

  • Omvat
    Oorlogsmonument Treurend België

  • Is deel van
    Hovestraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes met Mariaparkje en kerkhof [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/12930 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.