Teksten van Opgaande zwarte moerbei bij hoeve

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/130170

Zwarte moerbei bij hoeve ()

De zwarte moerbei (Morus nigra) bevindt zich bij een voormalige hoeve langs de Molenberg, op de rand van de vallei van de Moldergembeek, tussen Sint-Denijs-Boekel en het Horebeeks gehucht Korsele. De moerbeiboom staat achter de tuinmuur op het erf en in de hoek van wat vroeger de boomgaard is geweest.

Zoals te zien op de kaart van het gereduceerde kadaster was het perceel rond 1850 al in gebruik als boomgaard. Uit de opeenvolgende historische topografische kaarten blijkt dat dit landgebruik zeker tot 1960 bleef voortbestaan. De moerbei, wellicht nog een relict van deze boomgaard, is voor zijn soort flink uit de kluiten gewassen en heeft een stamomtrek van 2,20 meter (gemeten op 1,50 meter hoogte). De diameter van de kruin bedraagt 10 meter, de hoogte 11 meter. De takvrije stam is 2,40 meter hoog en de stam is gevorkt vanaf 3,20 meter (opname in 2005). De boom vormt een beeldbepalend object langs de Molenberg, mede door zijn mooie representatieve groeivorm. Het betreft de dikste moerbeiboom van de Vlaamse Ardennen en één van de dikste van Vlaanderen.

Zwarte moerbei is een zeldzame boomsoort op zich en een bijzonder fruitras in het bijzonder. Zwarte moerbei werd geplant als fruitboom. Van de rijpe vruchten kan je siroop, jam, gelei en fruitwijn maken. De moerbeiboom vormt een duidelijke historische eenheid met het voormalige boerenerf waarop hij staat. De hoeve dateert van circa 1914 en de boom dateert vermoedelijk uit die periode. Hij is er indertijd geplant met een welbepaalde functie, namelijk fruitproductie. Of hij is gebruikt voor de zijdeteelt is niet meer te achterhalen.

  • Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier DO002338, Thematisch-typologische en thematisch-geografische bescherming van het belangrijkste houtig erfgoed in Vlaanderen: Oost-Vlaanderen, fase A.1, nr. 12 (S.N., 2010).
  • Gereduceerde Kadasterkaart van België, Dépôt de la Guerre, uitgegeven in 1845-1855, schaal 1:20.000.
  • Topografische kaarten van België, Krijgsdepot: Eerste editie uitgegeven tussen 1865-1880, schaal 1:20.000. Herziening, Militair Cartografisch Instituut: tweede uitgave, 1880-1884, derde uitgave 1889-1900 en herziening derde uitgave 1900-1930, schaal 1:20.000. (Lemoine-Isabeau, 1988).
  • Kaart van België, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1928-1950, schaal 1:20.000.
  • Kaart van België, Militair Geografisch Instituut, uitgegeven tussen 1949-1970, schaal 1:25.000.
  • VAN DER LINDEN G. 2005: Terreinbezoek zwarte moerbei bij hoeve (Zwalm) (terreinbezoek op 1 juni 2005).

Auteurs:  Van der Linden, Geert
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Opgaande zwarte moerbei bij hoeve [online], https://id.erfgoed.net/teksten/176646 (geraadpleegd op ).


Moerbezie als erfbeplanting ()

Achter de tuinmuur op het erf van een hoeve en in de hoek van wat vroeger de boomgaard is geweest staat een mooi ontwikkelde moerbei.

Zoals te zien op de kaart van het gereduceerde kadaster, was het perceel rond 1850 al in gebruik als boomgaard. Uit de opeenvolgende historische topografische kaarten blijkt dat dit landgebruik zeker tot 1960 bleef voortbestaan.

De moerbei, wellicht nog een relict van deze boomgaard, is voor zijn soort flink uit de kluiten gewassen en heeft een stamomtrek van 220 cm. Zwarte moerbei werd geplant als fruitboom. Van de rijpe vruchten kan je siroop, jam, gelei en fruitwijn maken.

  • Gereduceerde Kadasterkaart van België, Dépôt de la Guerre, uitgegeven tussen 1845-1855, schaal 1:20.000
  • Topografische kaarten van België, Krijgsdepot: Eerste editie uitgegeven tussen 1865-1880, schaal 1:20.000. Herziening, Militair Cartografisch Instituut: tweede uitgave, 1880-1884, derde uitgave 1889-1900 en herziening derde uitgave 1900-1930, schaal 1:20.000. (Lemoine-Isabeau, 1988)
  • Kaart van België, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven tussen 1928-1950, schaal 1:20.000.
  • Kaart van België, Militair Geografisch Instituut, uitgegeven tussen 1949-1970, schaal 1:25.000.

Auteurs:  Van der Linden, Geert
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Opgaande zwarte moerbei bij hoeve [online], https://id.erfgoed.net/teksten/157774 (geraadpleegd op ).