Op de kabinetskaart van graaf de Ferraris (1771-1778) staat op het dorpsplein een boom weergegeven. De linde die er nu staat is hoogstwaarschijnlijk nog steeds dezelfde als deze die op de historische kaart werd ingetekend. Dit maken we op uit een recente jaarringenanalyse (Haneca, K., 2014) waaruit blijkt dat de boom is beginnen groeien rond 1755.

Een jonge boom van ongeveer 20 jaar weergeven op een kaart is eerder ongebruikelijk. Vermoedelijk gaat de boom terug op een ouder exemplaar en vervulde hij een belangrijke openbare functie. Volgens "Bouwen door de eeuwen heen" is de dorpsboom achter de kerk, een oude gerechtsboom waaronder, in het Ancien Regime, recht werd gesproken.

Andere bronnen maken gewag van een vrijheidsboom. Indien de boom echter geplant zou zijn na de Franse Revolutie (1789) of eventueel bij het ontstaan van België (1830) dan moet het plantsoen toen een leeftijd gehad hebben van 34 of 75 jaar, wat zéér onwaarschijnlijk is.

Deze boom werd in het begin van de 20ste eeuw gemeten door Chalon. De boom had toen een omtrek van 3,35 m. Aan de stambasis werd een omtrek van ca. 6,50 meter gemeten. In de publicatie "Merkwaardige bomen van België" van 1978 werd de boom vermeld met een omtrek van 4,30 m en met een hoogte van 18 m. Hij werd toen beschreven als: Alleenstaand exemplaar met brede kroon (28 m) en korte stam met gezwellen aan de voet. De omtrek van de stam werd in 2006 gemeten op 180 cm, boven de vele gezwellen die voorkomen vanaf de stamvoet en bedroeg toen 388 cm. In deze periode werden de gevolgen van een zware snoei in de kruin opgemerkt. In 2014 werd een deskundige boomverzorging uitgevoerd.

• Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
• CHALON J. 1911:Les arbres remarquables de la Belgique, Brussel-Namen.
• S.N. 1978: Merkwaardige bomen van België, Bestuur Waters en Bossen. Brussel.
• HANECA K., 2014: Leeftijdsbepaling van een monumentale linde op het Sint-Guibertusplein te Itegem (Heist-op-den-Berg), Onuitgegeven rapport Natuurwetenschappelijk Onderzoek RNO.OE2014-006, Agentschap Onroerend Erfgoed, Brussel.
• KENNES H. & STEYART R. 1997: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Mechelen, Kantons Duffel - Heist-op-den-Berg, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 13N4, Brussel - Turnhout.

Op het dorpsplein van Itegem staat achter de kerk een oude opgaande Hollandse of Europese linde (Tilia x europea). Tijdens het Ancien Régime kwam de schepenbank, verantwoordelijk voor zowel bestuur als rechtspraak, hier samen om te vergaderen en recht te spreken. Voor de afschaffing van het Ancien Régime werd buiten recht gesproken binnen een door vier touwen afgespannen zone die zich traditioneel onder een lindeboom bevond, de vierschaar genaamd. Rond deze zone stonden vier banken in een vierkant opgesteld. De schepenen zaten op deze banken en de beschuldigde stond in het midden van het vierkant. Deze vorm van rechtspraak werd zeker nog in de eerste helft van de 18de eeuw in Itegem toegepast.

In de periode 1737-1757, onder het bestuur van schout Kerselaers kocht de gemeente een gebouw op de hoek van het dorpsplein en de Hallaertstraat, tegenover de plaats waar de linde zich nu bevindt. Dit gebouw werd ingericht als dorpshuis of ‘collegie’ en diende vanaf dat ogenblik als vergaderplaats voor de schepenen, zoals ook blijkt uit een document van 1786: ‘dat de gemeynte van itegem is competerende een dorpshuys ofte collegie, alwaer de wethouderen vergaederen ende alle wettelycke saeken geschieden.’ (Dockx I., 2006). Mogelijk werd de rechtspraak vanaf de aankoop van een dorpshuis binnenskamers gevoerd, maar het is eveneens mogelijk dat het gebouw enkel gebruikt werd voor bestuurszaken en dat de traditie van buiten onder de linde rechtspreken langer werd verdergezet.

Uit een dorpsrekening van 1762 blijkt dat op 26 juni 1762 de lindebomen tegenover het dorpshuis gekapt werden: ‘den 26 dito uitgecapt ende te neer gehouen de linde boomen rechtover het collegie’. Voor 1762 stonden er dus zeker al lindebomen op het dorpsplein, ongeveer op dezelfde locatie als waar de huidige linde staat. Hoe lang deze linden hier al stonden is niet geweten. Volgens de dorpsoverlevering zouden de Aartshertogen Albrecht en Isabella (1598-1621) tijdens een bezoek even hun paarden vastgebonden hebben aan de linde op het dorpsplein, maar deze bewering kan niet hard gemaakt worden.

De huidige linde dateert uit het midden van de 18de eeuw. Op basis van dendrochronologisch onderzoek, kan afgeleid worden dat de huidige linde rond circa 1755 begon te groeien. (Haneca K., 2014). Daar de stam gedeeltelijk hol is, is dit slechts een inschatting, waarbij er naast de 189 gemeten jaarringen, 70 jaren geschat moesten worden. De boom zou dan ook tot een twintigtal jaren jonger of ouder kunnen zijn. Het is niet geweten of de huidige lindeboom aangeplant werd na de kapping van 1762 of dat deze er toen al stond en (misschien als enige) behouden bleef.

Er staat een boom op deze plaats afgebeeld op de kabinetskaart van de Ferraris (1770-1778). Als deze afbeelding de, toen nog jonge, huidige linde betrof, is dit een aanwijzing dat de boom een openbare functie had en een belangrijke rol speelde in het leven van de dorpelingen. Mogelijk werden (in eerste instantie) enkel de bestuurlijke activiteiten in het nieuwe gemeentehuis ondergebracht en vond de rechtspraak nog steeds buiten onder de linde plaats. We vermoeden dus dat de boom een gerechtsboom is of minstens geplant/behouden werd als herinnering aan dit traditionele gebruik.

Dit is in tegenspraak met wat sommige andere bronnen beweren, namelijk dat de Itegemse linde aangeplant werd als vrijheidsboom na de Franse Revolutie. Dit kunnen we echter weerleggen: in 1794 werden er wel degelijk twee vrijheidsbomen geplant in de gemeente, maar uit het dorpsarchief blijkt dat het om iepen ging. Bovendien staat de boom al op de Ferrariskaart, die van voor de Franse Revolutie dateert.

De boom is door zijn ouderdom en standplaats uitgegroeid tot een imposant en beeldbepalend exemplaar. Hij werd al sinds het begin van de 20ste eeuw verschillende keren beschreven als een van de interessantste bomen van het land. Hij prijkt op de allereerste inventaris van merkwaardige bomen van België uit 1902 (Anon., 1902). In 1911 werd de boom door Jean Chalon opgenomen in zijn publicatie ‘Les arbres remarquables de la Belgique’. Hij staat ook in de publicatie "Merkwaardige bomen van België" uit 1978 (Waters en Bossen, 1978). De linde is ook verschillende keren afgebeeld op postkaarten van Itegem uit het begin van de 20ste eeuw.

De omtrek van de stam werd in 2006 gemeten op 180 cm, boven de vele gezwellen die voorkomen vanaf de stamvoet en bedroeg toen 388 cm (Van Der Linden G., 2015). In 2014 bedroeg de stamomtrek op 150 cm hoogte gemeten 400 cm (Haneca K., 2014).

In 2014 werd een deskundige boomverzorging uitgevoerd, waarbij de kruin al deels gereduceerd werd.