Teksten van Canadapopulier in park Sint-Adriaansabdij

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/130877

Canadapopulier in het Abdijpark ()

De Canadapopulier (Populux x canadensis ‘Marilandica’) groeide meerstammig uit als bundelboom en was een dominant exemplaar in het Abdijpark. De populier was waarschijnlijk één van de oudste bomen in het park en werd naar schatting op het einde van de 18de eeuw aangeplant. Het Abdijpark werd in de 19de eeuw aangelegd als park op de plaats van de voormalige Sint-Adriaansabdij, ten noorden van het stadscentrum van Geraardsbergen. Eerder was na de Franse revolutie een deel van het gebouwenpatrimonium van de abdij gesloopt. Het poortgebouw, de abdijvleugel met het prelaatskwartier (of abtenhuis), de stalvleugel en een relict van een ijskelder zijn nog bewaard.

De Canadapopulier had bij de bescherming van 10 november 2000 een hoogte van ongeveer 38 m en een stamomtrek van 856 cm (gemeten in 1994, op 150 cm boven het maaiveld). De takvrije stam bedroeg ongeveer 18 m en de kroondiameter circa 30 m. De boom was één van de dikste bomen van Vlaanderen, en dus een zeldzaamheid. De populier was een ‘Marilandica’, een oude populierenkloon die vroeger courant was maar vandaag een zeldzaamheid. In Vlaanderen is de Marilandica onder meer gekend in de volksmond als onder andere 'Vrouwelijke Gek', 'Gentenaar' en 'Achtkanter' omwille van de lijsten op de jonge, krachtige scheuten.

Deze populier is vermoedelijk tijdens de voorjaarsstormen van 2000 beschadigd, net voor de bescherming als monument, waarbij één van de drie zware gesteltakken begon af te scheuren. De oksel was doorgescheurd maar groeide opnieuw aan elkaar. Ondanks dit gebrek werd de vitaliteit en conditie van de boom nog als voldoende hoog ingeschat in functie van een goed behoud. Op 7 december 2000 gebeurde er een verzorgingssnoei en verankering van de gesteltakken. Op 2 mei 2002, enkele maanden na de definitieve bescherming, veroorzaakte een nieuwe storm grote schade aan de boom. Een zijtak was helemaal doorgescheurd en werd weggehaald.

De grote wonde is een onherstelbare aantasting gebleken. Nadien is de conditie van de boom er verder op achteruit gegaan. In 2022 is de boom reeds meerdere jaren afgestorven. Foto’s uit 2016 tonen reeds een van takken ontdane boom. Sindsdien rest enkel nog een deels hol stamrelict van ongeveer 5 m hoog en met een omtrek van nog 630 cm (gemeten op 21 januari 2022 op een hoogte van 150 cm).

De stam wordt in het park behouden als relict omwille van de ecologische waarde (onder meer voor zwammen).

  • Onroerend Erfgoed Oost-Vlaanderen, Beschermingsdossier DO002195, Canadapopulier in het Abdijpark (VAN DER LINDEN G. 2002).
  • Onroerend Erfgoed, Digitaal opheffingsdossier 4.001/41018/105.1, Canadapopulier in het Abdijpark (S.N. 2022).

Auteurs:  Van der Linden, Geert; Vanmaele, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Canadapopulier in park Sint-Adriaansabdij [online], https://id.erfgoed.net/teksten/432340 (geraadpleegd op ).


Canadapopulier in park Sint-Adriaansabdij ()

De Canadapopulier (Populux x canadensis ‘Marilandica’) groeit als een dominant exemplaar in een bosje in het zuidoosten van het park dat werd aangelegd op de plaats van de voormalige Sint-Adriaansabdij, ten noorden van het stadscentrum van Geraardsbergen. Het voormalig poortgebouw van de abdij aan de Abdijstraat doet dient als hoofdtoegang van het park. Met uitzondering van het abtenhuis, poortgebouw en koetshuis werden de abdijgebouwen tijdens de Franse omwenteling (1797) gesloopt. De abdijsite is in de 19de eeuw als park aangelegd.

De circa 38 meter hoge Canadapopulier heeft een stamomtrek van 8,56 meter waarmee dit exemplaar tot de dikste bomen van België behoort. Populieren worden doorgaans niet oud omdat ze meestal geveld worden op een moment dat ze economisch kaprijp zijn. Zeer oude populieren zijn dan ook eerder zeldzaam. De indrukwekkende driestammige populier te Geraardsbergen is waarschijnlijk de oudste boom in het park. Deze boom is naar schatting op het einde van de 18de eeuw aangeplant.

De 'Marilandica' is een zeer oude populierenkloon, die in Vlaanderen veel werd aangeplant, maar die verdrongen is door meer productieve klonen. In Vlaanderen is hij onder meer gekend in de volksmond als onder andere 'Vrouwelijke Gek', 'Gentenaar' en 'Achtkanter' omwille van de lijsten op de jonge, krachtige scheuten. Deze populier is - vermoedelijk tijdens de voorjaarsstormen van 2000 - beschadigd.

  • Onroerend Erfgoed Oost-Vlaanderen, Beschermingsdossier DO002195, Canadapopulier in het Abdijpark (VAN DER LINDEN G. 2002).

Auteurs:  Van der Linden, Geert
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Canadapopulier in park Sint-Adriaansabdij [online], https://id.erfgoed.net/teksten/175785 (geraadpleegd op ).