erfgoedobject

Dreef van reuzenlevensboom bij Hoeverheide

landschappelijk element
ID
132518
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/132518

Juridische gevolgen

Beschrijving

De dreef van reuzenlevensbomen werd aangeplant tijdens het laatste kwart van de 19de eeuw en maakt deel uit van het in 1860 ontstane domein Hoeverheide. De dreef vormt een relict van de experimentele bosbouw.

Historiek

De Thujadreef hoort bij het domein Hoeverheide, ontstaan in 1860, toen de Aalsterse senator Léon Leirens-Eliaert 550 hectare ‘woeste grond’ kocht van de gemeente Helchteren. Bij zijn aankoop bestond het domein uit een uitgestrekt heidelandschap met duinen, zoals zichtbaar op de kabinetskaart van de Ferraris (1770-1778) en de topografische kaart van Vandermaelen (circa 1850). Deze gronden werden door de nieuwe eigenaar ontgonnen. Aanvankelijk experimenteerde hij met Amerikaanse eik. Enkele percelen en vele dreven werden er mee aangeplant. Dit drevenpatroon werd gekadastreerd in 1872. Later werden een klein parkje, een thans verdwenen nutstuin en de Thujadreef aangelegd. Het drevenpatroon in een beboste omgeving is zichtbaar op de topografische kaart van het Militair Dépot uit 1882. Op deze kaart is tevens voor het eerst de villa (‘château’) te zien die Leirens-Eliaert aan de rand van het domein liet oprichten en die als zomerverblijf door de familie gebruikt werd. Ook het tracé van de Thujadreef, die van de villa in zuidwestelijke richting loopt, is hier al op waar te nemen. Het is echter niet geweten of deze op dat ogenblik al met reuzenlevensbomen aangeplant was. De aanplant kan wel in het laatste kwart van de 19de eeuw gesitueerd worden. De omvang van de bomen stemt immers overeen met de reuzenlevensbomen in Bokrijk, waar de eerste exemplaren van Thuja plicata werden aangeplant in 1889. Na de ontdekking van de steenkool in de Limurgse Kempen in 1901 werd het domein verder aangeplant met grove den in functie van de nabijgelegen mijnontginningen. De eerste aanplantingen zouden volgens de eigenaar dateren van 1919. Op de topografische kaarten van het Militair Dépot (1886 en 1908) werden echter al eerder naaldhoutaanplanten op het domein geregistreerd. Vanaf de Tweede Wereldoorlog werd er zwarte den aangeplant.

Beschrijving

De dreef van reuzenlevensbomen (Thuja plicata DONN ex D. DON) hoort bij het domein Hoeverheide, ontstaan in 1860 op ‘woeste grond’ ten noordwesten van de vallei van de Echelbeek-Winterbeek en oude spoorlijn Hasselt-Neerpelt. Van het eertijds 550 hectare grote domein resten op het moment van de bescherming nog 70 hectare. Het domein is grotendeels bebost met dennenbestanden (Pinus). In de landschappelijk aangelegde omgeving van de villa komen tevens Amerikaanse eiken (Quercus rubra), lindes (Tilia), beuken (Fagus), kastanjelaars (Castanea), robinias (Robinia), een sequoia (Sequioa) en een Pinus oriëntalis voor. Vanaf de achterzijde van de villa in zuidwestelijke richting loopt de Thujadreef met parallel hieraan een platanendreef (Platanus).

De dreef is 338 meter lang en bestaat uit twee bomenrijen van gelijkjarige reuzenlevensbomen. De bomen zijn niet opgekroond. Een aantal bomen zijn gevorkt op circa 150 cm hoogte. De bomen zijn gemiddeld 15 tot 20 meter hoog en hebben een gemiddelde stamomtrek van 3 tot 3,20 meter (gemeten op 1,50 meter hoogte, opname in 2005).

Volgens de ‘criteria voor de bescherming van het houtig erfgoed in Vlaanderen’ wordt een strook van 20 meter breedte links en rechts over de volledige lengte van de dreef opgenomen in de bescherming.

  • Topografische kaarten van België, Derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1889-1900, schaal 1:20.000.
  • Topografische kaarten van België, Herziening derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1900-1930, schaal 1:20.000.

Bron: Beschermingsdossier, 4.001/73032/102.1, Houthalen-Helchteren, Helchteren, Heerkensweg 2, Domein Hoeverheide, dreef van reuzenlevensboom (A. Kinnaer & M. Van den Broeck, 2014, digitaal dossier).
Auteurs: Van den Broeck, Myriam; Kinnaer, Anse
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Villa


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Dreef van reuzenlevensboom bij Hoeverheide [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/132518 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.