De grauwe abeel staat in wat nog rest van het laat 19de-eeuwse park bij het Kasteel van Hardelingen en is een belangrijke relict van het oude parkbomenbestand.

Historiek

Het domein Hardelingen is gegroeid uit een voormalige hoeve van het Onze-Lieve-Vrouwekapittel van Tongerlo, dat in 1798 als zwart goed werd aangekocht door Georges Schaetzen. De Tongerse familie Schaetzen gebruikte het herenkwartier van de boerderij als buitenhuis. In 1841 trof een brand het goed dat ondertussen in eigendom was van Louis Ulric Schaetzen. Dit betekende het einde van de boerderij. Na de wederopbouw bleef enkel het herenkwartier over, waaruit het huidige landhuis (jaartal 1927) ontstond. Dit vormt de kern van het huidige landgoed. In het laatste kwart van de 19de eeuw werd, in opdracht van Oscar-Joseph de Schaetzen, rondom het landhuis een park in landschappelijke stijl aangelegd. Het park strekte zich uit ten oosten van het huis langsheen de Hardelingenstraat met oplopend gazon en een aangenaam reliëf. Van de voormalige parkstructuur is niet veel overgebleven. Van het oude bomenbestand resten nog enkele oude solitairen, soms op een kleine verhevenheid geplant.

Beschrijving

De grauwe abeel staat in wat nog rest van het kasteelpark van Hardelingen. Het bomenbestand van het park werd in het verleden zwaar beschadigd. Bij de verkoop aan de huidige eigenaars werden onder meer 80 oude beuken gekapt. Het park is gelegen in een bronrijk gebied dat in het westen begrensd wordt door de laag gelegen Hardelingenbeek. Van hieruit loopt het domein in oostelijke richting geleidelijk op in de richting van de Kruislinde, het hoog gelegen kruispunt van oude wegen naar Hoeselt, Werm, Sint-Huibrechts-Hern, Hardelingen en Schalkhoven. In het park zijn vier zones met een eigen karakter en bestemming te herkennen, echter zonder harde begrenzing. Het tuingedeelte, rondom het landhuis in het zuiden, heeft een strakke aanleg en sluit aan bij de neoclassicistische vormgeving van het huis. Het noordwestelijk deel van het terrein, waar voorheen de moestuin en boomgaard lagen, is bestemd voor ‘sport en spel’ (zwembad, tennisterreinen, rijpiste en stoeterij). Het park in landschappelijke stijl strekt zich uit op de helling ten oosten van het landhuis, langsheen de Hardelingenstraat. Het parkbos in het noorden tenslotte, ter plaatse ‘de kop’ genoemd, is een belangrijk restant van het oude Hardelingenbos. De grauwe abeel (Populus canescens (Aid.)) groeit solitair in een weideperceel ten oosten van het landhuis. De imposante omvang van de grauwe abeel maakt hem beeldbepalend in de omgeving van het landhuis. Het maatschappelijk draagvlak is groot omwille van het respect voor de omvang en habitus van de boom en zijn zeldzaamheid.

De circa 35 meter hoge grauwe abeel heeft een stamomtrek van 6,22 meter (gemeten op 1,50 meter hoogte, opname in 2013). De kruindiameter bedraagt 12 meter. De grauwe abeel wordt beschouwd als een natuurlijke hybride tussen de witte abeel en onze inheemse ratelpopulier. Deze zeer imposante boom is de dikste van België.