erfgoedobject

Tuin van de Villa De Donder

landschappelijk element
ID
134050
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/134050

Juridische gevolgen

Beschrijving

Vrijstaand neoclassicistisch herenhuis met koetshuis gebouwd in 1849 met grotendeels ommuurde tuin van 52,5 are met enkele oude bomen.

In de loop van de 19de eeuw werden langs de hoofdweg door het centrum van Humbeek (Kerkstraat, Achterstraat) enkele voorname, meestal neoclassicistische burger- en herenhuizen opgetrokken: het gemeentehuis met een woning voor de hoofdonderwijzer uit de jaren 1820; 'Le Vieux Logis' van 1847 (Achterstraat 2); Villa De Donder van 1849; de villa van dokter Callebaut van circa 1887 (Kerkstraat 55), in 1957 ingericht als gemeentehuis, rond 1900 aan de straatzijde uitgebreid met een prachtige, intussen verdwenen Victoriaanse serre met neogotische inslag. De Villa De Donder – genoemd naar de huidige eigenaar sinds 1950, dokter Constant De Donder is de enige waar nog een noemenswaardige tuin bewaard bleef. Het huis dat volgens de ruitvormige gevelsteen naast de ingang door een zekere Edouard Reyers in 1849 gebouwd werd, volgens de kadastrale legger zou dokter François Verbruggen uit Brussel eigenaar en opdrachtgever geweest zijn; het goed werd pas in 1855 via een verdeling aan Reyers toegewezen.

Het gebouw beantwoordt aan een voor die periode (1840-1860) veel voorkomend model voor vrijstaande herenhuizen: een symmetrisch, zogenaamd dubbelhuis, in dit geval gepleisterd (momenteel geel geschilderd), vijf traveeën breed en met twee hoge bouwlagen plus een mezzanine onder een schilddak, met als enige versiering: hoekpilasters met Franse voegen, de puilijst tussen de beneden- en de eerste verdieping van de voorgevel, het omlopend kordon tussen de verdieping en de mezzanine, gedichte steigergaten en de klossen onder de daklijst. De aanbouw van één bouwlaag tegen de linker zijgevel en de luifel boven de voordeur zijn van recente makelij. Links, op 8 m van het herenhuis, staat het gedeeltelijk aangepaste en bepleisterde koetshuis, met drie rondboogtraveeën en anderhalve bouwlaag onder een kunstleien zadeldak.

Het goed, circa 55 are, is grotendeels omheind met een gewitte bakstenen muur onder een ezelsrug, voor het herenhuis doorbroken door een lanspuntenhek met pijnappelbekroning op de stijlen en een makelaar gevat tussen gietijzeren zuilen met een gecanneleerde schacht en een kapiteel met bolbekroning, aan weerszijden geflankeerd van een twee traveeën breed hek op een gewit muurtje met een hardstenen dekplaat. In tegenstelling tot de tuin rond Villa Callebaut (op de stafkaart van 1892 afgebeeld met kronkelpaadjes en rode vlekjes, symbool voor sierbeplanting) wordt de tuin rond de villa van Reyers op de stafkaarten slechts gesignaleerd door een vijvertje, het nog bestaande, grotendeels drooggevallen poeltje achter in de tuin. Pas vanaf 1950 zal de tuin (52,5 are) door het kadaster als 'lustgrond' worden omschreven, maar de drie witte paardenkastanjes (Aesculus hippocastanum) en de taxus (Taxus baccata) rechts van het herenhuis bewijzen dat er voordien niet alleen groenten werden geteeld.

Merkwaardige bomen (opname 20 oktober 2000)
Het cijfer in vet geeft de stamomtrek in centimeters weer. De omtrek wordt standaard gemeten op 150cm hoogte.

  • 2. witte paardenkastanje (Aesculus hippocastanum) 436
  • Kadaster Vlaams-Brabant, Oudste kadastrale legger 212 Humbeek, art. 408 nrs. 6 en 34-35.
  • Kadaster Vlaams-Brabant, Oude kadastrale legger 212A Humbeek, art. 2269 nr. 2.
  • DEMOL S. & VANWETSWINKEL J., Groot Grimbergen tussen 1900-1958: facetten van het dorpsleven in vier deelgemeenten, Nieuwkerken-Waas, Het Streekboek, 2002, p. 144.
  • VAN DAMME M., Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen. Inventaris van het bouwkundig erfgoed: gemeente Grimbergen, Brussel, Afdeling Monumenten en Landschappen, 2005, p. 282.

Bron: DENEEF, R., 2011. Historische tuinen en parken van Vlaanderen - Noordwestelijk Vlaams-Brabant: Affligem, Asse, Grimbergen, Kapelle-op-den-Bos, Londerzeel, Meise, Merchtem, Opwijk, Wemmel, Brussel: Vlaamse Overheid. Onroerend Erfgoed.
Auteurs: Deneef, Roger; Wijnant, Jo; Van Damme, Marjolijn
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Herenhuis Villa De Donder

  • Is deel van
    Kerkstraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Tuin van de Villa De Donder [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/134050 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.