erfgoedobject

Hoeve en villa van brouwersfamilie Verheyden in parkjes

bouwkundig / landschappelijk element
ID
134222
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/134222

Juridische gevolgen

Beschrijving

Naast elkaar gelegen verbouwde hoeve en villa van brouwersfamilie Verheyden, gelegen in twee bij elkaar aansluitende, door bomen overschaduwde, informele parkjes. Het westelijke gebouw gaat terug op Klein Hof ter Meren, een gesloten hoeve die in de 19de eeuw verschillende keren wordt verbouwd. Midden 19de eeuw eigendom van brouwer Joseph Verheyden, die de hoeve vanaf 1878 tot een homogeen geheel ombouwt. Ten oosten van de hoeve liet brouwer Louis Verheyden tijdens de Eerste Wereldoorlog een grote, eclectische villa bouwen.

Het naast elkaar voorkomen van een 'groot' en een 'klein' hof, het tweede vaak een afsplitsing van het eerste, is geen zeldzaamheid en houdt verband met de ontginningsgeschiedenis van het betrokken gebied (zie Verbesselt 1964). Het Groot Hof ter Meren ten noorden van de Neerlintersesteenweg, in de 13de eeuw door de abdij van Maagdendal gebouwd, brandde af in 1840 en werd niet meer heropgebouwd. Het oude Klein Hof ter Meren lag 50 m ten zuiden van diezelfde steenweg. Op de Ferrariskaart (17711775) en op de Primitieve kadasterkaart van 1816 wordt een gesloten hoeve afgebeeld, die in de loop van de 19de eeuw verschillende keren zal worden verbouwd. Rond 1855 liet een nieuwe eigenaar, Joseph Verheyden, op het boomgaardperceel ten westen van het hof een brouwerijcomplex optrekken – zes gebouwen van uiteenlopende grootte en functie (brouwerij, mouterij, pakhuis…) – dat vanaf 1878 tot een meer homogeen geheel zou worden omgebouwd. De term 'lusthof ' duikt voor het eerst op in de kadastrale legger in 1909: een perceel (nr. 29b) van 14,5 are ten oosten van de hoeve. In dit perceel liet brouwer Louis Verheyden tijdens de Eerste Wereldoorlog een grote villa bouwen, 'kasteel' in de ogen van de inspecteur van het kadaster (vermoedelijk door het hoektorentje), in een eclectische architectuur op haar laatste benen, vermengd met cottage-elementen (pseudovakwerk, wolfeinde). De villa werd omringd met een parkje van bijna 30 are en beplant met courante sierbomen: bruine beuk (Fagus sylvatica 'Atropunicea'), rode bastaardpaardenkastanje (Aesculus x carnea), bontbladige esdoorn (Acer pseudoplatanus 'Leopoldii'), vederesdoorn met geel gerand blad (Acer negundo 'Variegatum'), kleinbladige linde (Tilia cordata) – nu met stamomtrekken tot circa 3 m. Het aanpalende Hof ter Meren, dat in de loop van de 19de eeuw grondig was verbouwd en vermoedelijk een aparte wooneenheid vormde, onderging iets vergelijkbaars. Het kreeg een parkje zonder formele structuren, met een landschappelijke beplanting die weinig verschilt van die bij de villa. Het achterliggende brouwerijgebouw werd op het einde van de jaren 1950 afgebroken.

  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Oudste kadastrale legger 212 Oplinter, art. 480 (op naam van Peter Van Rollenborgh, gemeentesecretaris van Neerlinter), art. 484 (Josephus Verheyden), art. 828 (burgemeester August Verheyden).
  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Kadastrale opmetingsschetsen Oplinter 1844 nr. 4, 1855 nr. 7, 1877 nr. 6, 1891 nr. 13, 1902 nr. 9, 1908 nr. 8, 1909 nr. 12, 1912 nr. 6 en 1921 nr. 40.
  • KEMPENEERS P, Oplinterse toponiemen. De Brabantse folklore en geschiedenis, 1995, nr. 288, p. 351-392.
  • VERBESSELT J., Het parochiewezen in Brabant tot het einde van de 13de eeuw (II), Brussel, Koninklijk Geschied- en Oudheidkundig Genootschap van Vlaams-Brabant, 1964, p. 159-184.
  • WAUTERS A., Géographie et histoire des communes belges. Arron­dissement de Louvain – canton de Tirlemont, communes rurales (I), Bruxelles, Culture et Civilisation, facsimile van editie 1875, 1963, p. 16.

Bron: DENEEF, R., 2008. Historische tuinen en parken van Vlaanderen - Zuidoostelijk Brabant - Haspengouw: Geetbets, Hoegaarden, Kortenaken, Landen, Linter, Tienen, Zoutleeuw, Brussel: Vlaamse Overheid. Onroerend Erfgoed.
Auteurs: Deneef, Roger; Wijnant, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve en villa van brouwersfamilie Verheyden in parkjes [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/134222 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.