erfgoedobject

Erf en tuin van de kapelanie

landschappelijk element
ID
134268
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/134268

Juridische gevolgen

Beschrijving

Erf, hek en wijngaard, bij de voormalige kapelanie, uit het midden van de 19de eeuw.

Toen landmeter-ingenieur Groulard rond 1810 het centrum van Borgloon kadastraal in kaart bracht, bestond de bebouwing ten zuiden van de kerk en het kerkhof, van west naar oost uit de pastorij (perceel nr. 284), een school (perceel nr. 286) en tenslotte een geheel van drie door twee erfjes gescheiden gebouwen met achterliggende tuin (perceel nr. 280 en 281) dat toen eigendom was van Marie Gertrude Debellefroid, rentenierster te Borgloon. Op de opmetingsschetsen van 1856 en 1858 wordt het middelste van deze gebouwtjes gesloopt en door nieuwbouw vervangen, en de beide andere verbouwd.

Vandaag bestaat dit dienstgebouw en het L-vormig woonhuis ertegenover nog steeds, evenals het hekwerk dat vermoedelijk toen werd geplaatst als scheiding tussen het erf en de straat en tussen het erf en de dieper liggende tuin. Het ligt nog steeds in de schaduw van de kerk, op het hoogste punt van de stad. Het woonhuis, voormalige kapelanie, heeft twee bouwlagen, zes traveeën, gootlijst op modillons, pannen zadeldak en een ook in 1856 verbouwde éénlaagse haakse aanbouw onder schilddak.

Een muur met smeedijzeren inrijhek begrenst het erf aan de straat en de vierkante hekpijlers zijn afgedekt met een dekplaat en een natuurstenen bolbekroning. Het inrijhek heeft een dalend beloop naar de makelaar, vierkante stijlen en regels en ronde spijltjes en spijlen met lanspunten. Op de vierde zijde sluit een hek op de keermuur met steunberen het erf af. Het hek, met een nieuwe stijl van holle buis, heeft wel ronde spijlen met lanspunt, onderregel en dubbele bovenregel. Het biedt een weids uitzicht (nu helaas verstoord door een metalen garagebox) op de zuidelijke hellingen met boomgaarden en wijnstokken aan de voet van de stad. Het erf kreeg een nieuwe aanleg met kasseien en uitsparingen voor planten, bloemen en bolacacia's.

Achter het schuurtje strekt zich een voormalige tuin uit, als wijngaard aangeplant en van de straat gescheiden door een bakstenen muur met ezelsrug. Hij bepaalt, samen met de muur aan de overzijde (Speelhof nr. 11) het hellende straatbeeld en het tracé dat de oude stadsomwalling volgt.

  • Hasselt, Archief van het Kadaster, Vóór-Primitief plan, s.d.; Opmetingsschets 1856, 37; 1858, 34.
  • PAUWELS D., SCHLUSMANS F. met medewerking van MUYLDERMANS E. & ROMBOUTS J., Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kanton Borgloon, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen, deel 14N1, Brussel - Turnhout, 1999, p. 75.

Bron: DE MAEGD C. EN VAN DEN BROECK M., 2007, Historische tuinen en parken van Vlaanderen. Inventaris Limburg. Deel 3: Alken, Borgloon, Heers, Kortessem, Wellen, Brussel, Agentschap RO-Vlaanderen. Onroerend Erfgoed.
Auteurs: De Maegd, Christiane; Van den Broeck, Myriam
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Kapelanie

  • Is deel van
    Padonck


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Erf en tuin van de kapelanie [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/134268 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.