erfgoedobject

Tuin van de villa Sampermans

landschappelijk element
ID
134585
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/134585

Juridische gevolgen

Beschrijving

Monumentaal 20ste-eeuws smeedijzeren hek en zijtuin met aanlegelementen van kort na de tweede wereldoorlog, bij een villa van 1907 die in 1933 werd uitgebreid.

De ruime, half vrijstaande villa in cottagestijl die een reeks rijhuizen beëindigt, verschijnt in 1907 op het kadaster maar werd in 1933 uitgebreid. Haar hoofdgevel is gericht naar de zijtuin, waarvan de driehoekige vorm bepaald was door de bedding van de buurtspoorweg die hier in een scherpe hoek de steenweg kruiste; na wereldoorlog twee werd deze bedding bij de tuin ingelijfd. Hoe de tuin aanvankelijk begrensd was is onduidelijk. In elk geval staat er vandaag aan de straat een homogeen meterslang smeedijzeren hek dat wordt gedubbeld door een laag gehouden ligusterhaag en achteraan een met klimop begroeide lange bakstenen muur. Het hek telt 15 traveeën inclusief een voetgangerspoortje en een inrijhek; het staat op een lage plint van flagstones onderbroken voor de geprofileerde sokkels van blauwe hardsteen die de hekstijlen dragen; schampstenen zijn ingewerkt in de veel zwaardere sokkel van de poortstijlen. Die bestaan uit geajoureerd stijl- en regelwerk van zware vierkante staven, tot vierkante pijlers samengevoegd en op de vier zijden gevuld met meanders en gespiegelde volutes in een druk patroon van krullen en tegenkrullen; ze zijn bekroond met een bundeling van krullen uitlopend in een soort kruisbloem, alles van stevig smeedwerk, ook de voluut die het geheel in de sokkel verankert. Het poorthek zelf vertoont eveneens een overdaad aan krullen en volutes van smeedwerk dat de stijl met de hogere makelaar verankert en dat het klimmend beloop naar de makelaar bepaalt. Het vaste hek is eenvoudiger: vierkante, op een vlam eindigende spijlen, vertrekkend van een bol en gevat in de boven- en dubbele onderregel.

Het brede poorthek is tegelijk de formele toegang tot het huis, via trappen met smeedijzeren trapleuning en een overluifelde pui met hek. De niet-formele toegang gebeurt ook via de tuin en via het in de 5de travee geplaatste voetgangershekje; het is van gelijksoortige makelij als het hek en heeft één hekpijler naar het model van het poorthek en één zoals het vaste deel.

Het pad vervoegt de oprit naar de smalle achtertuin (nu parkeerplaats) en bakent een driehoekig, licht ondulerend grasveld af, voornamelijk met struiken beplant en verder ook chamaeciparis, berk, een taxuscilinder en een lariks bij het huis. In het grasveld liggen de verwaarloosde resten van een aanleg vermoedelijk uit de jaren 1950-60: drie door rotsen geflankeerde en door flagstones gevormde trappen leiden naar een verdiept ovaal bloemperk, mogelijk voorheen een waterbekken. Huis, tuin, hek en dominerende lork zijn beeld­bepalend voor de plek.

  • Kadasterarchief Limburg, Opmetingsschets.

Bron: DE MAEGD C. EN VAN DEN BOSSCHE H., 2006: Historische tuinen en parken van Vlaanderen. Inventaris Limburg. Deel 2: As, Beringen, Diepenbeek, Genk, Ham, Hasselt, Heusden-Zolder, Leopoldsburg, Lummen, Opglabbeek, Tessenderlo, Zonhoven, Zutendaal, Brussel: Vlaamse Overheid. Onroerend Erfgoed.
Auteurs: De Maegd, Christiane; van den Bossche, Herman
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Villa Sampermans

  • Is deel van
    Hasselt


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Tuin van de villa Sampermans [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/134585 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.