‘Molenheide’ is gelegen op grondgebied van de gemeente Poppel (Ravels) in de Antwerpse Noorderkempen. De begrenzing wordt gevormd door de rijksgrens met Nederland in het noorden, de vallei van de Aa in het oosten, de bewoning van Poppel in het zuiden en Maarle in het westen.

Op de kabinetskaart van graaf de Ferraris (1771-1778) en op de topografische kaart van Vandermaelen (1854) herkennen we het gebied als heide met duinen. Rond de wisseling van de 19de naar de 20ste eeuw werd waarschijnlijk gestart met de aanplanting van naaldhout.

Op de topografische kaart uit 1909 is in het zuiden en oosten van de Molenheide reeds een grote ontginningsstructuur aanwezig. Deze structuur is tot op vandaag zeer duidelijk herkenbaar en relatief gaaf gebleven. Het centrale gedeelte van ‘Molenheide’ is pas later aangeplant, doch ook hier is de blokvormige structuur ook nu nog duidelijk herkenbaar. De achthoekige ‘Rovertkapel’, gelegen aan de verbindingsweg tussen de gemeenten Hilvarenbeek (Nederland) en Poppel, werd daar in 1735 gebouwd toen op die plaats de hosties werden teruggevonden van een roofpartij in de kerk van Poppel.

De wetenschappelijke waarde van Molenheide wordt in de eerste plaats bepaald door de geomorfologie en hydrologie. Daar het gebied verheven ligt boven de omgeving -met de valleien van de Aa, de Maarleloop en de Goorleloop- vormt het een vanggebied voor regenwater. Ook het duinencomplex in de noordoostelijke hoek vormt zo’n vanggebied en zorgt tevens voor variatie in het reliëf. Molenheide betreft een gaaf bos met een mooi bewaarde ontginningsstructuur in dambordpatroon met vierkante kavels, die, parallel met de landschappelijke hoofdstructuur van het landschap, noordoost-zuidwest georiënteerd zijn. Door de dominerende aanwezigheid van opgaande groenelementen vertoont dit gebied voornamelijk een gesloten indruk, doch zorgen enkele landbouwkavels, heiderelicten en vennen voor afwisseling. Aansluitend op de Nederlandse ‘Reeënbosschen’, ‘Overheide’ en ‘Het Moerke’ en grenzend aan de vallei van de Aa is het deel van een groter complex aaneengesloten groen. De uitgestrektheid en de rust dragen bij tot de hoge belevingswaarde van dit Kempens landschap.

• Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
• Topografische kaart van België, Philippe Vandermaelen, uitgegeven in 1846-1854, schaal 1:20.000.
• Topografische kaarten van België, Herziening derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1900-1930, schaal 1:20.000.