erfgoedobject

Zennevallei met het Kasteeldomein van Relegem

landschappelijk geheel
ID
135061
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/135061

Beschrijving

Dit landschap strekt zich uit ten noorden van Zemst tot in de nabijheid van Hombeek. De oostelijke grens wordt grotendeels gevormd door de plaats van de vroegere Zennebedding en de autoweg E19 Brussel-Antwerpen. Het gebied maakt deel uit van de Zennevallei met haar beemden ten noorden van Brussel. Nog tot voorbij Zemst is de getijdenwerking merkbaar.

Het landschap heeft er een meer open karakter gekregen na de rechttrekking van de Zenne, bomenrijen volgen vaak het patroon van het uitgebreid grachtenstelsel, hier en daar komen beboste percelen voor.

Het oorspronkelijke kasteel werd in de 14de eeuw bewoond door Jan van Relegem. Het huidige waterslot werd in de loop van de 18de eeuw aangepast met respect voor het oorspronkelijke opzet van de waterburcht. Ten westen van het kasteel ligt een kasteelhoeve met een geplaveid erf en een sterk verbouwde traditionele kern. Bij de ingang van het domein staat een conciërgewoning, eveneens sterk verbouwd. Ten noorden van het kasteel van Relegem ligt op het grondgebied van Hombeek (Mechelen) naast de Elegemvijver het kasteel Torekes, dat eveneens sterk aangepast werd. De éénbeukige kapel van Onze-Lieve-Vrouw in ‘t Hammeken is omgeven door lindebomen, ze ligt tussen de berm van de autosnelweg Brussel-Antwerpen en de bedding van de Zenne. De kapel was reeds in de 17de eeuw een gekend bedevaartsoord. De kapel werd hersteld na de in 1914 opgelopen oorlogsschade. De bedding van de Zenne werd in de periode 1899-1900 rechtgetrokken. Daardoor is de kapel nu op de rechteroever van de Zenne komen te liggen. Het patroon van de oorspronkelijke meanders komt overeen met de huidige provinciegrens tussen Vlaams-Brabant en Antwerpen. Ten zuidoosten van de kapel splitst de afleiding van de Zenne zich af als ontdubbeling van de oorspronkelijke bedding. De Zennevallei wordt hier gekenmerkt door graslanden met verspreide bomengroepen. Ter hoogte van Donk zijn nog sporen herkenbaar van een in de 18de eeuw reeds aanwezig park.


Bron: Ankerplaats 'Kasteel van Relegem'. Landschapsatlas, A12003, Agentschap Onroerend Erfgoed, Brussel.
Auteurs: Deneef, Roger; Wijnant, Jo; Cresens, André
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Kasteeldomein Relegem

  • Is deel van
    Mechelen

  • Is deel van
    Zemst


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Zennevallei met het Kasteeldomein van Relegem [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/135061 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.