erfgoedobject

Bossen tussen Sint-Jan-ter-Biezen en Sint-Sixtusabdij

landschappelijk geheel
ID
135152
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/135152

Juridische gevolgen

Beschrijving

Deze ankerplaats ligt ten zuidoosten van Proven (Poperinge) en strekt zich uit van het bos nabij Kasteel Couthof tot de omgeving van de Abdij Sint-Sixtus van West-Vleteren (Vleteren). De grens van de ankerplaats loopt in tegenwijzerzin vanaf de abdij Sint-Sixtus naar herberg “De Sportvriend”, “Vliegend Paard”, herberg “Leeuwerik”, naar het Bardelenbos, herberg ”Canada”, De Klijte, rond het bos ten zuidwesten van Couthof, naar de Gapaard, herberg “Le Canon” en “Blankelinde”, tot de abdij. Ze is gelegen op de interfluviale kam (zuidwest-noordoost georiënteerd) tussen de Ijzer en de Vleterbeek/Poperingevaart. Langs de helling van deze rug komen talrijke bronniveau’s voor.

De ondergrond bestaat uit tertiaire klei van de Formatie van Ieper die bedekt is door een zandleemlaag (lokaal minder dan 1 meter dik). Deze interfluviale kam wordt aangesneden door de dalhoofden van talrijke beken zoals de Haringebeek en de Hollebeek (rond Kasteel de Lovie), Klijtebeek (Kasteel Couthof), Bernardsbeek en de Hoeslandbeek. De beekvalleien zorgen voor een zacht golvend reliëf.

Tijdens de vroege middeleeuwen was de gehele kam bebost. Momenteel resten er heel wat kleinere loofboscomplexen die niet meer op elkaar aansluiten. De bosranden herbergen een grote soortenrijkdom aan lagere en hogere planten. Ze worden omringd door een mozaïek van wei- en akkerlanden zonder perceelsrandbegroeiing. Het huidige wegenpatroon stemt goed overeen met dat op de kabinetskaart van de Ferraris (1770-1778) en het vormt de basis voor de percelering. Daarom meent men dat dit een oud ontginningsgebied is. Het wegenpatroon volgt grosso modo de oriëntatie van het interfluvium (zuidwest-noordoost) of staat er loodrecht op (zuidoost-noordwest). De wegen mijden evenwel de valleien (behalve weg tussen Krombeke en Poperinge). Sommige wegen hebben taluds en houtkanten aan één of meerdere kanten van de weg. Sommige wegen worden geaccentueerd door begeleidende bomenrijen. Binnen de bospercelen komen ook dreven voor.

Verspreid komt men kapelletjes tegen met enkele opgaande bomen erbij. Centraal in de ankerplaats (rond “Tour du monde”) ligt een Britse militaire begraafplaats voor slachtoffers uit de Eerste Wereldoorlog. De aanwezige hoeves zijn sterk verspreid en in baksteen opgetrokken. Ze bestaan veelal uit enkele losstaande gebouwen met resten van een middeleeuwse walgracht. Op het kasteeldomein “De Lovie”, gelegen aan een bronniveau, is momenteel een instelling voor mentaal gehandicapten gevestigd met nieuwe gebouwen en paviljoenen. Het oorspronkelijke kasteel is niet aangetast. Het ligt op een wal en heeft een Italianiserende neorenaissance stijl. De bijhorende nutsgebouwen zijn in een meer landelijke stijl (met speklagen-architectuur) opgetrokken wat contrasteert met de stijl van het kasteel. In het park is nog ander bouwkundig erfgoed aanwezig: een kleine berg (Drogenbroodberg) met een prieeltje; een ijskelder, klooster en kapelletjes. Vlakbij het kasteel liggen twee vijvers (respectievelijk in het noorden en het oosten) met aansluitend enkele graslanden. Het volledige domein is omringd door bos (een gedeelte onder hakhoutbeheer) en is van de omgevende rijweg niet zichtbaar. In het bos lopen enkele dreven. Ten noorden ligt het Jagershof dat waarschijnlijk een oud jachthuis was. Het gebouw is in eclectische stijl opgetrokken met speklagen ertussen. Het domein Couthof werd in de 18de eeuw grondig veranderd en bleef zo bewaard tot vandaag. Het park werd aangelegd in landschappelijke stijl met een vijver ten noordoosten van het kasteel, rondom enkele weilanden en kronkelende paden. Bij het kasteel staan nog een ommuurde moestuin met hovenierswoning, een boomgaard (de oorspronkelijke oranjerie is afgebroken), koetshuis en paardenstal. Vlakbij het wagenhuis staat een legerbarak uit de Eerste Wereldoorlog. Op het weiland ten westen van het kasteel aan de overkant van de Couthoflaan staat momenteel nog “De Galge”, een neogotisch bouwwerk van twee bogen dat vroeger het oriëntatiepunt was voor een doolhof. Dit domein is eveneens aan een bronniveau gelegen. Ten noorden van het kasteeldomein liggen een voormalige herberg, een wagenmakerij en een hoeve die bij het eigendom van het kasteel behoorden. Het bos ten westen van het domein is doorsneden door enkele wegen die verbonden zijn met de inplanting van het Kasteel Couthof.

De Sint-Sixtusabdij is een trappistenabdij gesticht in 1831 waar nog steeds trappist gebrouwen wordt. Het complex bestaat uit een poortgebouw, een slotklooster, een kapel, een schoolgebouwtje en brouwerijgebouwen. In het omliggend bosgebied is omstreeks 1921 een Lourdesgrot opgetrokken met stenen uit bosomgeving van de trappistenabdij van Rochefort. Van de heuvelrug heeft men een weids zicht op de omgeving in noordwestelijke richting en in zuidoostelijke richting. Het bos en het waardevol bouwkundig erfgoed accentueren de kam als hooggelegen gebied tussen twee deelbekkens.

  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.

Bron: Ankerplaats 'Bosketen tussen Sint-Jan-ter-Biezen en Sint-Sixtusabdij'. Landschapsatlas, A30034, Agentschap Onroerend Erfgoed, Brussel.
Auteurs: Strobbe, Marika; Deventer, Wouter; Lievens, Filip
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Bossen tussen Sint-Jan-ter-Biezen en Sint-Sixtusabdij [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/135152 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.