erfgoedobject

Kasteeldomeinen Nieuwburg en De Breidels

landschappelijk geheel
ID
135169
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/135169

Beschrijving

Deze ankerplaats ligt in de gemeente Oostkamp, ten westen van de Kortrijkse steenweg tussen Waardamme en Oostkamp. Deze weg volgt min of meer de interfluviale kamlijn tussen de Rivier- en Hertsberghebeek, én de Marsbeek. Ten westen van kasteeldomeinen De Breidels en Nieuwburg stroomt een kleine zijbeek van de Marsbeek.

Het kasteeldomein De Breidels en omgeving is nog grotendeels bebost in tegenstelling met de omgeving van Nieuwburg waar de meeste percelen als weiland in gebruik zijn. De percelering en het drevenpatroon hangen vast aan de kasteeldomeinen. De dreven accentueren het blokvormige perceleringspatroon.

Het kasteel Nieuwburg bevat enkele middeleeuwse delen die de verwoesting en de brand van 1582 overleefd hebben. De oudste vermelding van het domein dateert van 1300 onder de naam 'Weitshof'. Het huidige kasteel bestaat uit een vierkantige donjon (met kleine torentjes) die tegen het rechthoekig woonhuis aanleunt. Over de gracht ligt een brug uit de 19de eeuw die vroeger de ingang van het kasteel vormde. Momenteel ligt de ingang aan de oostelijke achterzijde van het kasteel. Er bestaan vermoedens dat het middeleeuwse kasteel door de Genuese familie Adornes gebouwd is. In 1795 kwam het in handen van de familie Peers de Nieuwburgh, vanwaar de huidige benaming. Vóór het kasteel ligt een groot gaaf landgoed bestaande uit een hoeve, stallingen, een koetshuis en een boomgaard. Volgens de middeleeuwse vermeldingen was van in het begin een boerderij aanwezig bij het kasteel. Er is ook een ijskelder in het domein. Het kasteel en landgoed zijn omringd door een gracht die op sommige plaatsen sterk verland is. Het omringende park met vijver is aangelegd in landschappelijke stijl met een zeer open karakter en herbergt enkele zeldzame boomsoorten en speciale variëteiten. De gebouwen in de omgeving van kasteel Nieuwburg hebben allen een zelfde donkerrode kleur, het zogenaamde 'ossenbloed' en vormen op die manier een typerend geheel. Ze omvatten kleine en grotere boerderijen en kleine woningen. De weilanden en akkerlanden in de omgeving hebben nog een vrij gave knotbomenrijen langs hun perceelsgrenzen.

Het kasteel De Breidels werd gebouwd op het domein van kasteel Nieuwburg rond 1840. Het huidige kasteel werd gebouwd tijdens het interbellum in Lodewijk XV-stijl (zeer symmetrisch) op een kunstmatige heuvel, nadat het vroegere tijdens de Eerste Wereldoorlog afgebrand was. Vlakbij het kasteel liggen enkele geometrische bloem- en grasperkjes. Het open weiland en de waterpartijen ten oosten ervan zorgen voor een nadrukkelijke vista aan de voorzijde van het kasteel. Verder van het kasteel herkent men enkele kenmerken van een meer landschappelijke parkaanleg met golvende parkbosranden, bomengroepen,… Een dreef met aan weerszijden een dubbele bomenrij vormt de toegang tot het kasteel. Het park heeft enkele zeldzame coniferensoorten. De omgeving van dit kasteel is nog grotendeels bebost met naald- en loofhout met middel- en hakhoutbestanden.

Tussen de beide kasteeldomeinen liggen enkele landbouwbedrijven die door hun gaaf karakter en afwezigheid van storende nieuwbouw passen binnen het landelijke karakter.

In de ankerplaats is er een graduele verandering van openheid: rond het kasteeldomein Nieuwburg heeft men een halfopen landschap dat doorsneden wordt door dreven en enkele knotbomenrijen, bij kasteel De Breidels neemt het aandeel bos toe en is het landschap vrij gesloten. De Kortrijkse steenweg vormt visueel een sterke grens door de ligging op een kamlijn en door de, weliswaar onderbroken, dreef. Aan de overzijde van de toegangsdreef, langsheen de steenweg, bevindt zich een hoeve van het langgeveltype, eveneens in ossenbloedkleur geverfd en mogelijk ook dienstdoend als opzichterswoning.


Bron: Ankerplaats 'Kasteel Nieuwburg en Breidels'. Landschapsatlas, A30061, Agentschap Onroerend Erfgoed, Brussel.
Auteurs: Strobbe, Marika; Deventer, Wouter; Lievens, Filip
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Boswachterswoning van kasteel De Breidels

  • Omvat
    Conciërgewoning

  • Omvat
    Kasteeldomein Nieuwburg

  • Omvat
    Opzichterswoning van kasteel De Breidels

  • Is deel van
    Oostkamp


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteeldomeinen Nieuwburg en De Breidels [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/135169 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.