erfgoedobject

Cuesta van het Waasland te Waasmunster

landschappelijk geheel
ID
135193
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/135193

Juridische gevolgen

Beschrijving

Dit gebied ligt ten westen van Waasmunster, op het cuestafront van de cuesta van het Waasland. De cuesta van het Waasland is een subcuesta van een groter complex; de cuesta van de klei van Boom. Langsheen het cuestafront, dat zuidwaarts gericht staat, wisselt de hoogte tussen 25 en 50 meter. De cuesta van Boom is, behalve door de Vlaamse Vallei, ook nog doorsneden door twee andere belangrijke doorbraakdammen, zodat men drie subcuesta’s kan onderscheiden: deze van het Land van Waas, gelegen ten westen van het doorbraakdal; deze van het Land van Boom, gelegen tussen dit laatste doorbraakdal en dat van Lier; en verder oostwaarts de subcuesta van Heist-op-den-Berg. Bij elk van deze subcuesta’s loopt de morfologische rug vrij ver naar het noorden door. De Klei van Boom dagzoomt immers alleen in een zuidelijke randstrook, meer noordwaarts is het topvlak bedekt door zanden. Het Rupeliaan is de belangrijkste afzetting van het Land van Waas (Boomse klei). Het Rupeliaan wordt gekenmerkt door een zandig faciës en een jonger niveau dat een kleiig faciës heeft. Wegens de monoklinale bouw en de zachte noord(noordoost)- gerichte helling van de Rupeliaanse kleilagen ontstond te Waasmunster het asymmetrisch cuestareliëf van het Land van Waas. In het zuiden vormt het cuestafront van de Klei van Boom de grens tussen het Land van Waas en de laaggelegen subsequente Durme- vallei aan de voet ervan.

Op de kabinetskaart de Ferraris zien we een gesloten landschap met veel perceelsranden en enkele versnipperde percelen bos. Het huidige boscomplex is rond het midden 19de eeuw ontstaan. Het cuestafront is duidelijk in het landschap te herkennen. Er zijn verschillende zichtspunten vanop de cuesta naar de Durmevallei. De overgang van meersen naar cuesta is door de lintbebouwing van de Neerstraat onderbroken. Het cuestafront zelf is, op enkele kasteelparken na, van bebouwing gevrijwaard gebleven. Het betreft hier een vrij gesloten landschap bestaande uit akkers en weiden met perceelsrandbegroeiing en, vooral langs de autosnelweg, nog percelen bos.

Bovenop de cuesta, waar zich vroeger het vliegveld bevond, behoren de struikheide en de brem tot de relictvegetatie van de voormalige Waasmunsterheide die vanaf het midden van de 19de eeuw stelselmatig vervangen werd door naaldhoutaanplantingen die vooral tijdens de Tweede Wereldoorlog ter plaatse sterk werd uitgedund voor de aanleg van een vliegveld, zodat er een aanzienlijke open ruimte ontstond. Een belangrijk historisch element in het landschap zijn de oude landingsbanen van het vliegveld Baverick. De hoge ligging van het gebied leende zich voor de inplanting van het vliegveld.

Het Kasteelpark Ortegat- Vermeulen werd in 1818 gebouwd op gronden van de abdij Roosenberg. Het neoklassieke, omwalde kasteel telt twee bouwlagen en heeft een rechthoekige plattegrond. Het park werd als een Engelse tuin aangelegd, met drie vijvers. De eerste aanleg van het tuinpark gebeurde door de familie Roos in 1905. Uit deze periode dateren heel wat boomaanplanten. Het park, met vijver, is deels in Franse en deels in Engelse stijl aangelegd. De boszones zijn in oorsprong hoofdzakelijk populierenbos. Het kasteel 'Les Gobelets' werd in 1958 op de top van de Wase cuesta ingeplant. De tuin heeft een sobere en gelijnde aanleg. Een merkwaardige taxus- en beukenhaag valt op.

  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.

Bron: Ankerplaats 'Cuesta van het Waasland te Waasmunster'. Landschapsatlas, A40016, Agentschap Onroerend Erfgoed, Brussel.
Auteurs: Van den Bremt, Paul; Tack, Guido; De Meirsman, Reginald; Vanmaele, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Kasteeldomein Ortegat

  • Omvat
    Klooster Mariazusters van Franciscus, bezinningscentrum Abdij Roosenberg

  • Is deel van
    Waasmunster


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Cuesta van het Waasland te Waasmunster [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/135193 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.