Het Steenbergbos ligt op grondgebied van Everbeek (gemeente Brakel). In de Vlaamse Ardennen komt een twaalftal heuvels voor die sterk opvallen in het reliëf omdat ze niet alleen allemaal ongeveer een hoogte van rond de 150 meter bereiken, maar ook doordat ze op één enkele west-oost-gerichte lijn zijn gelegen. Men noemt deze heuvels ook nog wel ‘getuigenheuvels’. Hun ijzerrijke toppen zijn beter tegen regen, en dus erosie, bestand. Het Steenbergbos ligt op de helling van één van deze heuvels. Er zijn verschillende valleitjes aanwezig in het bos. Net ten zuiden van de kerk van Bovenkwartier is er het brongebied van de Molenbeek. Op de valleihelling komen duidelijke taluds voor.

Fysische geografie

Het landschap van het zuiden van de provincies West-Vlaanderen en Oost-Vlaanderen kenmerkt zich door een west-oost gerichte rij heuvels met toppen op ongeveer dezelfde hoogte. Deze restheuvels worden al geruime tijd beschouwd als Diestiaanheuvels, d.w.z. dat zij nabij hun top afzettingen bevatten die horen tot het Zand van Diest. Een recenter model geeft een alternatieve verklaring voor de opbouw en de genese van deze getuigenheuvels (voor het ontstaan van deze restheuvels zie thema ‘Genese van de restheuvels van Vidaigneberg tot Kesterberg’).

Topografie

Het Steenbergbos is niet zo hoog gelegen als de andere bossen, het hoogste punt van het bos bedraagt 90 meter. De steilste hellingen komen in de buurt van de beek voor. Vandaag zijn de rivieren al verschillende tientallen meters diep ingesneden ten opzichte van het vroegere oppervlak. Dit heeft tot gevolg dat de zandbanken op dit ogenblik als opvallende heuvels in het landschap uitsteken. Hun absolute hoogte neemt af van zuid naar noord. Langs de valleiwanden zijn er verschillende Tertiaire ontsluitingen (Bartoonklei, Lediaanzand, Panesiliaanzand,... ). De heuvels tellen verschillende bronbossen. De uitsijpelingsbronnen zijn in verschillende bronniveaus met bronamfitheaters aanwezig, daar waar de waterhoudende zandlagen en ondoordringbare kleilagen elkaar snijden. Zij voeden de talrijke beekjes, zoals hier de Molenbeek. De steilste stukken van de vallei liggen onder bos en weiden. Op andere delen komen akkers voor. Langs drie zijden (zuid, oost en westen) is het gebied door lintbebouwing omsloten.

De neogotische kerk van het Bovenkwartier (Everbeek- Boven) zit binnen de afbakening. Sinds 1868 heeft het gehucht een kerk, deze werd in 1873 als parochiekerk erkend.