erfgoedobject

Kasteeldomein Baudries en omgeving

landschappelijk geheel
ID
135239
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/135239

Juridische gevolgen

Beschrijving

Het kasteeldomein Baudries ligt ten noordoosten van het dorp Dikkelvenne, bij Gavere. Het 'Goed te Baudries' werd in de 14de eeuw reeds vermeld als leen van de heerlijkheid Gavere. Als oudste vertegenwoordiger van de heerlijkheid 'Baudry' is Jan Sloeve bekend, schepen van de stad Gent, en wellicht de eerste bezitter van het domein van 1305 tot 1320. Deze patriciërsfamilie zal het goed tot in de 15de eeuw in bezit houden. Met de komst van de familie van Spangen zou het domein gedurende 14 generaties in de familie blijven. Enkele afstammelingen zouden zich de titel van baron of gravin toe-eigenen. Zo onder andere Marie Justine de Spangen van Uyternesse. Nadat de fundering van de oude kerk te Dikkelvenne, gelegen in de wijk Rotse, in 1820 het had begeven, leende deze gravin geld en ruilde ze een perceel grond van het kasteeldomein met de gemeente. Op deze plaats werd de nieuwe kerk van Dikkelvenne gebouwd en groeide naderhand ook een nieuwe dorpskern. Dankzij haar tussenkomst konden de bouwwerken in 1824 een aanvang nemen. Wanneer in 1865 een nieuwe pastorie wordt gebouwd, voorziet graaf Karel Victor d'Ansembourg het van een arduinen balkon, ondersteund door twee granieten kolommen. In 1899 besliste de graaf het kasteel en het park te renoveren. Na het sneuvelen van hun zoon in 1915, tijdens een veldslag van de Eerste Wereldoorlog, worden in 1921 twee monumenten tegen de voorgevel van de kerkmuur aangebracht. In de gevel van het koor zijn zes grafelijke familiezerken ingemetseld en onder de grafelijke loggia bevindt zich een grafkelder.

De hoofdingang van het kasteel is gelegen in de Kerkstraat. In 1893 was deze beplant met een rij olmen. Door een zware storm in 1910 werden talrijke bomen uitgerukt en later vervangen door een dubbele rij beuken. Vroeger kon de toegangsbrug over de wal door een smeedijzeren hek worden afgesloten. Centraal ligt een rechthoekig grasveld loodrecht op het kasteel dat omzoomd is door een brede toegangsweg in witte kiezel die naar de ingangsdeur leidt. Over de oorsprong van het oudste kasteelgebouw is weinig bekend; nochtans zijn bij graafwerken eerder wel oude vestigingsmuren aangesneden. Bijna zeker is vastgesteld dat rond 1780 een eerste 'maison de campagne' werd gebouwd door baron van Spangen. Het bestond uit een U-vormige constructie met een voorgevel van negen traveeën. Aansluitend aan de beide zijvleugels waren dienstgebouwen in beschilderde baksteen opgetrokken. Zij werden als paardenstal, koetshuis, schuur, keuken, eetzaal en logies voor personeel gebruikt.

Omstreeks 1899 wordt het kasteel dan aanzienlijk aangepast onder graaf d'Ansembourg. Ook het park werd kort voor of kort na de renovatie van het kasteel in 1899 grondig uitgebreid in een gemengde stijl, met zowel formele en als landschappelijke kenmerken, door de equipe van de befaamde Franse tuinarchitecten Duchêne. Daarbij werd onder meer de omgrachting achter het kasteel gedempt, zijn meerdere vista's uitgewerkt, is het drevenpatroon aangevuld met een ganzenpoot, zijn wandellussen gecreëerd en is in de vallei van de Dikvijversbeek-Boeversbeek een siervijver aangelegd. Van deze aanleg zijn nog diverse snoeivormen, rozenbogen, tuinornamenten en solitaire parkbomen bewaard. In de rand van het kasteeldomein zijn inmiddels delen verkaveld. De vroegere zichtrelaties vanuit het domein op de omgeving en de siervijver zijn vervaagd.

In het noorden sluit de vallei van de Dikvijversbeek op het domein aan, met daarin de verdwenen kasteelhoeve van Lampenhove, in oorsprong een dubbele omwalde site. In het oosten ligt de Boeversbeekvallei. Deze valleien liggen overwegend onder grasland,vaak met perceelsrandbegroeiing. De valleien zijn deels bebost.


Bron: Ankerplaats 'Kasteeldomein Baudries'. Landschapsatlas, A40085, Agentschap Onroerend Erfgoed, Brussel.
Auteurs: Van den Bremt, Paul; Tack, Guido; De Meirsman, Reginald; Vanmaele, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteeldomein Baudries en omgeving [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/135239 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.