Historiek

Het kasteel ontstond oorspronkelijk in de 12de eeuw door verbouwing van de Mansus de Trisco of Hoeve ten Driesse, het voormalige verblijf van de meiers. In 1233 schonk hertog Hendrik I van Brabant de heerlijkheid van Westmalle en Zoersel aan Willem van Brussel, elfde abt van Villers om er een klooster te stichten (laatstgenoemde werd echter in 1235 te Vremde gesticht, in 1243 overgebracht naar Hemiksem). In 1449 kocht Adriaan van der Moelen de Hoeve ten Driesse, met al de daar aangehechte eigendommen en het recht van Erfmeierij van de laatste vertegenwoordiger van de hertog.

In 1507 ging het goed door huwelijk over in handen van de familie de Coutereau. De nieuwe eigenaar Evrard Coutereel (of de Coutereau) verbouwde de hoeve ten Driesse tot ridderlijk slot. Het nieuwe huis zou gebouwd zijn in 1561 en volgde jaren. De dreef naar de kerk werd aangelegd in 1650. Het kasteel had toen het uitzicht van een versterkte burcht met monumentale poort, dubbele omwalling, valbrug en voorplein (zie Ferrariskaart). In de 18de en de 19de eeuw kende het kasteel verscheidene eigenaars; in 1878 wordt het gekocht door Baron E. de Turck die het kasteel herstelde en verbouwde (architect Joseph Schadde) tot het huidige uitzicht.

Omwald kasteel met mooi omhaagd park laatstgenoemde in het derde kwart van de 19de eeuw aangelegd naar ontwerp van tuinarchitect Keilich door een nieuw aangeplante eikendreef verbonden met de dorpskern; rondom het park weiden en velden doorkruist met beboomde aardewegen. Verankerde bakstenen bruggen van drie segmentbogen met diamantkopsleutels over de grachten; smeedijzeren hek.

Beschrijving

Kasteel in traditionele stijl van 1561 (zie ankers) met latere verbouwingen, onder meer ronde toren, overdekte galerij, trappenhuis en perron van 1878 aan noordzijde. Nagenoeg rechthoekig gebouw met rechthoekige uitbouwen aan noordoostelijke (hoofdgebouw) en zuidwestelijke (donjon) kant. Bepleisterd bak- en zandstenen gebouw van één tot twee bouwlagen onder diverse bedaking (leien).

Verspringende lijstgevels met sporen van speklagen, hoekstenen en steigergaten; ankers met gekrulde spie. Aangepaste rechthoekige getraliede muuropeningen, onder meer kloosterkozijnen. Sterk verspringende en aangepaste noordoostelijke gevel gemarkeerd door trapgeveltjes met overhoekse topstukken. Oostzijde met galerij gebouwd in 1878; versneden steunberen en ronde hoektoren (leien spits).

Hoofdgebouw (ten westen) van drie traveeën onder leien schilddak door middel van (19de-eeuwse ?) sierankers gedateerd 1561; hoger opgaande middentravee met getrapt dakvenster en dieper geplaatst rondboogvenster geflankeerd door kloosterkozijnen, links en rechts hiervan getrapte dakkapellen. Benedenverdieping met overluifeld terras; leien afdak op hardstenen colonnetten. Rechthoekige deur met wapenschild in boogveld gevat in een geprofileerde rondboogomlijsting. Verder rondboogdeurtje (achtste travee) met diamantkopsleutel en -imposten. Zuidwestelijke hoek gevormd door de zware rechthoekige burchttoren van vier geledingen afgesloten met bogenfries onder tentdak (leien).

Weinig verbouwde zuidwestgevel (grachtkant) met vroegere ingangspartij (ophaalbrug, zie 17de-eeuwse gravure "Castellum de Westmal" uit Le Roy, gesupprimeerd in de 19de eeuw); bewaarde oude hardstenen renaissance omlijsting: Dorische driekwartzuilen waarboven een fries met trigliefen en een gekorniste waterlijst, geprofileerde rondboogomlijsting; heden dichtgemetseld, vrijgekomen ruimte omgevormd tot slotkapel.

Ten oosten van het kasteel: cirkelvormig dienstgebouw uit de 19de eeuw met stallingen, schuren, hooizolders, loods voor rijtuigen en knechtenwoningen. Omlopende gevel van zestien traveeën en twee verdiepingen, centraal kegelvormig dak (leien) met metalen structuur boven de middenplaats, verder omlopend rieten dak. Travee-indeling door middel van lisenen, rechthoekige poorten en dito vensters met afgeronde bovenhoeken, op de tweede bouwlaag verscheidene panelen verrijkt met oren. Ten westen van het kasteel: gaaf bewaarde ijskelder.