erfgoedobject

Vinkenhof met tuin

bouwkundig / landschappelijk element
ID
14387
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/14387

Juridische gevolgen

  • omvat de aanduiding als beschermd monument Vinkenhof
    Deze bescherming is geldig sinds

  • omvat de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Vinkenhof
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • omvat de aanduiding als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Vinkenhof met omgeving
    Deze bescherming is geldig sinds

  • omvat de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Vinkenhof
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Historiek

Het Vinkenhof werd tussen circa 1678 en 1749 gebouwd door de familie Busschop als een woonhuis in traditionele bak- en zandsteenstijl. Priester Michaël Cambier laat ca. 1750-1760 de woning aanpassen aan de heersende mode. De deur- en vensteropeningen worden voorzien van een hardstenen omlijsting in rococostijl. Ook het interieur werd heringericht.

In het laatste kwart van de 18de-begin 19de eeuw ondergaat de site opnieuw een transformatie. Vermoedelijk was het goed op dat moment eigendom van de familie De Wael. Het koesthuis en de stallingen worden op het voorerf opgetrokken en de tuin wordt (her)aangelegd. Op de Ferrariskaart wordt een zorgvuldig ontworpen tuin afgebeeld die zich westwaarts uitstrekt tot aan het Klein Schijn. Een centrale zichtas vertrekt vanuit de woning en doorkruist daarbij drie afzonderlijke tuingedeelten. Het eerste tuingedeelte aansluitend bij de woning bestaat uit langwerpige, dwars op het pad gelegen bedden. Dit leidt naar een tweede tuingedeelte waar de centrale kruisvormige vijver als focuspunt voor de bezoeker dient. Het achterste tuingedeelte is ingericht als een klein sterrenbosje met centrale ronde vijver op het kruispunt van wegen.

Rond 1862 wordt de woning in opdracht van eigenaresse Mathilde De Caters verbouwd. Er wordt een nieuwe aanbouw opgetrokken, de voor- en achtergevel worden opgehoogd en de dakhelling gewijzigd. Ook het interieur werd aangepast, hiervan getuigen enkele bewaarde schouwmantels. Circa 1923-1935 wordt de woning ontpleisterd en met een nieuw volume in dezelfde stijl en met dezelfde hoogte uitgebreid. In dit nieuwe gedeelte bleven verschillende interieurelementen uit het interbellum bewaard. Het landhuis is op dat moment in bezit van de familie Cornet d’Elzius de Peissant. Zij laten in de jaren 1960 het landhuis opnieuw verbouwen waarbij de gevelophogingen uit de 19de eeuw opnieuw worden afgebroken en de woning een schilddak krijgt. In 2018 wordt een restauratieaanvraag ingediend waarna de woning gerestaureerd wordt, hierbij wordt ook de gevel opnieuw bepleisterd.

Over de inrichting van de tuin bieden de 19de-eeuwse kaarten weinig informatie. Wel transformeert de grote vijver tot een vijver met spiegelboogvorm en vervolgens tot de tot op heden bewaarde ovale vorm. In de loop van deze eeuw werd de vroegere formele tuininrichting vervangen door een landschappelijke aanleg.

Beschrijving

Rechthoekig landhuis met kern uit de 17de-18de eeuw en nok parallel aan de straat) . Landhuis met oost- en westgevel van zeven traveeën en twee bouwlagen onder vernieuwd schilddak (leien) met houten rondboogvormige dakvensters bij westgevel.

Bepleisterde baksteenbouw op arduinen plint; oorspronkelijke zandstenen hoekstenen bij hoeken en tussen vijfde en zesde travee. Aantal gedichte steigergaten. Overkragende nieuwe kroonlijst, met pseudo-fronton op consoles bij deurtravee. Beluikte rechthoekige vensters in vlakke hardstenen omlijsting; ontlastingsbogen bij oorspronkelijke vensters.

Oostelijke deurtravee met rondboogdeur in kwarthol geprofileerde omlijsting van hardsteen met neuten, imposten, rocaillesluitsteen, zwikken en licht gebogen kroonlijst. Onder rondboogvenster met rechte hoeken, in omlijsting met onder meer sluitsteen en gebogen kroonlijst. Sierlijk veelhoekig zoldervenstertje in geriemde omlijsting met sluitsteen. Westgevel met dito deur en venster.

De conciërgewoning onderging een zware verbouwing in de jaren 1990, zowel voor zijn interieur als zijn exterieur. Destijds is het gebouw omgevormd tot zijn huidige functie. De garagepoorten werden toen dichtgemaakt en er werden enkele raam-openingen en een deuropening toegevoegd. Er zijn enkele elementen te onderscheiden die ouder zijn dan de bouwfase van de jaren 1990, maar nieuwer dan de oorspronkelijke kern van het gebouw. Vermoedelijk stammen deze uit de 19de eeuw.

De stalling en koetshuis werd tegelijkertijd met de conciërgewoning in de 18de eeuw opgetrokken ten oosten van het landhuis en later in de 19de eeuw eveneens (licht?) verbouwd. Het bestaat uit een rechthoekig gebouw van vier traveeën en één bouwlaag onder zadeldak (Vlaamse en mechanische pannen). Verankerde baksteenbouw waarvan de noordelijke stalling met gecementeerde plint en gekoppelde korfboogpoorten. Rechthoekige vensters en deuren met houten lateien en bewaard schrijnwerk. De kleuren van het schrijnwerk van de dienstgebouwen en een toegangspoort ten zuiden (rood en geel) verwijzen naar het wapenschild van de familie Cornet d’Elzius de Peissant.

Met nieuwe taxushaag en hekken afgesloten voortuin bestaande uit een inrit rondom een centraal grasperk. In de achtertuin zijn twee zones te onderscheiden: een centraal gazon met rondpad tot aan de vijver, omzoomd met bomengroepen en een bebost gedeelte ontsloten door een pad dat min of meer de grenzen van het perceel volgt.

  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
  • PLOMTEUX G., STEYAERT R. & WYLLEMAN L. 1985: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 10n3 (Ru-Z).
  • Geoportaal Onroerend Erfgoed, Orthofoto’s recent, Schilde [online], https://geo.onroerenderfgoed.be (geraadpleegd op 4 januari 2025).
  • Google Maps, Streetview, Wijnegemsteenweg 75, Schilde [online] (geraadpleegd op 14 januari 2025).

Auteurs: Wylleman, Linda; Michiels, Marijke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2025: Vinkenhof met tuin [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/14387 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.