Pastorie Sint-Huybrecht wordt 1663 gedateerd en maakt sinds 1986 deel uit ven het U-vormig geheel van de nieuwe pastoriesite.
Historiek
De zogenaamde pastorie Sint-Huybrecht wordt gedateerd "1663" door middel van gesinterde baksteen. Het huis is de vroegere pastorie, maar werd vanaf de 18de eeuw gebruikt als onderpastorie en nadien als kosterswoning. Sinds 1986-87 maakt het gebouw deel uit van het U-vormig geheel van de nieuwe pastorie door toevoeging van de nieuwbouw naar ontwerp van J.L. Stijnen.
Bij de inventarisatie in 1985 was de nieuwbouw van de pastorie nog niet gebouwd en stond er parallel met het woonhuis nog een rechthoekig schuurtje of stalling waartussen een koer was met muren afgesloten aan de straat en aan de achterzijde. De stal of schuur met houten draagstructuur, ingevuld met metselwerk, werd gesloopt voor de nieuwbouw van de pastorie.
Beschrijving
Het nog bewaarde oude woonhuis kan gedateerd worden door het jaartal 1663 dat in gesinterde baksteen is gemetseld in de zuidelijke puntgevel aan de straatzijde. Het is een verankerde, gekalkte baksteenbouw van één bouwlaag op een rechthoekige plattegrond onder een zadeldak van zwarte, gegolfde pannen met de nok loodrecht op de straat. De kelder en opkamer bevinden zich in de noordoostelijke hoek. In de noordelijke langsgevel geeft een houten deur in een 17de-eeuwse rondboogvormige omlijsting in kalkzandsteen met negblokken, sleutel en imposten en gerecupereerde arduinen dorpel en trede, toegang tot het kerkhof. Rechts naast deze deur bevindt zich een klein raam met vroeg 19de-eeuwse ijzeren roedeverdeling in eenzelfde witstenen omlijsting als de deur en eveneens arduinen vensterdorpel. De zuidelijke lijstgevel is gekenmerkt door vijf traveeën met centrale rechthoekige deur en kloosterkozijn in eerste travee aan de straatzijde en luiken aan alle ramen. In de beide topgevels zijn nog rondboogvensters bewaard met dezelfde ijzeren roedeverdeling als aan de noordgevel doch niet in een oudere witstenen omlijsting. In de topgevel aan de straatzijde bevindt zich asymmetrisch een vroeg 19de-eeuwse, rechthoekige raamopening met arduinen latei en dorpel, met duimen voor luiken (verdwenen) en met recent schrijnwerk. In deze gevel is opvulmetselwerk zichtbaar, vermoedelijk van een vroeger, meer centraal gesitueerd raam.
De gevels zijn grijs-wit gekalkt, waaronder een oudere okerkleurige kalkafwerking zichtbaar is en voegwerk dat met een fijne dagstreep is afgewerkt. Vermoedelijk dateert deze kalkafwerking van de vroeg 19de-eeuwse verbouwing en was het de bedoeling bouwsporen te verdoezelen en de 17de-eeuwse elementen met de 19de-eeuwse ingrepen optisch te verzoenen.
In het interieur bleef een centrale, imposante, 17de-eeuwse haard bewaard met gemetselde zijwanden en geprofileerd afgewerkte houten balk. De draagstructuur bestaat uit vier moerbalken met balksleutels en consoles. De balken zijn geheel met pleisterwerk bekleed. Door waterinsijpelingen is één balkkop aangetast en werd na afname van de rinkellatten een fraai geprofileerde barokke balksleutel zichtbaar. Boven de gewelfde kelder bevindt zich de opkamer met plankenvloer. Het trapje naar de opkamer, evenals het kelderluik en de zoldertrap bleven bewaard. Smeedijzeren beslag en hengsels bleven aan de originele buitendeuren bewaard. Ook in het interieur is de vroeg 19de-eeuwse ingreep merkbaar aan enkele paneeldeuren. In twee kamers bleef een rode gebakken tegelvloer bewaard. In de centrale kamer werd een cementtegelvloer opgelegd. Op de zolder zijn twee kleine kamers afgemaakt aan beide ramen in de topgevels en bevindt zich centraal het volumineuze metselwerk van de schouw. Het gehele 17de-eeuwse gebinte met gekapte telmerken bleef bewaard.
Bron: Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier DA002193, Dorp 33A: oude pastorie, nu huis Sint-Huybrecht Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)