Georiënteerde gotische kruisbasiliek ingeplant binnen ommuurd kerkhof. Een relikwie van de Heilige Elisabeth van Hongarije bevond zich sinds 1252 te Zoersel. Verheffing tot parochie met het patroonschap van de Heilige Elisabeth moet plaats hebben gehad tussen 1252 en 1308.

Historiek

Kapel in 1529 vervangen door een volwaardige gotische kerk opgetrokken uit Kempische baksteen. De toren dateert echter van circa 1480. Met uitzondering van de toren hersteld in de 17de eeuw. Schip voorzien van bovenlichten in de 17de eeuw. Zuidelijke sacristie dateert uit het eerste kwart van de 18de eeuw.

Herstel voegwerk in 1839 naar ontwerp van Ferdinand Berckmans. Naar ontwerp van Eugeen Gife werd in 1864 een noordelijke sacristie toegevoegd, torentrap binnen de toren geplaatst en toegangsdeur gewijzigd. In 1872 opnieuw naar ontwerp van Eugeen Gife volgende werken ondernomen: vervangen schaliën van noordelijke zijbeuk, wijzigen voorgevel door vergroten van deur en vensters namelijk plaatsen roos- en spitsboogvenster in omlijsting van Gobertangesteen. In 1880 werden cordons, vensterdorpels, dekstenen en zo meer vernieuwd en de gewelven hersteld. Naar ontwerp van Louis Gife werd de vergroting en herstelling van de kerk aanbesteed in 1903. Werken bestonden uit: bouwen doopkapel, vergroten zuidelijke sacristie, openmaken toren, verplaatsen torentrap en plaatsen nieuw oksaal, herstel schaliedaken, goten en dakruiter, vernieuwen van alle vensters, alsook openmaken van een aantal koorvensters, en plaatsen gotische traceringen naar voorbeeld van twee bewaarde traceringen in koor, verwijderen van het bepleisterd gewelf en plaatsen van het oorspronkelijk houten gewelf, verwijderen van de stucdecoratie uit de 18de eeuw.

Een beperkte aanbesteding voor de versteviging van de toren had plaats in 1906. Herstellingen in 1926-27 naar ontwerp van Frans Sel aan voegwerk, pinakels, schaliën en afdekking puntgevels.

Herstelling en reiniging naar ontwerp van A. Van Gastel tussen 22 oktober 1979 en 21 april 1981. De voorlopige oplevering van de werken had plaats op 11 juni 1981.

Beschrijving

Plattegrond ontvouwt een ingebouwde vierkante westtoren, driebeukig schip van drie traveeën met aan noordzijde driezijdige doopkapel, transept van één travee met vlakke sluiting, koor van één travee met driezijdige sluiting, vierkante sacristieën tussen transept en koor.

Bakstenen gebouw op bakstenen sokkel met afzaat van zandsteen. Gebruik van zandsteen voor hoekblokken bij toren en doopkapel, deur- en vensteromlijstingen van Gobertangesteen (?).

Westtoren van circa 1480; vier geledingen onder tentdak (leien) met enkele dakkapellen. Gebruikelijke hoekblokken van zandsteen, spitsboogdeur van 1872 in hol geprofileerde omlijsting van Gobertangesteen. Roosvenster en klein spitsboogvenster van 1872 in dito omlijsting van Gobertangesteen. Gekoppelde spitsboogvormige galmgaten, op cordonvormende druiplijsten, in bol geprofileerde bakstenen omlijsting met waterlijst

Schip, transept en koor, onder zadeldaken (leien), van 1529. Zijbeuken eveneens van 1529 onder lessenaarsdaken (leien); houten dakruiter onder klokvormig dak bekroond met kruis. Travee-indeling door middel van steunberen; transept met op elkaar gestelde steunberen eindigend op bakstenen pinakels; steunberen koor eveneens versierd met bakstenen pinakels. Koor en transept met overhoekse baksteenfries onder daklijsten. Puntgevels transepten met spitsboogvormige kleine nissen.

Metselaarstekens van gesinterde baksteen aan noordzijde kerk namelijk middenbeuk met kruis en ruit, noordgevel transept met hart, oostgevel transept met moeilijk leesbare datering 1529 en kruis, borstwering koor met kruis en hart.

Spitsboogvensters op cordonvormende onderdorpels, met gotische en neogotische traceringen. Bakstenen waterlijsten bij transepten en koor. westgevel zijbeuken met korfboogdeuren van 1903 in omlijsting van Gobertangesteen.

Aan noordgevel toren vijfzijdige doopkapel onder afgewolfd dak (leien), van 1903. Hoekblokken van zandsteen; spitsboogvensters met neogotische tracering op kordonvormende onderdorpels.

Vierkante sacristieën van twee bouwlagen onder lessenaarsdaken (leien); zuidelijke sacristie uit het eerste kwart van de 18de eeuw vergroot in 1903 zie bouwnaden en muurvlechtingen, en noordelijke van 1864. Zuidelijke sacristie met gedichte accoladeboogvormige nis, gesinterde bakstenen boogomlijsting. Noordelijke sacristie met overluifelde calvarie van witgeschilderd hout uit 16de en 19de eeuw. Getraliede kruisen bolkozijnen van arduin.

Interieur

Kruisbasiliek met bepleisterde en gebroken wit geschilderde muren. Schip met spitsbogige scheibogen met eenvoudige doorlopende profilering.

Travee-indeling door middel van afgeschuinde lisenen. Schip, transepten en koor met houten spitstongewelf van 1903, met gordelribben en kruisende ribben evenwijdig met de lengteas. Zijbeuken met kwarttongewelf. Bogen en casementen met geschilderde bloem- en bladmotieven. Toren met bepleisterd en beschilderd ribloos kruisgewelf. Zwartmarmeren tegelvloer met arduinen grafstenen in zijbeuken.

Beeldhouwwerk. Beelden in grijsgeschilderde terracotta of hout uit de 17de tot 18de eeuw, enkele op grijsgeschilderde consoles uit de 17de tot 18de eeuw.

Mobilair

Neogotisch hoofdaltaar van Jan Gerrits van 1906; zijportiekaltaren toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw en Heilige Blasius, van circa 1768 en expositietronen uit de 19de eeuw, gemarmerd hout, altaarstuk van het noordelijk zijaltaar Boodschap van de engel Gabriël aan Maria, en altaarstuk van zuidelijk zijaltaar Marteling van de Heilige Sebastiaan, van circa 1768, doek, Vlaamse School; preekstoel door Jacob Van der Neer, van 1768 in 1850 aangekocht van de Sint-Willibrorduskerk van Kasterlee; biechtstoel met rouwende engelenhermen, uit de tweede helft van de 17de eeuw, eik; arduinen doopvont uit de 15de eeuw met koperen deksel uit de 19de eeuw; drie glasramen van 1906.

Aan noordelijke buitengevel arduinen grafkruisen uit de 18de eeuw.