erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Audomarus

bouwkundig element
ID
15922
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/15922

Juridische gevolgen

Beschrijving

Georiënteerde kerk. Omringend kerkhof ten zuiden en zuidwesten; afgezoomd met hoge bomenrij en laag ommuurd aan straatzijde. Vlak polderlandschap achter de kerk. Ten westen, gekasseide kerktoegang.

Gotische hallenkerk uit de 15de eeuw; aangepast circa 1761; algemene herstellingswerken circa 1888 onder leiding van L. Tulpinck (Brugge); restauratiewerken (onder meer torenuurwerk, daken en goten, schilderwerken) onder leiding van architect P. Pauwels (Kortrijk) in 1968-1969 en 1971-1972.

De plattegrond ontvouwt een midden- en twee zijbeuken van vier traveeën, een transept met transeptarmen van één travee, een koor en twee zijkoren van twee rechte traveeën en driezijdige koorsluiting; een kruisingtoren. Ten oosten sacristie haaks aanleunend tegen hoofdkoorsluiting. Gele baksteenbouw met hergebruikte ijzerzandsteen van de vroegere romaanse kerk voor centrale westgevel en onderbouw van overige gevels. Afdekking door middel van zadeldaken (leien).

Drie westelijke tuitgevels gemarkeerd door steunberen met versnijdingen en bekronend pinakel. Centrale gevel: korfboogportaal verdiept in geprofileerde spitsboogomlijsting met door middel van hogers versierde druiplijst, en geflankeerd door kleine steunberen uitlopend op pinakel. Erboven, spitsboogvenster (drielicht) met traceerwerk (onder meer visblaasmotief) verdiept in soortgelijke omlijsting met geprofileerd beloop, afzaat en druiplijst bezet met hogers.

Noord- en zuidgevel, en koren geritmeerd door middel van soortgelijke spitsboogvensters (vierlichten bij transeptgevels) met tussenliggende steunberen. In derde rechte travee van zuidelijk zijkoor, getoogde nis met afzaat. Transeptpuntgevels versierd met topstuk en hogers, geflankeerd door twee steunberen (linker steunbeer van zuidelijke transeptgevel is eigenlijk traptoren) met pinakelvormige bekroning en versnijding uitlopend op pinakel; dichtgemetseld portaal, vermoedelijk voormalige uitvaartdeur, verdiept in geprofileerde spitsboogomlijsting met druiplijst. Merkwaardige kruisingtoren: zware vierkante toren van drie geledingen gestut door middel van ten opzichte van elkaar gestelde hoeksteunberen met drie pinakelvormige versnijdingen, uitgezonderd de zuidwestelijke hoek met traptoren. Per geleding respectievelijk oculus, korfboognis (klein tweelicht) en spitsboogvormige galmgaten; druiplijsten met hogers. Gesloten borstwering met gekoppelde rondboognisjes. Gedrongen spitsbekroning aangebracht na 1779.

Interieur. Sober, witbepleisterd (1971-1972) interieur. Spitsboogvormige scheibogen op natuurstenen zuilen met achtzijdige sokkel en bladkapiteel; bundelpijlers bij kruising; ronde pijlers op achtzijdige sokkel met soortgelijk kapiteel in het koor. In transept, vensters in meer uitgewerkte omlijsting onder meer druiplijst versierd met hogers en eindigend op hoofdjes; nog bewaarde gedeelten van geprofileerde kroonlijst met bloemmotief en hoofdje. Houten tongewelf waarvan drie gordelbogen rusten op mannenkoppen; uitgezonderd kruising met bakstenen kruisribgewelf. Knik in transeptscheibogen tussen zij koren en zijbeuken wijst vermoedelijk op aanpassingswerken van circa 1761.

Mobilair: "Christus in de Hof van Olijven door engel getroost" (doek), eind 17de eeuw - begin 18de eeuw, in rechter zijbeuk. Beeld "Heilige Eligius van Noyon", begin 18de eeuw.

Neogotische altaren en preekstoel, eind 19de eeuw - begin 20ste eeuw. Kerkmeestersbank, lambrisering, twee biechtstoelen en doopkapel van mahoniehout, uit het vierde kwart van de 18dee eeuw; laatst genoemde met marmeren doopvont van circa 1761. Orgel uit eind 18de eeuw - begin 19de eeuw. Reliekhouder van Heilige Audomarus (gepolychromeerd en verguld hout), eind 17de eeuw - begin 18de eeuw.

  • DEVOS-STOCKMAN A., ROOSE-MEIER B., VERSCHRAEGEN H., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen. Provincie West-Vlaanderen. Kanton Veurne, Brussel, 1975, p. 43-46.

Bron: DELEPIERE A.-M. & LION M. met medewerking van HUYS M. 1982: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Veurne, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 8n, Brussel - Gent.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Lion, Mimi
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Orgel

De bouwer van het oorspronkelijk orgel is Francois-Bernard Loret (Sint-Niklaas), het bouwjaar 1840. Verbouwingen geschiedden door Petrus Albertus Loncke (Hoogstade); deze werken zijn mogelijks te dateren ná de herstellingswerken aan de kerk in 1888. Ook in de eerste helft van de 20ste eeuw zijn er nog lichte wijzigingen geschied.

Auteurs: Roose, Patrick
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Belgische militaire graven op kerkhof

  • Is gerelateerd aan
    Beveren-IJzer Churchyard

  • Is gerelateerd aan
    Gedenkzuil militaire en burgerlijke doden

  • Is deel van
    St.-Brigidaplein


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Audomarus [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/15922 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.