Teksten van Omwalde hoeve Torreelen

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/16883

Omwalde hoeve Torreelen ()

Historiek

Hoeve Torreelen is een voormalig leenhof van de burcht van Veurne en één van de oudste hoeven die nog resteren in Wulveringem-Vinkem. Het type met ronde hoektorens imiteerde het klassieke Franse kasteel. Na een brand in 1640 werd het kasteel omgebouwd tot een versterkte hoeve met behoud van twee verlaagde torens. Het grote gevelkruis werd aangebracht om de pest buiten te houden.

Op de kabinetskaart van de Ferraris ligt de hoeve met drie omwallingen net ten zuidwesten van het gehucht Wulveringem. De hoeve lag aan een kruispunt van voetwegen die de hoeve ontsloten en de verbinding maakten met de omliggende hoeves en gehuchten. In de 19de eeuw markeerde een veldkapel dit kruispunt net ten noordwesten van de hoeve. In de tweede helft van de 20ste eeuw wordt de voetweg in het zuidwesten verhard en aldus de hoofdtoegang van de hoeve.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog lag de hoeve op ongeveer 14km van het front verwijderd. Vanaf juni 1917 verbleef Dr. Depage op deze hoeve. Toen was er vlakbij deze hoeve een gedeelte van het militaire hospitaal L'Océan uit De Panne overgebracht. Naar verluidt zouden de torens van de hoeve gefungeerd hebben als waterreservoirs voor het hospitaal. Na de Eerste Wereldoorlog werd één van de torens verlaagd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de hoeve gebruikt als medische post.

Bij het zwarte kruis, dat nog half bewaard is gebleven, werd naar verluidt de mis opgedragen.

Beschrijving

Vandaag worden de drie omwallingen gemarkeerd door knotwilgenrijen. Het brugje over de gracht wordt geflankeerd door twee bomen. De gebouwen binnen de tweede omwalling worden in het noorden en zuiden afgeschermd door een populierenrij. Hier ligt ook een relict van de boomgaard. Ten noorden van de hoeve is de onverharde voetweg nog bewaard.

Beschrijving van het bouwkundig erfgoed op basis van inventarisatie uitgevoerd in 1982:

Boerenhuis op omwalde en met bomen afgezoomde, begraasde terp; bakstenen stoepen en voetpad. Tweede omwalling rondom onverhard erf met stal, loods en vaalt ten noorden van het boerenhuis. Derde omwalling omsluit het hele domein met inbegrip van boomgaard ten westen. Eerste omwalling; bakstenen bruggetje geflankeerd door bakstenen hekpijlers met piramidaal topstuk. Analoge pijlers aan erftoegang. Onverharde erfoprit. Blikvanger in het open landschap door torens en beboomde omgeving.

Ten zuidwesten, bakstenen boerenhuis op L-vormige plattegrond. Westelijke hoofdvleugel van 1640 met oudere hoektorens tegen de achtergevel; lager zuidelijk aanbouwsel uit de eerste helft van de 19de eeuw (?) met haakse oostvleugel uit het vierde kwart van de 19de eeuw - eerste kwart van de 20ste eeuw.

Ten westen hoofdgebouw van drie traveeën en één bouwlaag onder gebogen, kort overstekend zadeldak (Vlaamse pannen); jaartal 1640 op gevelsteen. Tudorboogvensters met halfbolbeloop en druiplijst; natuurstenen gedeelten in vensterkop, onder meer geprofileerde aanzetstenen en centrale gestileerde bloem van de druiplijst. Glas in lood. Recentere luiken. Analoge tudorboogdeur met natuurstenen bordes; kozijnconstructie met bewaarde paneeldeur, gestrekte houten tussendorpel met tandlijst en bovenlicht (glas i -lood). Dakvenster (zadeldak) met inzwenkende belijning, top-, schouder- en haakse vleugelstukken; houten kruiskozijn (glas in lood) verdiept in tudorboogomlijsting met halfbolbeloop op geprofileerde natuurstenen imposten en afzaat; druiplijst.

Onderkelderde achtergevel gevat tussen twee oudere hoektorens. Verankerde lijstgevel. Getoogde kelderopening links en rechts analoog keldervenster met tralies. Erboven, spitsboogvensters onder rol- en platte laag; afzaten. Kozijnconstructie met grote roedeverdeling; glas in lood links; gedichte vensterkop rechts. Twee recentere of aangepaste (?) dakvensters (zadeldak) met tuitgeveltje. Ronde, afgeknotte bakstenen hoektorens uit de 15de eeuw (?). Smalle schietgaten. Recentere getoogde muuropeningen.

Ten noordwesten toren: spuwer in de vorm van dierenkop. Noordelijke zijpuntgevel met aandak, schouderstukken en muurvlechtingen. Rechts rechthoekige kelderopening verdiept in getoogde omlijsting; houten bolkozijn met houten spijlen en bewaard luik links. Erboven, zelfde spitsboogvensters als in achtergevel. Rechthoekig zoldervenster verdiept in getoogde omlijsting met afzaat en lekdrempel; houten kruiskozijn met beluikt benedenvak. Deels ingebouwde zuidelijke zijpuntgevel met aandak en muurvlechtingen.

Interieur. In de twee benedenkamers: zolderingen met een moerbalk en kinderbalken, balksloffen met bladversiering uit de 17de eeuw; oude tegelvloer in de noordelijke opkamer. Respectievelijk nog twee en drie gewelven in zuidwest- en noordwesttoren.

Ten zuiden lager aanbouwsel onder zadeldak (nok parallel aan het hoofdgebouw, Vlaamse pannen), uit de eerste helft van de 19de eeuw (?). Tussen de achtergevel en noordwestelijke hoektoren: kleine bijbouw onder lessenaarsdak (Vlaamse pannen) tegen zuidelijke zijpuntgevel van hoofdgebouw; rechthoekig venster boven brede getoogde nis met kelderdeur.

Haakse oostvleugel van vijf traveeën en één bouwlaag onder kort overstekend zadeldak (nok loodrecht op het hoofdgebouw, Vlaamse pannen), uit het vierde kwart van de 19de eeuw - eerste kwart van de 20ste eeuw. Getoogde muuropeningen; luiken. Links klein rechthoekig kozijnvenster met roedeverdeling.

Ten noorden erf. Ten oosten, bakstenen stal van zes traveeën en één bouwlaag onder zadeldak (golfplaten), met oude kern uit de 18de eeuw (?). Asemgaten. Getoogde muuropeningen rechts. Kozijndeur in korfboogomlijsting links. Klimmend laadluik. Links recent aangepast gedeelte.

Ten westen, nieuwe loods.

  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
  • Topografische kaart van België, Philippe Vandermaelen, uitgegeven in 1846-1854, schaal 1:20.000.
  • Kaart van België, Militair Geografisch Instituut, uitgegeven in 1949-1970, schaal 1:25.000.
  • BOGAERT N. & DECOODT H. 2005: Hoeve De Torreelen (Vinkem - WOI) [online], https://id.erfgoed.net/teksten/196112 (geraadpleegd op 26 juli 2022).
  • COSYNS E. & ZWAENEPOEL A. 2008: Inhoudelijk dossier bij Onroerendergoedrichtplan Westhoekduinen, Duinen Cabour, De Moeren en overgang plateau van Izenberge, https://id.erfgoed.net/plannen/1806
  • DELEPIERE A.-M. & LION M. met medewerking van HUYS M. 1982: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Veurne, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 8n, Brussel - Gent.
  • DEVLIEGHER L. in: GENICOT L.F. 1976: Burchten en hoevekastelen, Het groot kastelenboek van België, D, Brussel, 259.

Auteurs:  Decoodt, Hannelore; Verdurmen, Inge; Delepiere, Anne Marie; Lion, Mimi
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Decoodt H. & Verdurmen I. & Delepiere A. & Lion M. 2024: Omwalde hoeve Torreelen [online], https://id.erfgoed.net/teksten/433546 (geraadpleegd op ).


Hoeve De Torreelen (Vinkem - WOI) ()

Locatie

Gelegen langs de Houtemstraat, nummer 30, op circa 1km ten zuidwesten van Beauvoorde, in een landelijke en vlakke omgeving. Vlakbij staat een provinciale naamsteen en een monumentje voor Joe English.

Historische achtergrond

Hoeve De Torrelen is één van de oudste hoeven die nog resteren in Wulveringem-Vinkem. Dit ridderslot werd gebouwd eind 14de-begin 15de eeuw. Het type met 4 ronde hoektorens imiteerde het klassieke Franse kasteel. Na een brand in 1640 werd het kasteel omgebouwd tot een versterkte hoeve. Het grote gevelkruis werd aangebracht om de pest buiten te houden.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog lag de hoeve op ongeveer 14km van het front verwijderd. Vanaf juni 1917 verbleef Dr. Depage op deze hoeve. Toen was er vlakbij deze hoeve een gedeelte van het militaire hospitaal L'Océan uit De Panne overgebracht. Naar verluidt zouden de torens van de hoeve gefungeerd hebben als waterreservoirs voor het hospitaal.

Bij het zwarte kruis, dat nog half bewaard is gebleven, werd naar verluidt de mis opgedragen.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de hoeve gebruikt als medische post.

Het boerenhuis van de hoeve werd in 1987 beschermd als monument.

Beschrijving

Bakstenen boerenhuis van hofstede "De Torreelen" op verschillende keren omwalde en met bomen afgezoomde, begraasde terp.

Hoofdgebouw van 3 traveeën en 1 bouwlaag onder gebogen, kort overstekend zadeldak; jaartal 1640 op gevelsteen; tudorboogvensters.

Tegen achtergevel: 2 oudere, verlaagde hoektorens.

Tegen een buitenmuur hangen de restanten van een zwart kruis.

  • Mondelinge informatie verkregen van Johan Termote (25 oktober 2005) .
  • AMEEUW J. s.d.: Onuitgegeven nota's (Koksijde).
  • AMEEUW J. 2004: Beauvoorde tijdens de Eerste Wereldoorlog, De Beauvoordse Dorpsgazette 6 afleveringen herfst 2002-lente 2004.
  • CALLEWAERT F. 2005: Poëzie van Esther Steelandt, Mandeldal XXX.2 (maart-april 2005), 36-38.
  • DEN BAES, J. (eindred.) 2004: Momenten van Oorlog in Vredestijd. Een tocht langs Oorlogserfgoed in Veurne-Ambacht, V.V.V. s Alveringem, Lo-Reninge, Veurne, Veurne-Ambacht, Koksijde.
  • Vlaams Instituut voor Onroerend Erfgoed, Inventaris Bouwkundig Erfgoed, [online] http://www.monument.vlaanderen.be/vioe/nl/index.html (geraadpleegd op 25 oktober 2005)

Bron: WOI Relict (1594): Hoeve De Torreelen (Vinkem - WOI)
Auteurs:  Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Decoodt H. & Bogaert N. 2005: Omwalde hoeve Torreelen [online], https://id.erfgoed.net/teksten/196112 (geraadpleegd op ).


Hoeve Torreelen ()

Zogenaamd "Torreelen". Voormalig leenhof van de burcht van Veurne. Volgens kroniekschrijver P. Heinderycx (1633-1683): driemaal omwald kasteel met drie hoge torens, na brand van 1640 ingericht als hoeve echter met behoud van twee verlaagde torens. Laatst genoemde opnieuw verlaagd tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Huidig uitzicht. Boerenhuis op omwalde en met bomen afgezoomde, begraasde terp; bakstenen stoepen en voetpad. Tweede omwalling rondom onverhard erf met stal, loods en vaalt ten noorden van het boerenhuis. Derde omwalling omsluit het hele domein met inbegrip van boomgaard ten westen. Eerste omwalling; bakstenen bruggetje geflankeerd door bakstenen hekpijlers met piramidaal topstuk. Analoge pijlers aan erftoegang. Onverharde erfoprit. Blikvanger in het open landschap door torens en beboomde omgeving.

Ten zuidwesten, bakstenen boerenhuis op L-vormige plattegrond. Westelijke hoofdvleugel van 1640 met oudere hoektorens tegen de achtergevel; lager zuidelijk aanbouwsel uit de eerste helft van de 19de eeuw (?) met haakse oostvleugel uit het vierde kwart van de 19de eeuw - eerste kwart van de 20ste eeuw.

Ten westen hoofdgebouw van drie traveeën en één bouwlaag onder gebogen, kort overstekend zadeldak (Vlaamse pannen); jaartal 1640 op gevelsteen. Tudorboogvensters met halfbolbeloop en druiplijst; natuurstenen gedeelten in vensterkop, onder meer geprofileerde aanzetstenen en centrale gestileerde bloem van de druiplijst. Glas in lood. Recentere luiken. Analoge tudorboogdeur met natuurstenen bordes; kozijnconstructie met bewaarde paneeldeur, gestrekte houten tussendorpel met tandlijst en bovenlicht (glas i -lood). Dakvenster (zadeldak) met inzwenkende belijning, top-, schouder- en haakse vleugelstukken; houten kruiskozijn (glas in lood) verdiept in tudorboogomlijsting met halfbolbeloop op geprofileerde natuurstenen imposten en afzaat; druiplijst.

Onderkelderde achtergevel gevat tussen twee oudere hoektorens. Verankerde lijstgevel. Getoogde kelderopening links en rechts analoog keldervenster met tralies. Erboven, spitsboogvensters onder rol- en platte laag; afzaten. Kozijnconstructie met grote roedeverdeling; glas in lood links; gedichte vensterkop rechts. Twee recentere of aangepaste (?) dakvensters (zadeldak) met tuitgeveltje. Ronde, afgeknotte bakstenen hoektorens uit de 15de eeuw (?). Smalle schietgaten. Recentere getoogde muuropeningen.

Ten noordwesten toren: spuwer in de vorm van dierenkop. Noordelijke zijpuntgevel met aandak, schouderstukken en muurvlechtingen. Rechts rechthoekige kelderopening verdiept in getoogde omlijsting; houten bolkozijn met houten spijlen en bewaard luik links. Erboven, zelfde spitsboogvensters als in achtergevel. Rechthoekig zoldervenster verdiept in getoogde omlijsting met afzaat en lekdrempel; houten kruiskozijn met beluikt benedenvak. Deels ingebouwde zuidelijke zijpuntgevel met aandak en muurvlechtingen.

Interieur. In de twee benedenkamers: zolderingen met een moerbalk en kinderbalken, balksloffen met bladversiering uit de 17de eeuw; oude tegelvloer in de noordelijke opkamer. Respectievelijk nog twee en drie gewelven in zuidwest- en noordwesttoren.

Ten zuiden lager aanbouwsel onder zadeldak (nok parallel aan het hoofdgebouw, Vlaamse pannen), uit de eerste helft van de 19de eeuw (?). Tussen de achtergevel en noordwestelijke hoektoren: kleine bijbouw onder lessenaarsdak (Vlaamse pannen) tegen zuidelijke zijpuntgevel van hoofdgebouw; rechthoekig venster boven brede getoogde nis met kelderdeur.

Haakse oostvleugel van vijf traveeën en één bouwlaag onder kort overstekend zadeldak (nok loodrecht op het hoofdgebouw, Vlaamse pannen), uit het vierde kwart van de 19de eeuw - eerste kwart van de 20ste eeuw. Getoogde muuropeningen; luiken. Links klein rechthoekig kozijnvenster met roedeverdeling.

Ten noorden erf. Ten oosten, bakstenen stal van zes traveeën en één bouwlaag onder zadeldak (golfplaten), met oude kern uit de 18de eeuw (?). Asemgaten. Getoogde muuropeningen rechts. Kozijndeur in korfboogomlijsting links. Klimmend laadluik. Links recent aangepast gedeelte.

Ten westen, nieuwe loods.

  • Artikel L. DEVLIEGHER in L.F. GENICOT 1976: Burchten en hoevekastelen, Het groot kastelenboek van België, D, Brussel, 259.

Bron: DELEPIERE A.-M. & LION M. met medewerking van HUYS M. 1982: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Veurne, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 8n, Brussel - Gent.
Auteurs:  Delepiere, Anne Marie; Lion, Mimi
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Delepiere A. & Lion M. 1982: Omwalde hoeve Torreelen [online], https://id.erfgoed.net/teksten/16883 (geraadpleegd op ).