erfgoedobject

Appartementsgebouw Parc Résidence

bouwkundig element
ID
18424
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/18424

Juridische gevolgen

Beschrijving

Het appartementsgebouw Parc Résidence op de hoek met de Krijgslaan en de Monterreystraat dateert van 1925 en was de eerste hoge bouw in Gent. Het ontwerp is van de hand van architect Oscar Van de Voorde.

Historiek

Het appartementsgebouw Parc Résidence is gesitueerd op de hoek van de Krijgslaan en de huidige Monterreystraat en ziet uit op de grote vijver van het Citadelpark. De aanleg van dit stadspark startte in 1870 met de aankoop door de stad van de Hollandse Citadel die toen nog kazerne bleef met errond een groene gordel met lanen (26 hectare) en een nieuw kwartier (18 hectare bouwgrond). In 1884 werden 6 hectare aan het park toegevoegd voor de aanleg van de grote vijver. Het gebied ten zuiden van het Citadelpark maakte deel uit van de toen nog zeer landelijke wijk Sint-Pieters-Aalst waarvan de urbanisatie pas in het begin van de 20ste eeuw aangevat werd en onder meer voorzag in de aanleg van een groot boulevard, de Krijgslaan. In 1913 echter werd de Gentse Wereldtentoonstelling in dit gebied georganiseerd. De Krijgslaan vormde hierbij de verbinding tussen het Feestpaleis in het Citadelpark en het eigenlijk tentoonstellingspark met centrum aan het huidige Paul de Smet de Naeyerplein. Vanaf de jaren 1920 werd de urbanisatie doorgevoerd en werd de Krijgslaan en het zogenaamde Miljoenenkwartier volgebouwd.

In het kader van deze urbanisatieplannen realiseerde architect Oscar Van de Voorde, de hoofdarchitect van de Wereldtentoonstelling, in 1925 het appartementsgebouw Parc Résidence in opdracht van advocaat Robert Delmotte. Het was de eerste hoge bouw te Gent en overschreed met zijn 22,50 meter ruimschoots de toegestane bouwhoogte.

Beschrijving

Het complex werd opgetrokken op een U-vormige plattegrond met een hoofdgebouw van zeven bouwlagen (waaronder een attiekverdieping) en plat dak. De concave voorgevel ziet uit op een omhaagd voortuintje, omsloten door ijzeren hekken op een hardstenen voet en werd gerealiseerd op aanvraag van de Stedelijke Commissie voor Monumenten.

De betonnen skeletbouw, van het système ciment armé, uitgevoerd door H. Putman (Boitsfort) kreeg een parement van baksteen en Euvillesteen, gecombineerd met imitatie-Euvillesteen en gecementeerde delen. De hoekrisalieten werden extra geaccentueerd door gebogen erkers met spiegels op de borstwering. De twee middentraveeën hebben rechthoekige vensters met gebogen balkonnetjes met ijzeren hekken. Een omlopende houten kroon- en tandlijst boven de zesde verdieping breekt de verticale gerichtheid waardoor de bovenste verdieping als attiekverdieping overkomt. Deze wordt afgewerkt door kleine gebogen en gecementeerde frontonnetjes boven de drielichten van de zijrisalieten en een geknikt gebogen fronton met blinde oculus boven de middentraveeën. De begane grond, volledig opgetrokken uit Euvillesteen, wordt gemarkeerd door een centrale gebogen vleugeldeur in glas en gekruld ijzer, geflankeerd door ovale venstertjes met dito ijzerwerk, onder sierlijke halfcirkelvormige luifel in glas en ijzer. Panelen met gestileerde florale motieven, bloemenkorven en ovalen, kenmerkend voor een overgangsstijl tussen late art nouveau en art deco, sieren de borstweringen. Het trapeziumvormig voortuintje tussen de straat en de doorrit voor de ingang heeft hetzelfde ijzerwerk als afsluiting.

De zijgevel in de Krijgslaan omvat twee delen: een eveneens zeven bouwlagen hoog gedeelte met haast identieke ordonnantie als de voorgevel, doch vlakker smallere middentravee met drielichten, en een vijf bouwlagen hoge en zeven traveeën brede gevel met eenvoudiger ordonnantie met vlak bakstenen parement. Een identiek fronton bekroont de middentravee. Deze lagere vleugel vormt aldus een trapsgewijze overgang naar de aansluitende, overwegend drie bouwlagen hoge burgerhuizen. De zes traveeën brede zijgevel in de minder prestigieuze Monterreystraat kreeg een bakstenen gevel, volgens het advies van de Stad toen als "fabriekachtig" bestempeld. Enkel het zichtbare hoekrisaliet is uitgewerkt. Hier werd ook geen overgang voorzien naar de lage rijhuizen verderop in de straat, die van het hoekpand gescheiden worden door een rij garages. De hoogte van de bouw overschreed hier ook de toegestane normen.

Per verdieping werden twee appartementen voorzien waarvan enkele zeer ruime aan de Krijgslaan. Ze hadden onder meer een dienstingang en kamers voor huispersoneel. De inrichting gebeurde individueel door de verschillende eigenaars en is vrij klassiek met voornamelijk verschillen in de afwerking.

Karakteristiek voor de vroege appartementsgebouwen is hier ook de centrale inkomhal met links en rechts loges voor de conciërge en een centrale bedienings- en circulatiesector met twee liften met open liftschacht. De personenlift vooraan is nog de oorspronkelijke liftinstallatie "ASEA" van circa 1925 met open schacht, houten liftkooi en machinekamer boven. De schachtwanden zijn ajour uitgewerkt in smeedijzer met decoratieve elementen op de hoeken en traliewerk. De bordesdeuren zijn van het vouwtype, gevat in een ijzeren kader en voorzien van een smeedijzeren bekroning. De houten liftkooi met vouwdeuren, gevat in een ijzeren kader, loopt op ronde geleiders en is opgehangen aan dubbelgekoppelde stalen kabels en is voorzien van twee stootveren (spiraalveren) onder de bodem. De noodrem, zogenaamde parachute, onderaan de cabine bestaat uit opklapbare puntige remschoenen die door middel van kettingen dicht getrokken worden. Het tegengewicht is in een afzonderlijke externe schacht gelegen. ASEA-motor in machinekamer bovenaan, samen met koppeling, reductie en wielen op poutrellen geplaatst. De tweede lift achteraan heeft een metalen kooi en een recentere ASEA-motor. Deze is vooral als dienstlift bestemd.


Bron: Onroerend Erfgoed Oost-Vlaanderen, beschermingsdossier DO000824, Parc Résidence
Auteurs: Van den Bossche, Hedwig
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Appartementsgebouw Parc Résidence [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/18424 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.