De kapel van de Kruisberg werd in 1875 opgericht rond een 17de-eeuws kruisbeeld. Het gebouw kenmerkt zich door het gebruik van neoromaanse stijl.

Historiek

De oprichting van een kapel door één persoon, een familie, een buurt of een kerkelijke instelling was eertijds een uiting van intense volksdevotie. Het volksgeloof richtte zich in gebed tot de patroonheilige voor het verkrijgen van een gunst of uit dankbaarheid; aan 'wonderbaarlijk' gevonden beelden werden miraculeuze eigenschappen toegekend.

Van oudsher had de huidige Kruisberg religieus belang. In de 18de eeuw bevond zich hier een hardstenen kruis van 1602 met een stenen Christusfiguur van 1768 door W. Pompe. Het Christusbeeld werd omvergegooid door de Fransen in 1798, hersteld door de Mechelse beeldhouwer Nijs en heropgericht in 1811. De kapel werd in 1875 opgericht rondom dit 17de-eeuws kruisbeeld en werd ingewijd op 26 september 1876. Het gebruik van de neoromaanse stijl is vrij uitzonderlijk aan gezien de meeste 19de-eeuwse kapellen in neogotische stijl werden opgericht.

Beschrijving

De kapel is gelegen op een verhevenheid (Kruisberg) en is opgetrokken in eclectische stijl met neoromaanse inslag. Het gebouwtje heeft een rechthoekige plattegrond onder een zadeldak met een halfrond koor onder een halve koepel. De bakstenen constructie staat op een gecementeerde plint en wordt gemarkeerd door hoeklisenen en een boogfries op witstenen consooltjes. In de puntgevel is een verdiepte rondboogdeur en een oculus uitgewerkt. De bewaarde houten vleugeldeur heeft een Ionisch tussenzuiltje. De overige gevels zijn voorzien van rondboogvenstertjes, met ijzeren roeden, onder een druiplijst.

Het interieur wordt gekenmerkt door een blauw geschilderd tongewelf bezaaid met gouden sterren. Hier bevinden zich het monumentaal kruis van 1602 met een beeld van 1876. Het oude Christusbeeld werd overgebracht naar de krocht van de Onze-Lieve-Vrouw- en Sint-Leodegariuskerk en in 1998 teruggeplaatst in de kapel.