erfgoedobject

Pastorie van de Sint-Paulusparochie

bouwkundig element
ID
200145
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200145

Juridische gevolgen

Beschrijving

In 1847 werd in het centrum van Opwijk, in de nabijheid van de Sint-Pauluskerk een nieuwe pastorie gebouwd. Waarom de eerder excentrisch gelegen, oude pastorie precies werd verlaten is niet bekend. Mogelijk had de afstand tot de parochiekerk hiermee te maken.

Het ontwerp werd toevertrouwd aan architect Louis Spaak (1804-1893) die na een opleiding aan de Academie van Brussel en de Ecole des Beaux-Arts in Parijs van 1830 tot 1867 actief was als provinciaal architect van Brabant. In die functie realiseerde hij tal van openbare gebouwen, waaronder verschillende kerken en gemeentehuizen, een gasthuis, een concertzaal, een zwembadontwerp, zelfs een gevangenis.

Louis Spaak was vooral actief in het Brusselse en in West-Brabant. Inmiddels zijn vele van zijn werken, onder andere het meest bekende goederenpakhuis van Brussel (1843-1847) gesloopt. Niettegenstaande bij de kerkenbouw het neogotisch idioom overwoog, werd het gros van zijn oeuvre door een neoklassieke vormgeving beheerst. Zijn neoklassieke werken getuigen meestal van een grote soberheid, regelmaat en eenvoud. Deze karakteristieken vinden we dan ook terug in de pastorie van Opwijk.

Bakstenen dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen afgedekt met een leien schilddak met houten kroonlijst op klossen. Wit geschilderde en bepleisterde voorgevel met natuurstenen plint en druiplijst.

Symmetrische gevelstructuur met centraal in de gevel de voordeur in een rechthoekige, arduinen omlijsting met geprofileerde kroonlijst en rechthoekig bovenlicht. Dubbel register van hoge rechthoekige ramen, op het gelijkvloers beluikt. Recent vernieuwd houten schrijnwerk. Identieke gevelcompositie langs de achtergevel, weliswaar zonder bepleistering en decoratieve waterlijsten. Bovendien bleef hier het originele schrijnwerk (dubbele, beglaasde deur, ramen en luiken) bewaard. Bordes met dubbele trap met eveneens originele smeedijzeren leuning.

Op één verdiepingsvenster na, blinde zijgevels waarbij de rechter zijgevel is voorzien van een beraping. Links van de pastorie een éénlaags bijgebouw, rechts ter plaatse van een verdwenen wagenhuis (?) een rij banale garageboxen. Volgens oude foto's was de pastorie oorspronkelijk van het openbaar domein gescheiden door een hoog hekken met pilasters.

In plattegrond toont de pastorie een L-vormige gang waarop vijf ruime vertrekken aansluiten. Indeling en aankleding bleven opmerkelijk gaaf bewaard, dit zowel wat schrijnwerk, schouwen, bordestrap als stucwerk betreft. Op de verdieping bleven zelfs de binnenluiken bewaard.

De pastorie wordt omgeven door een nog grotendeels ommuurde, goed verzorgde en ruime tuin.

  • LINDEMANS J. 1937: Geschiedenis van Opwijk, Brussel.
  • Bijdrage over architect Louis Spaak in Poelaert en zijn tijd, tentoonstellinscatalogus, Brussel, 1980.

Bron: Beschermingsdossier DB002048
Auteurs: Paesmans, Greta
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Tuin van de Pastorie van de Sint-Paulusparochie


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Pastorie van de Sint-Paulusparochie [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200145 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.