erfgoedobject

Watermolen te Schoonhoven

bouwkundig / landschappelijk element
ID
200149
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200149

Juridische gevolgen

Beschrijving

De watermolen aan waterloop de Grote Motte wordt reeds vermeld in 1596. Het huidige gebouw dateert uit de 17de eeuw met een dak uit de 19de eeuw. De molen is niet meer in bedrijf sedert de vijftiger jaren.

Het betreft een bak- en natuurstenen molengebouw onder zadeldak met platte pannen; aanhangsel bij woonhuis. De watergevel is voorzien van natuurstenen basis en hoeken; er zitten speklagen in de zijgevel. Het gebouwtje van het waterrad heeft eveneens een natuurstenen basis en is gevat onder een schilddak met S-pannen. De dakconstructie van de maalruimte is 19de-eeuws.

Waterrad: metaal, profielen en plaatijzer met schroeven en moeren in elkaar gezet; diameter ongeveer 6 meter; stalen as.

Sluiswerk: Beton (interbellum); met ijzeren strippen versterkte, houten sluisdeuren met tand- en heugelbediening; maalsluis vanuit maalruimte bediend. Twee lossluizen, baksteen en natuursteen, drempels in trapvormige opstelling.

Bakstenen brugje met I-profielbalken en ijzeren reling.

Installatie: Maalzolder op halve hoogte; steunt op ijzeren I-poutrellen van muur tot muur. Gietijzeren raderwerk (19de-eeuws); de taatsen van de onderijzers staan op bakstenen consoles, de rondsels zijn door middel van spanring in- en uitschakelbaar, lichtsysteem met handwiel. Twee koppels maalstenen (kunststenen) met tweetakse rijnen en hoeden; houten steenkisten en toebehoren tijdelijk gedemonteerd.

Eén jakobsladder (gedeeltelijk gedemonteerd); houten galg; geklonken, ijzeren waterreservoir; houten graankuiser met ijzeren cilinder (riemaandrijving); luiwerk met ijzeren gaffelwiel.

Natuurstenen dammen, stroomopwaarts en stroomafwaarts.

Woelkom is voorzien.

Bron: Beschermingsdossier DB000094
Auteurs: De Schepper, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Op de Kabinetskaart van de Ferrarisligt de watermolen aan de Grote Motte net voor die uitmondt in de Demer bij Aarschot. De oever van de beek was beplant met een bomenrij. De watermolen lag op een smal landbouwperceel tussen de beek en de steenweg tussen Aarschot en Diest. Het perceel bleef lang in gebruik als weiland maar geleidelijk aan verruigde het. De beek en molenloop zijn nog herkenbaar aan de begeleidende bomenrij.

  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
  • Kaart van België, Militair Geografisch Instituut, uitgegeven in 1949-1970, schaal 1:25.000.
Auteurs: Verdurmen, Inge
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2025: Watermolen te Schoonhoven [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200149 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.