Eenvoudige, modernistische zaalkerk naar ontwerp van 1965 van de Brusselse architecten F. De Smet en W. Lateir, gelegen ten zuiden van het Gemeenteplein en palend aan de Oudstrijderslaan.

Historiek

Keerbergen is vermoedelijk ontstaan als een kleine nederzetting op de zogenaamde 'Kerkberg' in een bocht van de Dijle. De heer van Incourt schonk 'Chierberghe' in 1036 aan de bisschop van Luik; op dat ogenblik was er op deze plaats al een kerkje aanwezig, vermoedelijk van hout en leem. Ten gevolge van het moerassige karakter van deze omgeving trok de bevolking geleidelijk meer landinwaarts en vestigde zich op de hoogten van het huidige centrum; centraal lag daar een kapel die was toegewijd aan de Heilige Barbara en Sint-Antonius. Nadat de kerk op de Kerkberg in 1607 was afgebrand werd de oude bewoningskern definitief verlaten en fungeerde de laatstgenoemde kapel als volwaardige parochiekerk; ze werd later toegewijd aan Sint-Michiel, patroonheilige van Keerbergen. Om tegemoet te komen aan de groeiende bevolking werd deze kapel systematisch uitgebreid en aangepast; de eerste uitbreiding gebeurde in 1626, gevolgd door veranderingen in 1735, 1753 en 1761; de toren werd toegevoegd in 1764. Ook in de daaropvolgende eeuwen gebeurden nog diverse aanpassingen; in 1902 werden plannen opgemaakt om een extra zijbeuk toe te voegen, maar deze werken werden nooit uitgevoerd.

Halverwege de 20ste eeuw was de nood aan een nieuwe kerk bijzonder hoog en werd een fonds opgericht om geld in te zamelen voor de oprichting ervan. Onder pastoor Felix Van Molkot (1956-1965) werden plannen opgemaakt voor een modern kerkgebouw, maar er zou nog een hele tijd verlopen voor de nieuwe kerk uiteindelijk verwezenlijkt werd. Op 12 juli 1966 werd het voorontwerp goedgekeurd, maar pas in 1968 werd tussen de Oudstrijderslaan en het Gemeenteplein gestart met de bouw en dit naar ontwerp van de Brusselse architecten De Smet en Lateire, die in 1959 een associatie aangingen die ongeveer 12 jaar stand hield.

De eerstesteenlegging gebeurde op 12 oktober 1968, zie gedenksteen in het inkomportaal aan de rechter zijde. In 1970 werd de kerk officieel in gebruik genomen. De kerk werd geconcipieerd als een ruime zaalkerk met een parochiezaal en -secretariaat; daarnaast werden ook aanpalende kleinere ruimtes voorzien voor katholieke verenigingen. Al in 1992 onderging de nieuwe kerk een volledige renovatie om de gevolgen van constructiefouten bij de bouw op te vangen; hierbij werden onder meer een aantal buitenmuren heropgebouwd en voorzien van een spouw die oorspronkelijk ontbrak met nefaste gevolgen; bovendien werd de betonnen dakbekleding behandeld met een waterdichte laag om de waterschade te verhelpen die veroorzaakt was door het verschillende uitzettingsvermogen van de gebruikte materialen.

De oude kerk, gelegen op het noordelijke deel van het Gemeenteplein, bestond nog ten tijde van de eerste inventariscampagne op het einde van de jaren 1960, ze werd afgebroken in de periode 1970-1972, enkel de toren van 1764 bleef bewaard. Bij de afbraak van de oude Sint-Michielskerk in 1971 ijverde de plaatselijke heemkring 'De Botermolen' voor het behoud van het mobilair en het 18de-eeuwse Van Peteghemorgel. Het orgel werd door de firma Stevens gedemonteerd en opgeslagen; na restauratie werd het in 1996 ondergebracht in de nieuwe Sint-Michielskerk. Preekstoel, koorgestoelte, biechtstoelen en communiebank werden ondergebracht in het heemkundig museum 'De Botermolen'.

Beschrijving

De parochiekerk van Keerbergen is een moderne, sobere kerk op rechthoekige plattegrond, volledig passend in de post-conciliaire gedachtegang met de nadruk op eenvoud en functionaliteit. Het balkvormige basisvolume van witgeschilderde baksteen onder hellend dak vertoont een hoger oplopende kerkruimte eveneens onder hellend dak (doch hellend in tegengestelde richting van het dak van het basisvolume) en aan de noordzijde volledig opengewerkt. Aan de noord- en zuidgevel werd naderhand een rood kruis aangebracht als enige verwijzing naar de kerkfunctie. In de noordgevel situeert zich ook het verdiepte inkomportaal met rechts ervan een aluminium beeld van Sint-Michiel, de patroonheilige, van de hand van kunstambachtsman-beeldhouwer Willy Ceysens. Dit beeld en hoger vernoemde kruisen werden mogelijk aangebracht bij de renovatie van 1992 aangezien ze op ouder fotomateriaal niet te zien zijn. In de overige zijden zorgen grote rechthoekige, van uitzicht verschillende vensterpartijen voor een genuanceerde lichtinval, die bijkomend geaccentueerd wordt door het gebruik van kleurrijke glasramen in de zuidelijke gevel.

Bescheiden interieur met een hellend houten plafond waardoor de blik dadelijk valt op het altaar, oorspronkelijk aan drie zijden omgeven door eenvoudige houten banken in de vorm van aaneengesloten individuele zitplaatsen met leuning. Boven en links van het altaar bevinden zich de vensters met abstracte glasramen van de zuidelijke gevel.

Rechts van het altaar staat het beschermde balustrade-orgel, gebouwd door Pieter Van Peteghem omstreeks 1777 voor de oude Sint-Michielskerk en na restauratie in de nieuwe kerk geplaatst in 1996.

Doopvont, lessenaar en godslamp van de hand van kunstenaar Willy Cleyssens; geschilderde kruisweg door de Keerbergse kunstschilder Gust Dierikx, aangebracht in 1991.