erfgoedobject

Oude begraafplaats

bouwkundig element
ID
200394
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200394

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Oude begraafplaats
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als beschermd monument Oude begraafplaats
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Begraafplaats met typisch 19de-eeuwse parkbegraafplaatsaanleg, verving het ‘groot kerkhof’ van Hasselt. Dit ‘groot kerkhof’ was tegen het einde van de 18de eeuw overvol geworden. In 1796, verbod om binnen de stadswallen te begraven. De stadsmagistraten kochten van de Zusters van het H. Graf een perceel land buiten de Kempische poort gelegen. Aanvankelijk bezat de nieuwe begraafplaats een door een muur afgescheiden zone voor niet-katholieken. In 1807 werd het terrein ommuurd en in 1809 werd er centraal een kapel met dodenhuisje gebouwd. Verdere uitbreiding in 1864, 1893, 1929 en 1954.

De padenstructuur is eenvoudig en gehiërarchiseerd. Sedert 1930, met de aanleg van een nieuwe stedelijke begraafplaats aan de Sint-Truidersteenweg, worden er nog uitsluitend in bestaande familiekelders lijken bijgezet.

Een hoge bakstenen muur met steunberen en ezelsrug, sluit de site langs drie zijden af. Parallel met de muur werd aan de straatkant een rij van 76 gekandelaberde beuken, vermoedelijk rond 1893 geplant. Langs de Kempische Steenweg werd in 1868 een afsluithek gebouwd. Fraaie gietijzeren schamppalen met gestileerde roos beschermen de vierkante bakstenen pijlers van het toegangshek. Het zwart geschilderde poorthek is samengesteld uit vierkante gesmede staven voor de structuur en uit twee panelen seriesmeedwerk boven elkaar als poorthek, enkelvoudige, naast elkaar geplaatste gelijkaardige panelen vormen het afsluithek.

Het hek van het militaire hof sluit er op aan. Het is van giet- en smeedijzer, gemonteerd op een hogere muur en hergebruikt oudere elementen, ondermeer een gecanneleerde zuil van gietijzer met uitgewerkt postament in neo-renaissance-stijl.

Het oudste, westelijk deel van de begraafplaats heeft een aanleg met graspartijen tussen de paden en graven, hoge bomen en verspreide grafmonumenten tussen sterk gevarieerde beplanting. Centraal werd een bakstenen kapel gebouwd, met een neoclassicistische voorgevel en een recenter, lager dienstgebouw in het verlengde. Het is een bakstenen gebouw met zadeldak, fronton en oculus; de rechthoekige deur is omlijst met arduin en ingeschreven in een bakstenen rondboog, die zelf geflankeerd wordt door dubbele muurpilasters onder een kordonlijst. De ruimte is bepleisterd en met basèclesteen bevloerd en is sedert 1997 als informatie-ruimte ingericht.

Het soldatenhofje (interbellum) vormt een afzonderlijke entiteit en neemt een lang, smal, verhoogd perceel in, afgebakend door ten oosten de oude, met geglazuurde dakpannen afgedekte kerkhofmuur, het straathek van vier traveeën en ten zuiden het monument voor de gesneuvelden van 1940-45. Art-deco-getinte afwerking van de lage pijlertjes bij de ingangstrappen. Haaks op de steenweg, rijen van gelijke zerken met knielbankjes van blauwe hardsteen en lage hekjes van zwart geschilderd gietijzer.

  • Hasselt, Archief van het Kadaster, Opmetingsschetsen 1852,7; 1865,39; 1886,7; 1893,3; 1929,17; 1954,53; 1981,4.
  • H. BALTHASAR (ed.), Funerair Erfgoed. Verslagboek zesde ontmoetingsdag van de Vlaamse Contactcommissie 20 en 21 maart 1999, Brussel, 1999.
  • S.N., Hasselt, Het Oud-Kerkhof, 19de-eeuwse parkbegraafplaats (Stedelijk Museum Stellingwerff-Waerdenhof, 31), Hasselt, 2000.
  • S.N., Historische tuinen en parken van Vlaanderen. Inventaris Limburg. Deel 2: As, Beringen, Diepenbeek, Genk, Ham, Hasselt, Heusden-Zolder, Leopoldsburg, Lummen, Opglabbeek, Tessenderlo, Zonhoven, Zutendaal. ( M&L - cahier 12 )

Bron: Beschermingsdossier DL002392
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Begraafplaats Hasselt

  • Is deel van
    Hasselt


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Oude begraafplaats [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200394 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.