De paardenstallen van de voormalige afspanning Het Bergsken dateren van 1730. De paardenstallen vertonen traditionele architecturale elementen en getuigen van de vroegere functie als afspanning.

Historiek

Volgens de voormalige jaartalankers in de zuidgevel van het in 1928 en 1950 verbouwde woonhuis, dateert de voormalige afspanning en herberg in kern van 1684. Het complex is bekend als het eerste stenen huis van het gehucht Linde-Peer. De voormalige paardenstallen, ten noorden van en haaks op het woonhuis gelegen, zijn door jaartalankers in de noordgevel 1730 gedateerd.

Het Bergsken was vroeger een afspanning van de postkoets, die het traject aflegde tussen ’s-Hertogenbosch en Maastricht. Volgens de overlevering was het vroeger een herengoed van ongeveer 92 hectaren. Vlakbij ten westen loopt de Dommel. De naam Het Bergsken verwijst waarschijnlijk naar de lichte verhevenheid van de bodem. De boerderij en de grond aan de overkant van de weg richting Peer worden trouwens "Suikerberg" genoemd.

Voor het woonhuis stonden eertijds drie zeer oude lindebomen. Vandaar dat de herberg begin 1900 nog "De drie Linden" werd genoemd.

In de 18de eeuw was chirurgijn en herbergier Jacob Ghijbels (1710-1763) eigenaar van het goed. Volgens overlevering werd de afspanning vroeger dikwijls opgeëist voor de inkwartiering van troepen. Volgens het schatboek van Peer had Het Bergske in 1795 een grondbezit van 25 bunder, dit is 34 hectaren. Bij de verkoop van het huis in 1884 was het in een slechte staat.

Op de Ferrariskaart (1771-1777) wordt het geheel Cabaret Bersken genoemd en er aangeduid als een U-vormige inplanting met een ten westen aansluitend haaks element en drie losstaande langgestrekte noord-zuid georiënteerde bestanddelen. Ten westen, waar nu weiland ligt, is op deze kaart een boomgaard gesitueerd met aansluitend de beemden van de nabijgelegen Dommel.

Op een landkaart van 1790 wordt Het Bergske op de postkoetsroute aangeduid met de benaming Bersgen.

In de Atlas van de Buurtwegen (1845) komt het woonhuis met noordelijke en westelijke aanbouw voor, ten noorden de haakse paardensstallen en ten westen een heden verdwenen losstaand dienstgebouw.

Op de huidige kadasterkaart worden de percelen ten zuiden en ten westen van het complex "Aen Bergje" genoemd en het perceel ten westen van de Dommel "Aen bergjes Dijk".

Beschrijving

Enkel de paardenstallen van het complex zijn beschermd. De voormalige paardenstallen, ten noorden van en haaks op het woonhuis gelegen, zijn door jaartalankers in de noordgevel 1730 gedateerd. In de paardenstallen bleven het grootse gebint, de hooizolder ten westen en een aantal haken voor de ruiven van de paarden bewaard.

Aan de hoek van een dwarsstraatje naar Burkel toe, bevindt zich de hoeve met afspanning Het Bergske, in kern teruggaand tot 1730, mogelijk tot 1684. De afspanning van de postkoets lag op het traject ‘s Hertogenbosch-Maastricht. In de 18de eeuw was chirurgijn Jacob Ghijbels tevens herbergier op het Bergske.

Op de Ferrariskaart (1771-77) wordt het complex Cabaret Bersken genoemd en komt het voor als een U-vormig geheel, vergezeld van vier zuidnoord georiënteerde losstaande elementen, twee ten oosten en twee ten westen, alsook een boomgaard ten noordwesten. In de Atlas van de Buurtwegen (1845) is het complex semi-gesloten aangeduid, met het ten noorden gelegen dienstgebouw net losstaand en de ten zuiden en ten oosten gelegen woonhuisvleugel quasi L-vormig. Het woonhuis werd vernieuwd circa 1950, doch de verankerde bakstenen dienstgebouwen bleven deels bewaard.