Gelegen langs de Ramskapellestraat, op ongeveer 500 meter ten noorden van het dorp. Ten oosten van de begraafplaats loopt de fietsroute ‘Frontzate’ op de voormalige spoorwegbedding Nieuwpoort-Diksmuide. Vlakbij staat een provinciale naamsteen ter herinnering aan de Slag aan de IJzer en een Duitse mitrailleurspost (Tobruk) uit de Tweede Wereldoorlog.

Historiek

Vanaf midden oktober 1914 stelde het Belgische leger zich op aan de IJzer, onder meer in de omgeving van Ramskapelle. De inwoners van het dorp sloegen op de vlucht. Van 18 tot 31 oktober vond de Slag aan de IJzer plaats. Vanaf 29-30 oktober werd het gebied tussen de IJzerdijk en de spoorwegberm onder water gezet. Vooral op 30 en 31 oktober vonden er bijzonder verbeten gevechten plaats in de omgeving van Ramskapelle: met het wassende water als bondgenoot kon het dorp en de molen door Belgische en Franse eenheden (waaronder Algerijnse Tirailleurs) heroverd worden op de Duitsers.

Tijdens de stellingenoorlog in de daaropvolgende jaren vonden in Ramskapelle ‘slechts’ kleinschalige gevechten en beschietingen plaats, die echter ook geregeld slachtoffers opeisten. De vlakbij de begraafplaats gelegen spoorlijn van Nieuwpoort naar Diksmuide, die nu omgevormd is tot een fietspad (“De Frontzate”), fungeerde tijdens de oorlog als waterkering voor de onderwaterzetting. Hier was de eerste linie van de Belgische verdediging uitgebouwd. Onder meer het tijdens de oorlog versterkte station van Ramskapelle en de restanten van de bakstenen schuilplaatsen tegen de voormalige spoorwegbedding getuigen hier nog steeds van.

Het dorp verleende zijn naam aan een sector, namelijk de sector Ramskapelle, die door Belgische legerdivisies volgens een beurtrolsysteem diende verdedigd te worden. Na de wapenstilstand volgde de drooglegging van het onderwater gezette gebied, de opruiming en de trage heropbouw van het dorp.

De grond voor de begraafplaats werd in september 1922 aangekocht door het Ministerie van Landsverdediging. Vermoedelijk vanaf 1922 werden op deze verzamelbegraafplaats veldgraven uit het geïnundeerde en vrijgekomen gebied geconcentreerd, evenals van militaire graven uit gemeentelijke begraafplaatsen van de sectoren Nieuwpoort en Ramskapelle: Nieuwpoort, Lombardsijde, Westende, Sint-Joris, Mannekensvere, Ramskapelle,...

Van de 635 Belgische militaire doden die hier begraven of herdacht worden, konden er 404 oftewel bijna twee derden niet meer geïdentificeerd worden. Hierbij zijn de stoffelijke resten van twee onbekende militairen meegerekend, die recentelijk op deze begraafplaats werden teruggevonden, maar die niet onder een grafsteen begraven lagen. Mogelijk liggen er nog onbekenden begraven. In het register staat vermeld dat soldaat Louis Notaert, wiens stoffelijke resten in 1952 werden teruggevonden in Stuivekenskerke, hier begraven zou zijn in het gras, rechts van de ingang (ook niet onder een grafsteen), maar hieraan wordt getwijfeld aangezien er voor hem een grafsteen teruggevonden werd in De Panne (hij wordt niet meegerekend in de hier vermelde aantallen). Alle andere doden liggen onder een officiële grafsteen, die in de periode 1924-1925 geplaatst werden.

Bij de geïdentificeerde doden zijn er 166 gestorven in 1914 (waarvan 107 tijdens de Slag bij de IJzer in oktober 1914), 60 in 1915 en 5 in 1918. Deze doden behoorden vooral tot de infanterie (222). Qua rang betreft het 8 officieren, 14 onderofficieren, 16 korporaals en 193 soldaten.

Op deze begraafplaats liggen onder meer 22 van de 27 doden van de 1ste Compagnie / 2de bataljon / 10de Linieregiment (4de Legerdivisie) die op 2 januari 1915 omkwamen bij de inslag van een zware granaat op een kelder in Nieuwpoort.

Kenmerken

De Belgische militaire begraafplaats van Ramskapelle heeft een driehoekige plattegrond, met een oppervlakte van ongeveer 84 are. Vanaf de toegang stijgt het terrein lichtjes, wat opgevangen wordt door kleine niveauverschillen waarin de begraafplaats aangelegd is, die met mekaar verbonden worden door trapjes.

De grafstenen, allemaal officiële grafstenen naar de toegang gericht, zijn aangelegd in gebogen, enkelvoudige rijen op grasperken met bloemperkjes bij de graven (rozenstruiken, narcissen). Achter de rijen graven is telkens een haag (Cotoneaster of dwergmispel) aangeplant. De perken zijn symmetrisch aangelegd, ten opzichte van het centrale, brede middenpad uit grijze steenslag, die geflankeerd wordt door knotwilgen. Centraal achteraan staat de vlaggenmast. Vooraan rechts het houten schuilgebouw, met grondplan, register en bezoekersboek.

Aan straatzijde een parking en een lage, rode bakstenen muur met hogere bakstenen pijlers, waartussen traliewerk steekt. Op de pijlers koepelvormige hardstenen dekstenen. Centraal in de voormuur een tweeledig ijzeren hekken gevat tussen een hardstenen gedeelte, telkens bestaande uit een hogere en zwaardere pijler, geflankeerd door concaaf gebogen zijmuren die met een guirlande zijn versierd. Op beide pijlers is een goudkleurig geschilderd zwaard, met punt naar beneden gericht aangebracht, met daarboven een goudkleurige fries met eikenbladeren, bovenaan “MILITAIR KERKHOF” of “CIMETIERE MILITAIRE”. Onder de lagere, hardstenen pijlers ernaast “1914” en “1918”. De andere zijden van de begraafplaats wordt omheind door een groenscherm en een groene omheiningsdraad.

Locatie

Gelegen langs de Ramskapellestraat, op circa 500m ten noorden van het dorp, in vlak gebied. Langs de begraafplaats passeert de fietsroute 'Frontzate' op de voormalige spoorwegbedding Nieuwpoort-Diksmuide, op circa 3km ten westen van de IJzer. Vlakbij staat een naamsteen en een Tobruk uit de Tweede Wereldoorlog.

Historische achtergrond

Vanaf midden oktober 1914 stelde het Belgische leger zich onder meer op in de omgeving van Ramskapelle. De inwoners van het dorp sloegen op de vlucht. Van 18 tot 31 oktober vond de Slag aan de IJzer plaats. Vanaf 29-30 oktober werd het gebied tussen de IJzerdijk en de spoorwegberm onder water gezet. Op 30-31 oktober vonden onder meer te Ramskapelle verbeten gevechten plaats: met het wassende water als bondgenoot werd het dorp en de molen door Belgen en Fransen (waaronder Afrikanen) heroverd op de Duitsers.

Tijdens de stellingenoorlog in de daaropvolgende jaren vonden in Ramskapelle 'slechts' kleinschalige gevechten en beschietingen plaats. Het dorp verleende zijn naam aan een sector, namelijk sector Ramskapelle, dat door Belgische legerdivisies volgens een beurtrolsysteem diende verdedigd te worden. Na de wapenstilstand volgde de drooglegging van het onderwater gezette gebied, de opruiming en de trage heropbouw van het dorp.

De veldgraven uit het onderwater gezette gebied en militaire graven op gemeentelijke begraafplaatsen uit de sectoren Nieuwpoort en Ramskapelle werden verzameld op deze verzamelbegraafplaats. Dit gebeurde vermoedelijk vanaf 1922. De grond werd in ieder geval in september 1922 aangekocht door het Ministerie van Landsverdediging.

De officiële Belgische grafsteen werd in 1920 ontworpen door de Brusselse architect Simons, in opdracht van het Ministerie van Landsverdediging. Het duurde tot 1924 eer de grafsteen officieel werd voorgesteld.

Van de 634 Belgische militaire doden die hier begraven of herdacht worden, zijn er 402 oftewel 63,4% ongeïdentificeerd.

Bij de geïdentificeerde doden zijn er 167 gestorven in 1914 (waarvan 108 tijdens de Slag bij de IJzer in oktober 1914), 60 in 1915 en 5 in 1918. Er liggen geen doden, waarvan geweten is dat ze in 1916 of 1917 gestorven zijn. Deze doden behoorden vooral tot de infanterie (223). Qua rang betreft het 8 officieren (1 majoor, 4 kapitein-commandanten, 3 onderluitenanten), 14 onderofficieren, 16 korporaals en 194 soldaten.

Op deze begraafplaats liggen onder meer 27 doden van het 10de Linieregiment (4de Legerdivisie) die omkwamen bij de inslag van een zware granaat op een kelder in Nieuwpoort op 2 januari 1915.

In 1952 werd tijdens het ploegen het lichaam van de Belgische militair Louis Notaert in Stuivekenskerke gevonden. Hij werd toen op deze begraafplaats herbegraven, in het gras rechts van de ingang. Er staat echter nog steeds geen grafsteen op zijn graf.

Deze begraafplaats is gelegen net achter de voormalige spoorwegbedding Nieuwpoort-Diksmuide (nu fietspad) die tijdens de Eerste Wereldoorlog als waterkering voor de onderwaterzetting werd gebruikt.

Beschrijving

De Belgische militaire begraafplaats van Ramskapelle heeft een driehoekige plattegrond. Het terrein loopt op vanaf de weg en bestaat uit verschillende niveaus die verbonden zijn door kleine, bakstenen trapjes van 3 treden. De begraafplaats beslaat een oppervlakte van 84 are. De grafstenen zijn aangelegd in een halve cirkel.

De voormuur bestaat uit een rode bakstenen muur met daarop een smeedijzeren hekken met daartussen regelmatig rode bakstenen pilasters met hardstenen koepelvormige dekstenen. In het midden verleent een smeedijzeren poort toegang tot de begraafplaats. De poort is begrensd door 2 kleine hardstenen zuilen met koepelvormige deksteen en daarop '1914' of '1918'. Van aan deze zuilen start een hardstenen muur die omhoog loopt, versierd met een guirlande, tot een hoge hardstenen zuil. Die heeft een koepelvormige deksteen, met op de basis daarvan 'Militair kerkhof' of 'Cimetière militaire', daaronder een ijzeren fries met eikenbladeren en daaronder een hardstenen, balkvormige zuil met daarop een ijzeren zwaard. De beide uiteinden van de voormuur monden uit in zuilen. Rondom een omheining van groene draad met een groenscherm.

Binnen op de begraafplaats staat onmiddellijk rechts het houten schuilgebouwtje met daarin het registerkastje (met bezoekersboek) en de plattegrond.

De begraafplaats wordt gekenmerkt door een middenpad in grijze kiezelsteen, met links en rechts symmetrisch aangelegde perken. Helemaal achteraan staat een vlaggenstok met daaraan de Belgische vlag.

De grafstenen zijn aangelegd in een halve cirkel. Het zijn enkele rijen met ertussen grijze kiezelsteen en erachter een meidoornhaag. De grafstenen zijn zonder uitzondering de officiële Belgische grafstenen, georiënteerd naar de ingang.

Op deze begraafplaats staan 625 stenen, waaronder 600 doden begraven liggen en waarop er 34 herdacht worden. 1 dode, Notaert, ligt hier wel begraven maar heeft geen grafteken. Van de 634 doden konden er 402 niet meer geïdentificeerd worden.