De ommegang omvat als eerste statie een grotere kapel of hoofdkapel in de noordwesthoek van het Koning Albert I-plein. Tussen deze Sint-Annakapel en de parochiekerk werden in 1868 zeven ommegangskapellen heropgericht. Als negende statie in de ommegang fungeert een kruisbeeld op het kerkhof voor de kerk.

Historiek

De ommegang ter verering van Sint-Anna te Bottelare bestond reeds in het eerste kwart van de 17de eeuw. Een eerste gildeboek "Boeck van het weerdich broederschap Maria IHS Anna in de Kercke van Botelare inghestel 1626" getuigt reeds van een bloeiende volksverering. De vermaardheid en wijde verspreiding van de Sint-Annaverering blijkt ook uit de honderden namen van hoogstaande geestelijke en wereldlijke personen en bedevaarders, waaronder A. Triest, bisschop van Gent, die vermeld staan in dit eerste gildeboek. Er was een kleine ommegang die gehouden werd rond de kerk. De grote ommegang bestond in het bezoeken van veldkapelletjes die gebouwd zouden zijn in 1659 en die statiën werden genoemd. In 1868 werden de oude kapelletjes vervangen door nieuwe. In het gildeboek staat te lezen: "Ten jare 1868 zijn de oude, nederige en bijna bouwvallige kapellen afgebroken langs den grooten ommegang. Door de medehulp van het Gilde van Jezus-Maria-Annu, en van de milddadige inwooners van Bottelaere, zijn er zeven andere zeer prachtige kapellen opgebouwd. Ze zijn van zuiveren Gothischen trand en bestaan deels uit Boomschen steen en deels uit witten arduin. De beelden of groepen, verbeeldende de zeven groetenissen der heilige Moeder Anne, zijn gebeiteld in witten arduin, en vervaardigd door de heer Camille Lippens van Gontrode.

De ommegang omvat als eerste statie een grotere kapel of hoofdkapel in de noordwesthoek van het Koning Albert I-plein. Op deze plek stond waarschijnlijk al sinds het eerste kwart van de 17de eeuw een Sint-Annakapel die een miraculeus Sint-Annabeeld bevatte. Dit beeld werd later overgebracht naar de nabijgelegen parochie- en bedevaartkerk, opgericht in 1641-1663. De oude Sint-Annakapel werd vermoedelijk circa 1905 vervangen door de huidige kapel, thans staand op een perk omringd door lindebomen. Het is een bak- en natuurstenen kapel in neogotische stijl. De kapel is rechthoekig met driezijdige sluiting. Het leien zadeldak draagt een achtkantige decoratief opengewerkte houten dakruiter met slanke spits bekroond door een kruis. De voorpuntgevel is gevat tussen verhoogde versneden hoeksteunberen eindigend op een spitse natuurstenen bekroning met hogels. Boven de spitsboogvormige vleugeldeur met dito druiplijst is de puntgevel geopend door een topoculus met ingeschreven vierpas. De zijgevels vertonen twee eenvoudige gekoppelde spitsboogvensters. De kapel bevat een eikenhouten Sint-Annabeeld dat zou dateren uit de 18de eeuw.

Tussen deze Sint-Annakapel en de parochiekerk werden in 1868 zeven ommegangskapellen heropgericht met binnenin een altaar met gepolychromeerde beeldengroep vervaardigd door Camille Lippens uit Gontrode. Twee van deze kapellen werden recent door een nieuwe constructie vervangen echter met behoud van de originele beeldengroep. Het betreft de tweede statie gelegen aan de Sint-Annastraat (ter hoogte van de Sint-Annawegel, nummer 23): thans een kleine kapel met rondboognis geïntegreerd in een muur aan de straat. De vijfde statie van de ommegang bevindt zich aan de Pontstraat (nummer 22-26) en betreft een in 1982 nieuw gebouwde eenvoudige moderne kapel met oorspronkelijke beeldengroep op een altaar.

Beschrijving

De oorspronkelijke kapellen van de ommegang van 1868 zijn als volgt gelegen: de derde kapel aan de Sint-Annastraat nummer 39, de vierde kapel op de hoek Sint-Annastraat en Pontstraat, de zesde kapel op de hoek Rood Beeldekensstraat en Dorpsstraat, de zevende kapel aan de Dorpsstraat nummer 4, de achtste kapel aan de Ridder Stas de Richellelaan nummer 19-21.

Het zijn eenvoudige rechthoekige bak- en natuurstenen wegkapellen met leien zadeldak en uitgevoerd in neogotische stijl. De kapellen zijn van hetzelfde type doch met onderling enkele kleine verschillen. De voorgevel is telkens een puntgevel op hoge schouderstukken aanzettend op een natuurstenen console en met een geprofileerde natuurstenen topaflijning eindigend op een verschillend uitgewerkt kruis. Alle kapellen vertonen als toegang dezelfde deels beglaasde spitsboogdeur. De vierde en de achtste kapel onderscheiden zich van de overige door de knikken in de puntgevel en door de aangebrachte geprofileerde spitsboogvormige druiplijst op consooltjes boven de kapeldeur. De gevelhoeken zijn gemarkeerd door lage versneden overhoekse steunberen, behalve voor de achtste kapel waar de steunberen tegen de zijgevel geplaatst zijn. De derde en de zevende kapel zijn verrijkt met een driezijdige gebogen topoculus met ingeschreven driepas. Alle vijf kapellen bewaren een altaar met gepolychromeerde stenen beeldengroep.

Als negende statie in de ommegang fungeert een kruisbeeld op het kerkhof voor de kerk. Het betreft een houten beeld gesneden door beeldhouwer Mathias Zens uit Gent van 1875, opgehangen aan een houten kruis onder een eenvoudig zadeldak.