erfgoedobject

Poperinghe New Military Cemetery met Frans militair ereperk

bouwkundig element
ID
200949
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200949

Juridische gevolgen

Beschrijving

Begraafplaats met een Brits deel aan zuidoostelijke zijde en een hoofdzakelijk Frans gedeelte aan de noordwestelijke zijde, gelegen langs de Deken De Bolaan, tegenover de Onze-Vrouwedreef. Het Frans ereperk is ook toegankelijk vanaf de Toc H-straat. 

Historische beschrijving

De eerste Britse doden werden bijgezet op de stedelijke begraafplaats (Poperinghe Communal Cemetery). Poperinghe Old Military Cemetery werd gebruikt tijdens de Eerste en Tweede Slag bij Ieper en werd begin mei 1915 gesloten. De New Military Cemetery werd vanaf juli 1915 ook door de Britten gebruikt. Deze nieuwe begraafplaats was namelijk vanaf 27 april 1915 in gebruik genomen door Franse troepen, die de begraafplaats met ‘Cimetière Militaire No. 2’ aanduidden. Op 5 mei 1915 lagen er al 128 Fransen in drie rijen begraven. Dit is vooral het gevolg van de Tweede Slag bij Ieper, die toen volop de Ieperboog teisterde. In de periode juli 1915 – maart 1916 kwamen er nog twee Franse en negen Belgische graven bij. Vanaf juli 1915 werden er ook Britten begraven. Deze begraafplaats groeide aan in 1915 en 1916, maar vooral in 1917. De doden waren afkomstig uit ‘casualty clearing stations’ (veldhospitalen) en vanaf 1916 vooral uit ‘field ambulances’. In de periode april – mei 1918 (Duits Lente-Offensief) werden er 213 Fransen en 26 Britten begraven. Daarna werd de begraafplaats gesloten.

In 1920-'22 lagen er 677 Britten, 343 Fransen en 18 Belgen. In de periode 1922-'27 werd gegroepeerd en gerepatrieerd. Nu liggen er op het Britse gedeelte volgens het huidige register van de Commonwealth War Graves Commission 678 doden, waarvan 675 geïdentificeerde doden (596 uit het Verenigd Koninkrijk, 20 Australiërs, 55 Canadezen, 3 Nieuw-Zeelanders en 1 Duitser) en 3 ongeïdentificeerde Britten. De Chinees die hier begraven ligt, wordt bij de Britse doden meegerekend. Poperinghe New Military Cemetery houdt het trieste record van het hoogste aantal geëxecuteerden op dezelfde begraafplaats: 17. Alle graven van de terechtgestelde doden liggen in perk II. Bij de ingang liggen 9 ‘Coldstream Guards’ begraven. Ze stierven te Poperinge op 11 mei 1916, toen Poperinge beschoten werd.

Het Brits gedeelte van Poperinghe New Military Cemetery werd ontworpen door R. Blomfield (hoofdarchitect) en N.A. Rew (uitvoerend architect).

Op het Franse gedeelte liggen er 274 Franse doden begraven onder Franse grafkruisen en 11 moslimgraven. Vandaag liggen hier 25 Franse doden van november-december 1914, 1 andere uit 1914, 112 doden van april-mei 1915 (Tweede Slag bij Ieper), 136 doden van april-mei 1918 (Duits Lente-Offensief). Van de 130 Fransen van 1915 werden er 25 gerepatrieerd, de anderen 105 kregen hier een andere plaats (rij G of tussen anderen). Van de 213 andere Franse doden uit 1918 bleven er 136 in de rijen A tot E over. Ondertussen werden hier Franse lijken aangebracht, meestal van Poperinghe Old Military Cemetery. Die 33 Fransen liggen in rij F (23 graven) en op de vrijgekomen plaatsen in de rijen A-E. Daardoor kunnen we in die rijen weinig opeenvolgende sterfdatums vinden.

In de jaren ’20 werden 16 Belgen naar andere begraafplaatsen overgebracht. Nu liggen er nog twee Belgische religieuze vrouwen begraven: Euphrasia Vanneste – zuster Juliana – stierf op 51-jarige leeftijd, op 14 juli 1917. Ze werkte als verpleegster in het Elisabeth-hospitaal en werd dodelijk getroffen door een Duits projectiel. Het tweede graf is dit van zuster Martha Declercq, waarschijnlijk eveneens een verpleegster. Ook zij stierf op 14 juli 1917., evenals één Duitse officier. Ten slotte is er nog één Duitse officier, wellicht een gewonde krijgsgevangene. 

Begraafplaats met een langwerpig, bijna driehoekig grondplan, bestaande uit een Brits gedeelte (zuidoostelijk) en een Frans gedeelte (noordwestelijk). Het geheel is deels omheind door een grijsgroene natuurstenen muur, afgedekt met witte natuursteen. Aan straatzijde wordt de begraafplaats met een haag van meidoorn afgebakend.

Centraal vooraan op het Brits gedeelte staat het ‘Cross of Sacrifice’ (type A), geflankeerd door 2 houten poortjes en 2 vierkante paviljoentjes uit witte natuurstenen blokken, met een tentdak dat trapsgewijs versmalt. Bij de toegang is het registerkastje terug te vinden, de metalen informatieplaat en de landplaten zijn in de schuilgebouwtjes ondergebracht. De ‘Stone of Remembrance’ staat centraal tegen de zuidoostelijke muur. In de oostelijke hoek staat een dienstgebouw. Het geheel wordt getooid met bloemperken, struiken en eiken.

Het Frans-Belgisch gedeelte is bereikbaar vanaf de Britse begraafplaats ofwel via een apart toegangshekken in de westelijke hoek. Het betreft 274 doden. Op dit gedeelte van de begraafplaats zijn geen bomen aangeplant. Het grasveld wordt getooid met bloemperken en struiken.

  • Informatie van de Commonwealth War Graves Commission (oude en nieuwe registers, informatieborden, website).
  • Informatie i.v.m. Poperinghe New Military Cemetery verzameld door Roger Verbeke.
  • CHIELENS P. & PUTKOWSKI J. 2000: Unquiet graves. Execution sites of the First World War in Flanders, London.
  • COUTIGNY N. 1997: Belgische vrouw begraven op het New Military Cemetery te Poperinge, Aan de Schreve XXVII.3, 77-84.
  • DEPOORTER C., COSSEY S. & TILLIE W. 1999: 1914-1918 De oorlog achter het front, Poperinge.
  • SCOTT M. 1992: The Ypres Salient. A guide to the cemeteries and memorials of the Salient, Norwich-Norfolk.

Bron: Beschermingsdossier: DW002416
Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Ten noordwesten van de toegang tot het Franse deel, op het kruispunt van de Deken De Bolaan met de Toc H-straat bevindt zich een bruin bakstenen muurtje met twee gedenkplaten. Bovenaan: kunststof plaat die herinnert aan de inhuldiging van de Toc H-straat in 1965 door E.H. Philip Clayton, stichter van Talbot House en de Toc H-beweging. Onderaan: grijze hardstenen plaat met het teken van de Toc H-beweging, een olielamp, in reliëf.

  • DECOODT H. & BOGAERT N. 2002-2005: Inventarisatie van het Wereldoorlogerfgoed in de Westhoek, project in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, “Oorlog en Vrede in de Westhoek”, en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen.
Auteurs: Marchand, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Poperinghe New Military Cemetery met Frans militair ereperk [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200949 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.