Gelegen op het einde van een doodlopend zijstraatje van de Steenkerkestraat, op ongeveer 100 meter ten noordoosten van de 16de-eeuwse kerk van het polderdorp Steenkerke, op ongeveer 800 meter ten noordoosten van het Lo-Kanaal.

Historiek

Steenkerke lag tijdens de ‘Grooten Oorlog’ achter het front en bleef dan ook grotendeels gespaard van groot oorlogsgeweld. Enkel in de lente van 1918 werd een stuk van het dorpsplein beschoten. Vanaf de Slag aan de IJzer (oktober 1914) fungeerde de gemeente als kantonnement voor troepen in halve rust, in de sector Pervijze en de kleine, tijdelijke sector Oud-Stuivekenskerke, samen met Avekapelle, Eggewaartskapelle, Bulskamp... Steenkerke was ook een steunpunt in de stelling aan het Lokanaal op 7 à 9 kilometer achter de eerste verdedigingslinie aan de spoorwegberm Nieuwpoort-Diksmuide.

Steenkerke had typische installaties van een legerdivisie in een sector, waaronder een "divisionaire infirmerie" (de ziekenzaal van een divisie), met artsen - zowel generalisten als specialisten - voor de courante ziekten uit de kantonnementen en voor lichte verwondingen. In een medische evacuatielijn kwamen deze ziekenzalen na de "hulpposten" (op het niveau van een bataljon), "verbandposten" (regimentsniveau) en "verbandplaatsen" (één van de twee hospitaalsecties van de divisie, onmiddellijk achter het front). De zieken konden verder geëvacueerd worden naar een "fronthospitaal".

Voor de militairen die gestorven waren in deze ziekenzaal of aan het front gestorven en hier werden binnengebracht, werd in Steenkerke vanaf oktober 1914 een begraafplaats aangelegd. De begraafplaats breidde verder uit in 1915, 1916, 1917, 1918 (en 1919).

Er is echter geen chronologische volgorde herkenbaar in de sterfdata op de grafstenen. Dit wijst er op dat er vele ontgravingen plaatsvonden, dat er later graven bijgekomen zijn en dat er grondig herschikt werd. De begraafplaats werd midden de jaren ’20 in zijn huidige vorm aangelegd, met het plaatsen van de officiële grafsteen voor Belgische militairen.

Er liggen 537 doden begraven (of worden herdacht), waaronder één Belgische dode uit de Tweede Wereldoorlog. Onder de 536 doden uit de Eerste Wereldoorlog zijn er 30 Britten. Er konden 26 Belgen niet meer geïdentificeerd worden. Drie onbekenden liggen onder één grafsteen. Onder één officiële grafsteen ligt geen dode (“in memoriam”). Een andere dode ligt onder een privaat grafteken, waarop ook zijn broer, die tijdens de Tweede Wereldoorlog verdween, herdacht wordt. Er zijn ten slotte negen heldenhuldezerkjes.

Er liggen nu 25 doden van 1914, 54 van 1915 (bijna allemaal van de 3de Legerdivisie), 137 van 1916 (bijna allemaal van de 1ste Legerdivisie), 152 van 1917 (3/4 van de 1ste Legerdivisie) en de 30 Britten, 112 van 1918 (onder meer van de gevechten aan de Reigersvliet op 6 en 18 maart 1918, daarnaast daarnaast een dozijn van het Eindoffensief), één van 1919 en één van 1940.

In 1920 ging de eerste "bedevaart naar de graven van de IJzer" naar de Belgische militaire begraafplaats van Steenkerke, naar het graf van korporaal en 'IJzersymbool' bij uitstek Joe English. Deze Vlaamsgezinde kunstenaar, opgenomen in de ‘Section Artistique de l’Armée de Campagne’, leverde onder meer het ontwerp van de zogenaamde heldenhuldezerkjes. Hij stierf in het hospitaal van Vinkem in de nacht van 31 augustus 1918 aan een blindedarmontsteking en werd op 3 september 1918 plechtig te Steenkerke begraven. In augustus 1932 werd zijn stoffelijk overschot ontgraven en bijgezet in de crypte van de IJzertoren.

Kenmerken

Toegangsweg in rode steenslag, afgezet met populieren en buxushaag en uitmondend in parking en begraafplaats.

Grondplan met kronkelende zijkant aan zuidelijke kant, bepaald door de bochten van een beek. Vooraan is de begraafplaats 30 meter breed, achteraan 41 meter. Het terrein klimt lichtjes.

Voormuur uit rode baksteen met rondboogomlijstingen en lage pilasters, afgedekt met grijze geprofileerde, hardstenen dekplaten. Tweeledig metalen hekken op de zogenaamde brug over de nu gedempte beek, waar nu twee grasperken zijn aangelegd.

Aan de andere zijden wordt de begraafplaats omgeven door een buxushaag, hoge populieren (links en rechts) en knotwilgen (achteraan). De begraafplaats wordt in tweeën verdeeld via een verhard middenpad, dat uitmondt bij de vlaggenmast achteraan de begraafplaats. Op twee plaatsen langs dit middenpad zijn enkele graven ruitvormig aangelegd. Vooraan links een houten schuilgebouwtje met grondplan, register en bezoekersboek. Vooraan en tussen de rijen graven, die meestal rug aan rug staan opgesteld, zijn bloemperken voorzien met rozenstruiken en narcissen in de lente. De rest van de begraafplaats is met gras bezaaid.

Symmetrisch aangelegde rijen met overwegend de officiële Belgische grafstenen, behalve 30 Britse grafstenen, negen heldenhuldezerkjes en één privaat graf met gedenkteken.