Birr Cross Roads Cemetery is gelegen langs de Meenseweg nabij huisnummer 414, vlakbij het kruispunt met de Wulvestraat.
Historische beschrijving
'Birr Cross Roads' werd als kruispunt zo genoemd door de '1st Leinsters' in 1915, naar hun depot in Ierland. De begraafplaats werd gestart in augustus 1917 en werd gebruikt door medische posten. Tijdens het Duitse Lente-offensief werd het gebied, dat tot nu toe steeds in geallieerde handen gebleven was, tot aan 'Hell Fire Corner' (Kruiskalsijde) door de Duitsers ingenomen. Deze regio zou in september 1918 door het ‘II Corps’ opnieuw ingenomen worden. Tegen het einde van de oorlog bevatte de begraafplaats negen onregelmatige rijen graven, die nu deel uitmaken van perk I. Na de wapenstilstand werden graven toegevoegd uit de omliggende slagvelden en enkele kleinere begraafplaatsen.
Volgende begraafplaatsen werden naar hier overgebracht :
- Bellewaarde Ridge Military Cemetery (Zonnebeke): Deze begraafplaats lag iets ten noorden van Bellewaardevijver, bijna op de top van de kam die ten noorden van de Meenseweg ligt tussen Hoge en 'Clapham Junction'. Ze bevatte de graven van 17 Australische militairen en 11 van het Verenigd Koninkrijk, die stierven in september en oktober 1917.
- Birr Cross Roads Cemetery No. 2 lag een 70-tal meter ten zuiden van de huidige begraafplaats. Er lagen 18 militairen van het Verenigd Koninkrijk, gestorven in juli en augustus 1917.
- Union Street Graveyards No. 1 en No. 2 (Zillebeke) lagen ten noorden van Zillebeke, tussen 'Gordon House' en 'Hell Fire Corner'. Er lagen 19 militairen van het Verenigd Koninkrijk, gestorven in augustus en september 1915.
In het totaal zijn er op Birr Cross Roads Cemetery 834 mannen begraven (of worden herdacht), waarvan er 336 niet geïdentificeerd konden worden: 661 mannen uit het Verenigd Koninkrijk (waarvan 289 niet geïdentificeerd konden worden), 143 Australiërs (waarvan 31 ongeïdentificeerd), 16 Canadezen (waarvan 12 ongeïdentificeerd), 12 Nieuw-Zeelanders (waarvan 3 ongeïdentificeerd), 1 ongeïdentificeerde Zuid-Afrikaan en 1 Belg. Het gaat om een Belgische tolk, die op een Franstalige gedenksteen wordt herdacht ('A la mémoire de…'). Negen andere 'special memorials' herdenken slachtoffers waarvan er aangenomen wordt dat ze onder de naamloze graven begraven liggen. Andere 'special memorials' herdenken 18 slachtoffers die in 'Birr Cross Roads Cemetery No. 2' en in 'The Union Street Graveyards' begraven lagen, maar wiens graf vernield raakte door artillerievuur. Dit staat vermeld op een zogenaamde 'duhallow block'.
De begraafplaats is ontworpen door E. Lutyens (hoofdarchitect) en N.A. Rew (uitvoerend architect).
Kenmerken
Min of meer rechthoekige begraafplaats van circa 2.700m², omgeven door een bakstenen muur, afgedekt met witte natuursteen. Centrale geplaveide toegang in een naar binnen gebogen voormuur, afgezet met twee witstenen paaltjes met ketting en geflankeerd door twee hoge, rechthoekige witte natuurstenen zuilen met rondlopende kroonlijst en geprofileerde sokkel. Deze zuilen bevatten het register en de landplaten. Links van de ingang bevindt zich de metalen informatieplaat. De 'Stone of Remembrance' staat links in het midden, terwijl het 'Cross of Sacrifice' (type A) achteraan de begraafplaats staat. In de zuidelijke hoek staat een dienstgebouw. De graven liggen verdeeld over vijf perken. In perk I zijn de graven grotendeels onregelmatig geschikt. De meeste grafstenen zijn vervaardigd uit het grijzere Hopton Wood. De begraafplaats wordt getooid met bloemperken, struiken, twee haagbeuken die het offerkruis markeren en leilinden langs de oostelijke en westelijke rand.
- Bezoekersinformatie Commonwealth War Graves Commission (nieuwe en oude registers).
- SCOTT M. 1992: The Ypres Salient. A guide to the cemeteries and memorials of the Salient. Norwich-Norfolk.