is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Sanctuary Wood Cemetery
Deze vaststelling is geldig sinds
is deel van de aanduiding als beschermd monument Sanctuary Wood Cemetery en gedenkteken voor Keith Rae
Deze bescherming is geldig sinds
is deel van de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Sanctuary Wood Cemetery en gedenkteken voor Keith Rae
Deze vaststelling was geldig van tot
Sanctuary Wood Cemetery is gelegen langs de Canadalaan, op een heuvelflank ten westen van het bos. Tegen de voormuur staat het gedenkkruis voor Keith Rae. Op circa 100 meter naar het zuiden toe ligt het museum 'Hill 62 - Sanctuary Wood', op ongeveer 400 meter naar het zuiden ligt het gedenkteken voor de Canadezen.
Het bos bij ‘Hill 62’ werd 'Sanctuary Wood' geheten omdat het een plek was voor de troepen die er in november 1914, tijdens de Eerste Slag bij Ieper, kwamen uitrusten. Verdwaalde militairen werden hier samengebracht onder het bevel van generaal Bulfin, die hen verzekerde dat ze ‘in sanctuary’ waren en zonder zijn uitdrukkelijke toestemming nooit bij de gevechten konden worden ingeschakeld. In 1915 kwam de frontlinie steeds dichter bij Sanctuary Wood, zeker toen de Duitsers zich in mei 1915 in het oosten van het bos bevonden en er de Britten en Fransen opjaagden, die in het westen van het bos hun stelling ingenomen hadden. Tijdens de Slag om Mount Sorrel (tussen 2 en 13 juni 1916) lag het bos in het centrum van de gevechten. De Canadese derde divisie, die uit manschappen bestond die nog niet aan de gevechten hadden deelgenomen, bezette hier het front bij het uitbreken van de aanval en werd zwaar door de Duitsers onder vuur genomen. Tijdens de daaropvolgende Duitse aanval werd een groot deel van Sanctuary Wood, Hill 62, Armagh Wood en Mount Sorrel ingenomen, ten koste van vele slachtoffers. Een slecht voorbereide tegenaanval op 3 juni mislukte. De volgende dagen werden de Canadezen nog verder achteruit gedreven, richting Ieper. Een tegenaanval op 13 juni lukte hier wel.
Tot juni 1916 waren er drie Britse begraafplaatsen in Sanctuary Wood, allemaal ontstaan in de periode mei-augustus 1915. Ze bevatten respectievelijk 56, 55 en 101 doden. De eerste twee bevonden zich aan de westelijke zijde van het bos, de derde bevond zich in een open plek aan de oostelijke zijde van het bos. Tijdens de Slag om Mount Sorrel (tussen 2 en 13 juni 1916) werden de drie begraafplaatsen volledig vernield. Er bleven alleen nog sporen van de tweede begraafplaats over, die de basis vormden van de huidige begraafplaats.
Tegen de wapenstilstand lagen er 137 mannen begraven, waaronder 41 Canadezen en één Duitser. 88 graven konden niet meer exact gelokaliseerd worden en zijn aangeduid met een 'special memorial'. Na de wapenstilstand, tijdens de jaren 1927-1932, werd de begraafplaats (die oorspronkelijk uit perk I bestond) uitgebreid met graven uit slagvelden of begraafplaatsen rond Ieper, maar ook verder zoals uit de omgeving van Nieuwpoort. De doden zijn vooral gestorven tijdens de Eerste, Tweede en Derde Slag bij Ieper. Veel graven zijn in groep geïdentificeerd en dragen het opschrift "buried near this spot".
Volgens het huidige register liggen er 1.990 doden begraven (of worden herdacht), waarvan er 1.353 niet geïdentificeerd konden worden. Het gaat om 1.735 mannen afkomstig uit het Verenigd Koninkrijk (waarvan 1215 niet geïdentificeerd), 145 Canadezen (waarvan 71 niet geïdentificeerd), 88 Australiërs (waarvan 53 niet geïdentificeerd), 18 Nieuw-Zeelanders (waarvan 14 niet geïdentificeerd), drie Zuid-Afrikanen en één Duitser. 88 doden, wiens graf niet meer teruggevonden kon worden, worden herdacht met 'special memorials'. Op vele andere grafstenen staat te lezen "buried near this spot". In perk I ligt Luitenant Gilbert Talbot begraven, naar wie het Talbot House in Poperinge werd genoemd.
De graven van de volgende begraafplaatsen werden naar hier overgebracht:
'Maple Avenue', de huidige Canadalaan, bestond tijdens de oorlog nog niet. Deze laan werd na de oorlog aangelegd op het tracé van de Britse tweede verdedigingslijn, in functie van de ontsluiting van de begraafplaats en het Canadese gedenkteken van Hill 62 verderop. De weg is aan weerszijden met Canadese esdoorns beplant.
Sanctuary Wood Cemetery werd ontworpen door E. Lutyens (hoofdarchitect) en N.A. Rew (uitvoerend architect).
Begraafplaats in de vorm van een cirkelsegment (waaiervormig), aangelegd op een licht hellend terrein met een oppervlakte van circa 7.000 m². Ze wordt omgeven door een muur uit grijze natuursteen, bovenaan afgedekt met witte natuursteen, behalve aan straatzijde. Centraal vooraan staat een rechthoekig poortgebouw, onderaan uitgevoerd in witte natuursteen, bovenaan in groengrijze natuursteen. Het zadeldak bestaat uit blauwe leistenen. Boven het toegangsgebouw staat het opschrift '1914 Sanctuary Wood 1918'. Het gebouw bevat drie ruimtes met in het midden de doorgang, aan de voorzijde geflankeerd door twee rondzuilen en twee pilasters, aan de binnenzijde door twee maal twee vrijstaande rondzuilen. Op de geplaveide vloer zijn siermotieven aangebracht. In dit gebouw zijn de metalen informatieplaat, de landplaten en het registerkastje aanwezig. Vanaf het toegangsgebouw vertrekt een centraal pad naar het 'Cross of Sacrifice' (type A) achteraan, in het middelpunt van de waaier. De 'Stone of Remembrance' bevindt zich op een verhoog tussen het offerkruis en het toegangsgebouw. Uiterst rechts vooraan is een natuurstenen dienstgebouwtje in de omheiningsmuur ingewerkt. De graven zijn aangelegd in vijf perken, waarbij vooral de grafstenen van perk I onregelmatig verspreid liggen. De 'special memorials' staan aan de westelijke en zuidelijke muur opgesteld. Achter het offerkruis staat een stenen zitbank. Het geheel wordt getooid met bloemperken, haagbeuken en esdoorns.
Bron: Beschermingsdossier DW002419
Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Is gerelateerd aan
Gedenkteken Keith Rae
Is gerelateerd aan
Oorlogslandschap Sanctuary Wood
Is deel van
Canadalaan
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Sanctuary Wood Cemetery [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/201164 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.