Halfondergrondse betonconstructie tegen heuvelflank aan gebouwd, in weide langs de Gaverstraat, op circa 500m ten zuidoosten van de dorpskom van Zandvoorde. De omgeving is heuvelachtig en is vrij landelijk. Maakt deel uit van Duitse 2de Linie.

Historische achtergrond

Duitse betonnen post die hier in 1916 werd opgetrokken door de 3de compagnie van het 27ste Armierungsbataillon. Vermoedelijk gaat het om een Duitse commandopost, waar de staf van een regiment in reserve zijn tijdelijk intrek kon nemen. Vermoedelijk diende het zuidelijk deel als wachtblok, met een hal voor controle en een kamer als verblijf voor het personeel. In het langgerekte noordelijk deel, dat als stafblok fungeerde, dienden de kamers respectievelijk als slaapkamer, werkkamer (met afgeschermde ingang), werkkamer en rustruimte (met afgeschermde ingang).

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de constructie opnieuw vrijgemaakt en aangewend als schuilplaats. In 1987 werd de constructie opnieuw vrijgemaakt door de gemeente Zonnebeke. De constructie werd bij ministerieel besluit van 19 april 1999 als monument geklasseerd. In 2000 werd een viertalig informatiepaneel toegevoegd.

Beschrijving

Halfondergrondse betonnen constructie van vermoedelijk L. 1900 x Br. 850cm, met L-vormig grondplan, bestaande uit meerdere ruimtes, verdeeld in een zuidelijk deel (twee ruimtes), waarop haaks het noordelijk deel (vier ruimtes) staat, die met elkaar verbonden worden met een verbindingsgang in openlucht, maar afgeschermd met een muur aan de oostkant.

Aan de west- en noordkant is de constructie bovenaan bedekt met aarde. Het beton is gegoten tegen een houten bekisting, verstevigd met ijzeren balken en ronde ijzers. Aan de buitenzijde is het beton soms 'gekamd', waardoor er gemakkelijk mos op kan groeien (camouflage). De dikte van het dak varieert tussen de 100cm (zuidelijk deel) en 170cm (noordelijk deel). De buitenmuren zijn tussen de 60 à 80cm dik. Bovenaan de muren aan de buitenzijde is meestal een uitspringende, geprofileerde kroonlijst.

In het zuidelijk deel, bestaande uit twee ruimtes, zitten drie kijkgaten naar het zuiden of het oosten gericht. In het noordelijk deel zijn vier raamopeningen (één per ruimte), die naar binnen toe naar onderen verbreden via een schuine wand. De vier ruimtes zijn vrij gelijkaardig en meten circa 250 x 300cm. Ze worden binnenin met elkaar verbonden via deuropeningen. In twee van de vier kamers is een afgeschermde deuropening naar de verbindingsgang in openlucht.

Binnenin is het beton witgekalkt. De hoogte bedraagt er een comfortabele twee meter. In het noordelijk deel zijn nog sporen van een houten bekleding (houten latten). Verder zijn er ook nog sporen van elektriciteit en telefoonverbindingen. In het zuidelijk deel zijn twee verticale gaten in het plafond zichtbaar. Een inscriptie op een ingewerkte plaat vermeldt: "Erbaut / 3. Komp. / Arm. Btl. 27 / 1916".

De commandobunker is gelegen ten zuidoosten van de dorpskom van Zandvoorde halfweg de zuidflank van de heuvelrug en het dal van de Gaverbeek.

De commandobunker, uitgewerkt voor de staf van een regiment in reserve is opgetrokken in 1916 door hiertoe opgeleide pionierseenheden (de zogenaamde Armierungsbataillone). Het bouwjaar en de referenties staan ingegrift op de voorkant van de bunker: "Erbaut/3.Komp./Arm.Btl. 27/1916". De commandobunker werd opgericht tussen de Tweede (22 april 1915 - 24 mei 1915) en de Derde Slag bij Ieper (7 juni 1917 - 6 november 1917). Ze lag in de achterlinie en speelde dus nooit een rol bij de eigenlijke slagen.

Het geheel bestaat uit een noordzuidgerichte eenlaagse L-vormige bouw, afgedekt met een betonplaat met getrapte rand. Op de betonplaat ligt aarde. De bunker is opgetrokken uit gewapend beton met rondijzers als bewapening. De bekisting gebeurde via een plankenstructuur. Deze betonstructuur werd op de zichtbare vlakken met een vlakke cementbepleistering afgewerkt. De buitenmuren zijn tussen 60 tot 80cm dik. De bunker is volledig gesloten aan de westzijde (frontzijde) en open langs de oostzijde waar de kamers uitgeven op een open ommuurde binnenplaats. Het geheel omvat een uitspringende wachtpost aan de zuidzijde en een stafblok.

De wachtpost bestaat uit twee kamers namelijk een hal (controle) en een kamer voor het personeel. De afwerking binnenin is een vlakke en gewitte cementbepleistering. De stafblok omvat een viertal kamers in lijn met vensters aan de oostzijde. Ze zijn onderling verbonden. Het geheel omvat van zuid naar noord een slaapruimte, twee werkruimtes en een rustruimte. De werkruimte en de rustruimte bezitten een rechtstreekse toegang met een afgeschermde ingang toegankelijk via een open ommuurde binnenplaats. De kamers hadden oorspronkelijk een houten bekleding. Het bovendeel van de muren en de plafonds zijn gewit. Er was een beperkte elektrische verlichting. Tegen het plafond steken horizontale luchtgaten. In de hal en de wachtkamer steken verticale luchtgaten. De wachtpost omvat twee raamopeningen - uitkijken in de zuidmuur.