erfgoedobject

Gemeentelijke begraafplaats

bouwkundig element
ID
201443
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/201443

Juridische gevolgen

Beschrijving

Gemeentelijke begraafplaats, aangelegd in 1883-1884, verruimd in het tweede kwart van de 20ste eeuw en opnieuw uitgebreid in 1993.

Historiek

In 1883 wordt het kerkhof, dat rondom de kerk op het Dorpsplein gelegen was, verplaatst naar de Ingelmunstersestraat. De nieuwe begraafplaats wordt in 1884 in gebruik genomen. In de tweede helft van de 20ste eeuw wordt een strook ten zuiden van de begraafplaats als uitbreiding ingericht. In 1993 wordt de begraafplaats opnieuw uitgebreid aan de noordzijde. Daarbij wordt aan de straatzijde een nieuwe hoofdtoegang gebouwd, geflankeerd door nutsvoorzieningen. De scheidingsmuur van het oude kerkhof wordt doorbroken met twee doorgangen.

Beschrijving

Grotendeels ommuurde en deels omhaagde begraafplaats, gescheiden van de straat door donkerrode bakstenen kerkhofmuur centraal toegankelijk via twee toegangspijlers in lichtrode baksteen waartussen een ijzeren hek met kruis; bij de zuidelijke uitbreiding is de muur voortgezet in lichtrode baksteenbouw; bij de recente noordelijke uitbreiding door een toegangsgebouw met ligusterhaag. Voorliggende perkjes en groenaanplantingen.
Centraal rechthoekig perceel getypeerd door regelmatige structuur van evenwijdige paden waarlangs gravenrijen, met centrale dwarsverbinding (rood grind). Aanvankelijk volledig ommuurd, thans aan noord- en zuidzijde deels onderbroken door de latere uitbreidingen, aangelegd volgens eenzelfde structuur. De centrale hoofdas leidt tot de kruiskapel. Op de centrale as en nabij de kapel bevinden zich voornamelijk oudere graven uit het laatste kwart van de 19de en het eerste kwart van de 20ste eeuw, in blauwe natuursteen, onder meer grote familiegraven Dassonville, Combes, Vanderougstraete, Samyn; individuele graven Vandeputte, Claerbout-Stove, Vanfleteren-Claerbout. Aan beide zijden van de kruiskapel liggen tegen de zijmuren de graven van de Lendeleedse kloosterzusters (H. Vincentius), bestaande uit eenvoudige spitsboogvormige hardstenen zerkjes met zwarte marmeren plaat met telkens verscheidene namen met sterfdatum (15 ten zuiden, 12 ten noorden), ten zuiden nog met een priesterszerk, ten noorden met aparte hogere grafzerk voor de zusteroversten. Perkjes met struikbegroeiing, afgesloten door natuurstenen paaltjes met ijzeren kettingen. In de muur zit een ruitvormige witstenen gedenksteen: "† / GRAF / DER ZUSTERS / VAN HET KLOOSTER / SEDERT 1883 / R.I.P." (zie gedenkplaat Sint-Blasiuskerk, Dorpsplein). Aan de noordoostzijde van het centrale gedeelte liggen de kindergraven.

Zuidelijke uitbreiding voornamelijk met graven uit het laatste kwart van de 20ste eeuw, diverse marmersoorten.
Noordelijke uitbreiding met rechte padenstructuren en centrale cirkelvormige strooiweide. Aan de oostzijde de columbaria en lapidarium. Centraal het opvallende graf van de Lendeleedse kunstenaar-beeldhouwer José Vermeersch (1922-1997): een grote arduinen plaat met liggend beeld naar ontwerp van de kunstenaar.

Oorlogsgedenkteken

Gedenksteen voor de burgerlijke slachtoffers van beide Wereldoorlogen, opgericht in 1986 tegen de zuidmuur van de zuidelijke uitbreiding. Driedelige steen met verhoogd en vooruitspringend middenstuk bekroond met een klein kruis en geplaatst op een rechthoekige natuurstenen plint. Voorzien van drie zwarte granietplaten met geëtste en verzilverde letters. Centrale plaat met opschrift: "AANDENKEN AAN / DE LENDELEEDSE BURGERLIJKE / SLACHTOFFERS / VAN BEIDE OORLOGEN" waaronder een opsomming van de namen. Op de flankerende platen staan Bijbelverzen die de vredesboodschap uitdragen.

Militair graf

Oorlogsgraf uit de Tweede Wereldoorlog van het Britse Commonwealth, opgesteld langs de centrale as van het middenperk. Witstenen zerk met kruis, regimentsembleem, naam en verdere militaire gegevens.

Kapel

Open kruiskapel in donkerrode baksteenbouw onder zadeldak (nok haaks op straat), op het einde van de centrale as van het middenperk aangebouwd tegen de oostelijke muur. Voorpuntgevel met vlechtingen, korfbogige toegang geflankeerd door baksteenpilasters en afgesloten door laag smeedijzeren hekje. Gepleisterde wanden, witgeschilderd met gepekte plint. Vloertje in dambordpatroon van witte en zwarte tegels. Beeld van de gekruisigde Christus.

  • Aanleg kerkhof gestart, in Het Wekelijks Nieuws, 19/02/1993.
  • JACOBS M., Zij die vielen als helden ..., Deel 2: Inventaris van de oorlogsgedenktekens van de twee wereldoorlogen in West-Vlaanderen, Brugge, 1996, p. 216.
  • WR, Nieuw kerkhof, in De Weekbode, 05/02/1993.

Bron: SANTY P. & DEVOOGHT K. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Lendelede, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL41, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Santy, Pieter; Devooght, Kristien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gemeentelijke begraafplaats [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/201443 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.